Қазақ әдебиеті | Сапақ (Сопақ) би

Сапақ (Сопақ) би Әлімнің Төртқара руының Оразгелді тармағына жатады. Сапақ Сапай баласы шамамен 1774-1775 жылдарда өмірге келіп, Арал ауданында өз атымен аталатын «Сапақ» атты жерде 1859-1860 жылдары дүниеден өткен. Сапақ биде – Шөңкі, бейіс, Есенжол, Аманжол атты ұрпақ тараған.

Сапақ биге сәлемдесуге келген інісі Жетеске: «Шырағым, бір-екі күн еру бол, осы Қарақұмда ағайын-туғандарым бар, бірге аралайық»,- депті. Елемес Жөненұлы қонақтарды күтіп алып, қонағасында сояр қойға бата сұрапты. Сапақты жасы үлкен болса да Жетеске қарап: «Жетес жаста болсаң да алыстан келген қонақ едің, осының батасын сен бер»,- дейді. Сондағы Жетестің батасы:

Уа,Елемес, Елемес,

Байлығың жұрттан кем емес.

Босат, кәне қойыңды,

Тай сойғаның мін емес, Аллаһу ақбар!-

депті. Сөйтіп Елемес бай ретті сөзге тоқтап, билерге тайын сойып, күткен көрінеді.

Бір жылдары Әлім ме Шөмекей арасында адам өлігі болып, арты дауға ұласады. Сапақ би бастаған жігіттер мұзды ойып екі адамның өлігін тауып алып,

Шөмекейлерден құн сұрапты. Екі жақ Қаратай есімді биге төрелікке жүгінеді.

...Өз жөнімді сұрасаң,

Төртқараны Сапағы.

Сені адамыды жұтқа мен емес,

Сыр-Қуаны қопағы,-депті Сапақ

Сапақ би (Сопақ) үш жүзге белгілі би болған. Ол туралы Қазалы, Арал өңірі жайлы шыққан жинақтарда, Қойшағара Сағариннің «Көмбе» атты романында, т.б.кітаптарда жазылған. Сондай-ақ «Туркестанские ведомости» газетіні 1902 жылғы бір санында Арал өңірінің бір бекетінің Сапақ есімімен аталатыны жазылған.