Нютонның қозғалыс заңдары (Физика, 10 сынып, I тоқсан)

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Динамика:
Сабақ тақырыбы: Нютонның қозғалыс заңдары
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): - масса дене инерттілігінің өлшемі екендігін түсіну;
- Ньютон заңдарының тұжырымдамасын білу және түсіну;
- үдеу мен тең әсерлі күштің бір жаққа бағытталғанын түсіне отырып, F=ma теңдеуін пайдаланып есепті шешу.
Сабақ мақсаттары: Оқушылар массаның инерттілік мөлшері екендігін түсіндіру, Ньютонның үш заңын дұрыс тұжырымдай алуыға үйрету, Ньютонның екінші және үшінші заңдарын қолдана отырп, есептерді дұрыс шығару дағдыларын қалыптастыру.

Сабақ басында:
Ұйымдастыру: Сәлемдесу. Сабақ барысымен таныстыру, сабақтағы бағалау жүйесімен таныстыру.
Ой қозғау Сұрақтары :
1.Неліктен қайықтың ескегін ессек қайық козгала бастайды?
2.Неге итерілген шана соңында тоқтайды?
3.Неге жарыс көлігі жай көліктерге қарағанда жоғары жылдамдыққа тез жетежі?
Миға шабуыл Бейне материал қарастыру:

Сабақ тақырыбы мен мақсатын айқындау.
Топқа болу
Бірінші топ: бірінші заң
Екінші : екінші заң
Үшінші :топ ұшінші заң
Әр топқа топ басшысы сайланады.берілген уақыт ішінде әртоп әр заңды талқылап,түйгендерін алдыға шығып қорғайды. әр заңға кітаптан тыс екі мысал келтіруі керек.(үш топ үш тілде сөйлесе болады)
Таласа жауапберу
1. Ньютонның үшінші заңы байқалатын мысалдарды келтіріңдер?
2. Екі дененің әсерлесуінің нәтижесінде пайда болатын күштердің, табиғаты бойынша бірдей болатындығын көрсететін мысалдарды келтіріңдер?
3. Екі дененің әсерлесуі кезінде пайда болатын күштердің модульдері туралы не айтуға болады? Жауаптарыңды дәлелдеңдер.
4. Қозғалыстағы автомобильдің желге қарсы әйнегіне маса соғылады. Соқтығысу кезіндегі масаға және автомобильге әсер ететін күштерді салыстырыңдар?
5. Столда жатқан кітап оны қандай да бір күшпен қысады. Стол кітапқа жоғары бағытталған дәл сондай күшпен әсер етеді. Осы күштердің тең әсерлі күшін табуға бола ма?
6. Ату кезіндегі кері тебілу құбылысын қалай түсіндіруге болады?

Есептер
1. 1.Егер қозғалтқыштың тарту күші 90 кН болса, онда жылдамдық алу кезінде массасы 60 т реактивті ұшақ қандай үдеумен қозғалады?
2.60 Н күш денеге 0,8 м/с2 үдеу береді. Осы денеге 2 м/с2 үдеуді қандай күш бере алады?
3.Массасы 5 кг денеге бір түзудің бойымен 12 Н және 8 Н болатын екі күш әсер етеді. Келесі жағдайлар үшін осы дененің үдеуін анықтаңдар: а) олардың арасындағы бұрыш 00 – ті құрайды; б) олардың арасындағы бұрыш 1800.
4.Массасы 15 кг снаряд атылу кезінде 600 м/с жылдамдық алады. Егер қарудың стволының ұзындығы 1,8 м болса, онда күкіртті газдардың снарядты қысатын орташа күшін табыңдар? Стволдағы снарядтың қозғалысын бірқалыпты үдемелі деп санаңдар.
5.Автомобильдің жүргізушісі машинаны жанармай құю станциясынан 200 м қашықтықта болғанда тежей бастайды және оған қарай 20 м/с жылдамдықпен қозғалады. Массасы 1000 кг автомобиль стансаға келіп тоқтауы үшін қозғалысқа әсер ететін кедергі күш қандай болуы керек?........