Периодтар мен топтарда қосылыстардың қышқылдық-негізгі қасиеттерінің өзгеру заңдылықтары 1-сабақ (Химия, 10 сынып, I тоқсан)

Пән: Химия
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Химиялық элементтердің периодтық жүйесі мен периодтық заңы
Сабақтың тақырыбы: Периодтар мен топтарда қосылыстардың қышқылдық-негізгі қасиеттерінің өзгеру заңдылықтары 1-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 10.2.1.4 периодтар мен топтар бойынша оксидтердің, гидроксидтердің және химиялық элементтердің сутекті қосылыстарының қышқылдық - негізгі қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын түсіндіру;
Сабақтың мақсаты: 3-ші период элементтерінің оксидтерінің және негіздері/қышқылдырының химиялық қасиеттерін сипаттау, реакция теңдеулерін жазу.
Екідайлы қасиет көрсететін қосылыстардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін жазу
7-ші топ және 3-ші период элементтерінің сутекті қосылыстарының қасиеттерін сипаттайттау.

Сәлемдесу. Көңілді атмосфера орнату
Білім өзектілігі:
Топта жұмыс. Оқушылар топтарға бөлінеді.
Бұрынғы білімдерін қайталау үшін және жаңа біліммен байланыстыру үшін мына тапсырмаларды орындайды.
1. Металдар мен бейметалдарды бөліңіз: Be, B, Cl, Li, F, Al, Zn, O, N, Mg, Na, P, S.
Оқушыларға сұрақ қойылады: элементтерді металдар мен бейметалдарға қандай белгілер бойынша бөлдіңіз?
Бағалау.
Талқылау. Бірін-бірі бағалау.
2. Жоғарыда көрсетілген элементтер оксидтерінің формулаларын жазыңыздар.
Оксидтерінің қышқылдық негіздік қасиеттерін болжап, өз болжауыңызды түсіндіріңіз.
Сабақтың тақырыбы мен мақсаттарымен танысу
1. Демонстрация « Күкірт пен магнийдің жануы»
2. Оқушылар тақтаға шығып реакция теңдеуін жазады.
3. Оқушылардан осы оксидтерді суда ериді ма? Нәтижесінде қандай өнім түзілетінін сұрау.
4. Сумен реакциясын жүргізіп, ерітінділердің ортасын рН арқылы тексеріп, анықтайды.

Мұғалімге ескертпе: Егерде реактивтер жеткіліксіз болса, білімланд сайтынан бейне көрсетілімді қолдансаңыз болады.
Екідайлы қасиет.
1. Сыныппен жұмыс: келесі сұрақтарға жауап беру ұсынылады: 1) қандай амфотерлі оксидтер мен гидроксидтер сізге белгілі?
2) 3 периодтағы амфотерлі элементтерді атаңыз.
Мұғалім түсіндірмесі: Екідайлы қасиетті түсіндіру үшін бейне көрініс көрсету арқылы теңдеулерін жазып, оқушылармен талқылаңыз.
Мұғалімнің кері байланысы.
Бағалау. Оқушылардан период бойынша оксидті қосылсытардың химиялық қасиеттері қалай өзгеретінін сипаттай алу керек.
4. Оқушыларға3 топтағы және 7 (17) топтаға элементтердің сутекті қосылыстарын жазуды ұсыну.
Оқушылардан жұпта 2 –ші периодтағы элементтердің сутектік қосылыстарының формуласын жазуды сұраңыз.
Оқушылар өзара формулалардың дұрыс жазылуын тексереді. Егерде түсіндіру керек болған жағдайда мұғалім түсіндіреді.
Сутектік қосылыстардың химиялық қасиеттерінің приод бойынша өзгерісін сұраңыз.
Оқушы қиналған кезде топтағы мен периодтағы сутекті қосылыстардың қасиеттерінің өзгеруін түсіндіреді.
Мұғалім түсіндірмесі: металдардың сутекті қосылыстары қатты, кристалды зат ал, бейметалдардың сутекті қосылыстары ұшқыш қосылыстар екеніне назар аударту
3. Көрсетілім. Мүсәтір спирті мен тұз қышқылының ортасын рН арқылы анықтап, қасиеттерін атаңыз.
4. Аммиактың қышқылмен, тұз қышылының негіздермен реакциясын жазыңыз.
5. Сутекті қосылыстардың қасиеттерін топ бойынша өзгерісі үшін перезентациядағы мәліметті көрсетіңіз. Жоғарыдан төмен қарай қышықылдық қасиеттерін артады, оны модель суреті арқылы түсіндірсеңіз болады. Иондардың радиустары арқылы.
4.А.Тапсырманы орындау
1. 1s22s22p63s23p64s2 электрондық конфигурациясына ие болатын элемент жоғары оксидін мен гидрооксидін жазыңыздар.
2. Мына қатардағы оксидтердің қасиеттері қалай өзгереді Na2O -MgO - Al2O3 ?
3. Күшті негіз болып табылады
а) NaOH б) RbOH в) KOH г) LiOH
4. Күшті негіздік қасиетті көрсеттетін сутекті қосылыстар:
а) CH4 б) PH3 в) NH3 г) H2O
Бағалау. Мұғалімнің кері байланысы......