Инвариантты және салыстырмалы физикалық шамалар 2-сабақ (Физика, 10 сынып, I тоқсан)

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Кинематика
Сабақтың тақырыбы: Инвариантты және салыстырмалы физикалық шамалар 2-сабақ
Осы сабақта жеткізілетін оқыту мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 10.2.1.3 - инвариантты және салыстырмалы физикалық шамаларды ажырату;
10.2.1.4 - есептерді шығару барысында жылдамдықтарды қосу классикалық заңын қолдану.
Сабақтың мақсаттары: Барлық оқушылар үйренеді:
Инвариантты және салыстырмалы шамаларды айыруды;
Оқушылардың көбісі үйренеді:
Галилейдің түрленулерді жазады;
Түзу сызықтың бойында қозғалатын бір дененің жылдамдығын екінші денеге қатысты салыстырмалы жылдамдығын анықтайды.
Некоторые учащиеся научатся:
Денелер бір бұрышпен қозғалғандағы салыстырмалы жылдамдығын анықтайды.

1. Ұйымдастыру.
2. Оқушылармен бірге сабақтың тақырыбын, мақсатын және бағалау критерийлерін анықтаймыз.
3. Activity. Сөздерді тауып беру және сол сөзге сәйкес келетін шаманың анықтамасын айту
*** Н Ы Ы С Ж О Л
Р А Р Л Ү Қ Р І
О У О А Д А Л Б
Т Ы Қ Ғ Е Ы Ы К
К С Ы З У Т П О
Е Т Д О Ж Д Р О
В Ы М Қ Ы И А Т
У Р А Д Л *** *** А

Жаңа материалды игеру

Мәселе сұрақ: қозғалыстағы дене тыныштықта бола алама? Мысалдарды келтіріңіз.

Видео қарау: Қозғалыстың салыстырмалылығы:
[media=https://www.youtube.com/watch?v=HYZ1cWcV6pg ]

Талқылау:
1. Неліктен қозғалыс салыстырмалы?
2. Дененің кеңістіктегі орналасуы неге тәуелді?
3. Қозғалыстың тәуелсіздік принципін қалай түсінесіз?
4. Дененің басқа денеге қатысты жылдамдығын қалай анықтауға болады?
5. Қозғалыстың салыстырмалылығына мысалдарды келтіріңіз.

Дәптерге жазу: Галилейдің салыстырмалылық принципі және оның түрленулері.

Инвариантты және салыстырмалы шамалар.
Инварианттылық шарты мен түрленулер өзгергенде шаманың немесе заңның тұрақтылығы. Қандай шамаларды инварианттық деп айтуға болады? (күш, масса және үдеу).

Бір инерциалды санау жүйеден екінші инерциалды санау жүйеге ауысқан кезде өзгеретін шамаларды салыстырмалы шамалар деп атайды. Қандай шамаларды салыстырмалы деп айтуға болады? (жылдамдық, орын ауыстыру, траектория)

(Е/G) Экспериментальды жұмыс. Жұппен жұмыс.
Жылдамдығы 60 км/сағ қызыл машинаның жылдамдығы 80 км/сағ көк машинаға қатысты жылдамдығын анықтау егер олар:
• (а) параллель бір бағытта қозғалатын болса (20 км/ч);
• (в) параллель бір-біріне қарама қарсы қозғалатын болса (140 км/ч);
• (с) тік бұрышпен қозғалатын болса (100 км/ч).
Тапсырманы орындау барысында мұғалім консультант ролін атқарады, сынып бойында жүріп, оқушыларға көмек көрсетеді......