Нәруыздар 1-сабақ (Биология, 8 сынып, I тоқсан)

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Молекулалық биология
Сабақтың тақырыбы: Нәруыздар 1-сабақ
Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары: 8.4.1.3 Нәруыздардың қасиеттері мен биологиялық қызметтерін сипаттау
Сабақтың мақсаты: нәруыздардың негізгі қасиеттерін білу.
нәруыздардың ерекшелік белгілерін түсіну.
нәруыздардың тірі ағза тіршілігі үшін маңызын сипаттау.

Тақырыптың өзектілігін ашу және алдыңғы тақырыптармен байланысты орнату үшін оқушыларға көмірсу, липид, нәруыздардың тірі үлгілері беріледі. Оқушылар үлгілерді үш топқа жіктеп, әрқайсысының қасиеттеріне тоқталады. Көмірсу мен липидтердің ерігіштігін білетіндіктен, нәруыздың ерігіштігін зерттеуді ұсыну қажет. Нәруыздың үлгілерін майға суға салып көреді. Жұмытрқаны стақанға немесе сынауыққа салып су моншасында немесе плиткада/ спиртті шамда қыздырып көріп, оның температура әсерінен өз формасын өзгертетініне көз жеткізу маңызды. Бұл шағын тәжірибе арқылы нәруыз денатурациясы ұғымы түсіндіріледі.
Кейбір оқушыларға жұмыртқа нәруызын спиртке салып зерттеуді тапсыруға болады. Нәруыздың осы қасиетінің мысалы өмірде адамның шаш бұйралауы болып табылады.
Жүргізілген шағын тәжірибенің қорытындысына сүйене отырып, оқушылар сабақтың мақсаттарын анықтайды. Оқушыларға бағалау критерийлері таныстырылады.

Түрлі ресурстардың көмегімен нәруыздардың қасиеті мен бірнеше қызметін зерттеу ұсынылады. Ресурс көзі ретінде ақпараттық парақшалар, таныстырылым қолданылады. Оқушылар зерттеу барысында өзара жұпта, топта талдайды. Мұғалім сұрақтар қою арқылы бағыт береді. Кейбір оқушыларға «Нәруыздың қызметі» видеоматериалымен танысу ұсынылады. Кейбір оқушылар ноутбук қолдану арқылы қосымша ақпараттар жинақтай алады.
Оқушыларға тақырыпта кездескен маңызды ақпараттарды 1-2 сөйлем түрінде жаза отырып, бір үлкен тұжырымдамалық карта құру тапсырылады. Оқушылар тақтада стикерлердегі тұжырымдарды
«Нәруыздың анықтамасы»
«Нәруыздың қасиеттері»
«Нәруыздың түрлері»
«Нәруыздың қызметтері»
«Нәруыз қасиеттерінің өмірдегі көріністері»
«Нәруыздың тірі ағза үшін маңызы» деп жазылған парақшалардың астына сәйкес орынға іледі.

Тұжырымдамалық карта алдында талқылаулар мен қорытындылар жасалады. Оқушылар сұрақтар қояды......