Экожүйелердегі трофикалық деңгейлердің сызбасын құрастыру. Биология, 11 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 11.4А Биосфера, экожүйе, популяция

Мектеп: Алматы ФМБ НЗМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 11____

Экожүйелердегі трофикалық деңгейлердің сызбасын құрастыру.

11.3.1.2 – Экожүйелердегі трофикалық деңгейлердің сызбасын құрастыру

Бағалау критерийлері

Оқушылар:

• Сызба түрінде организмдер арасындағы мүмкін болатын қатынасты көрсетеді;
• Трофикалық деңгейлерді көрсетеді;
• Ағзаның өмір сүру процестеріне энергия шығындарын көрсетеді;
• Проблемалар мен жағдайлардың инновациялық шешімдерін ұсынады.

 Тілдік мақсаттар

Оқушылар экожүйелердегі трофикалық деңгейлердің сызбасын құрастырады.

Пәнге қатысты лексика мен терминология: Қоректік (трофикалық) тізбегі, продуценттер, консументтер, редуценттер, трофикалық деңгей, энергия және заттар ағыны, энергияның өту ережесі, өзара қарым-қатынас түрлері (өзара іс-қимыл), симбиоз, мутуализм, ағын операция, коменсализм, пәтершілік, нейтрализм, антибиоз, аменсализм, бәсекелестік, түрішілік және түраралық бәсекелестік, жыртқыштық, паразитизм.

Диалог құруға / жазылымға қажетті сөздер топтамасы:

Х экожүйесінің қоректік тізбегін келесі экологиялық топтар ұсынады: ........

Бастапқы білім

Биосфера және экожүйе: 7, 9 сыныптар

Тағамдық тізбектер: 7 сынып.

Биосфера, экожүйе, популяция: 8 сынып.

Эволюциялық даму және селекция негіздері: 10сынып.

Тірі ағзалардың алуан түрлілігі: 9, 10 сыныптар.

Сабақ барысы

Жоспарланған іс-әрекеттер

• Жоспарланған іс-әрекеттер. Амандасу.

2 . Мұғалім оқушыларға сабақ тақырыбын, оқыту мақсатын және бағалау критерийлерді хабарлайды.

 3. Оқушыларға талқылауға келесі сұрақтар беріледі (ми шабуылы):

 - Қоректік (трофикалық) тізбектер дегеніміз не?

 - Трофикалық деңгей дегеніміз не?

 - Экожүйеде қандай функционалдық топтар бөлінеді?

 - Қоректік желісінде қанша трофикалық деңгейлер?

 - Осы экожүйеде ұсынылған трофикалық деңгейлерді сипаттаңыз?1-ші трофикалық деңгей? 2-ші? 3-ші?

 Оқушылар сұрақтарға жауап еске және талқылау басталады.

4. Активити 1. Топтық жұмыс. Оқушыларға «Экожүйенің трофикалық деңгейінің сызбасы» атты постер құрастыру тапсырмасы беріледі.

1) Мысал ретінде мұғалім «Қоректік тізбегі» бейнефильмін көруді ұсынады.

2) Мұғалім сыныпты шағын топтарға бөледі (3-4 оқушы) және әр топқа экожүйенің суретін, А3 қағазын, маркерлерді, фломастерды мен ТБ туралы еске салады

3) Жұмысты аяқтағаннан кейін әр топ бүкіл сыныпқа өз плакаттар схемасын ұсынады. (қорғау уақыты -10 мин)

Оқытушының бағалауы және студенттердің бір-бірін өзара бағалауы келесі критерийлерге негізделеді:

1. Берілген барлық организмдер экологиялық топтарға бөлінеді.

2. Организмдер арасындағы мүмкін болатын қатынастар диаграммада көрсетілген.

3. Трофикалық деңгейлер көрсетілген.

 5.Активити 2. Топтық жұмыс. Тапсырма - Сэнки диаграммасын жасау.

 1) Осы тапсырманы орындау үшін оқушыларды сілтеме бойынша шақырып, а мысалында Сэнки диаграммасын құруға арналған нұсқаулықпен танысуға шақырыныз. Сұрақтар туындаған кезде мұғалім электрондық тақтада диаграмманы түсіндіреді және көрсетеді.

 2) Мұғалім сыныпты 3 топқа бөліп, сәйкесінше олардың арасына b, c және d тапсырмаларын бөледі.

 3) Топтардағы оқушылар бірге талқылайды және А4 форматына кесте жасайды. (10 минут).

 Тапсырма аяқталғаннан кейін оқушылар топтар арасында өз жұмыстарымен алмасады (4 минуттан аспайды) және бағалау критерийлері негізінде бір-бірін өзара бағалайды:

 -Диаграмма ағзаның өмірлік процестері үшін энергия шығынын графикалық түрде көрсетілді.

 - Заттардың энергия берілуінің тиімділігі анықталды.

 6. Активити 3. Мұғалім сыныпты үш топқа бөліп, оқушыларға бірнеше экологиялық мәселелер мен жағдайларды шешуді ұсынады. (10 мин)

 Бірінші команда спикер ретінде әрекет етеді (сұраққа жауап беру);

 екіншісі - қарсыластар (спикерлер тобы ұсынған фактілерді немесе әдістерді жоққа шығаруға тырысады);

 Үшіншісі - рецензенттер (спикерлер мен қарсыластар тобының жауаптарын бағалайды және түсіндіреді).

 Әр сұрақтан кейін командалар рөлдерді өзгертеді.

 Бағалау критерийлері:

 •Проблемалар мен жағдайлардың инновациялық шешімдерін ұсынуға;

 • Ұсынылған шешімдердің ғылыми негіздемесі бар;

 •Жоғары қарым-қатынас дағдыларын көрсету (өз ойларын негіздеу және қолдау);

Рефлексия: жазбаша.

● Мен бәрін түсіндім

● Мен жартылай түсіндім

● Мен ештеңе түсінбедім

Дифференциялды оқыту - сіз көбірек қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз неғұрлым қабілетті оқушылардың алдына қандай міндеттер қоясыз?

Барлық студенттер экожүйенің трофикалық деңгейлерін анықтайды; көпшілігі Сэнки диаграммасын жасай алады және қоректік тізбегінің энергия тиімділігін анықтай алады; кейбіреулер экологиялық проблемалар мен жағдайларды шеше алады;

Сабақ бойынша Рефлексия

Сабақтың мақсаты /үйретудің мақсаты шынайы болды ма?

Барлық оқушылар ҚО-ға жетті ме?

Егер жоқ болса, неге?

Сабақта дифференциация дұрыс өткізілді ма?

Сабақтың уақытша кезеңдері өтті ма?

Сабақтың жоспарынан қандай ауытқулар болды және неге?

Жалпы баға

Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті (оқыту және оқу туралы ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтың жақсаруына не ықпал етуі мүмкін (оқыту және оқу туралы ойлан)?

1:

2:

Мен сабақ кезінде сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиындықтары туралы не анықтадым, келесі сабақтарда неге назар аудару қажет?