Қазақтардың 1860-1870 жж. азаттық күресі 4-сабақ (Қазақстан тарихы, 8 сынып, ІІІ тоқсан)

Пән: Қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 7.3В Қазақстан Ресей империясының құрамында
Сабақ тақырыбы: Қазақтардың 1860-1870 жж. азаттық күресі 4-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: 7.3.1.5 – халықтың отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық күресінің себеп-салдарын анықтау
Сабақтың мақсаты: Маңғыстау көтерілісіндегі халық талаптарының Орал, Торғай көтерілісімен ұқсастығын анықтап, көтеріліс барысы мен нәтижесін талдау.
(Б) Ұйымдастыру сәті.
Ой шақыру.Тақырыпқа шығу.
БЫМ
(Б) Сынып тақтасының ортасына А-4 парақшасына жазылған көтерілістің себебін анықтайтын бір ғана ұғым жазылып қойылады. Мәселен, «салықтың көбеюі» Оқушылардан көтерілістің басталып кетуіне тағы қандай жағдайлар себеп болуы мүмкін деп сұралады.(Жердің тартып алынуы, т.б) Мұғалім осы аталған оқиғалар Маңғыстау көтерілісінің шығуына себеп болғандығын айтып, жаңа сабақтың тақырыбымен таныстырады.
(М) Сабақтың тақырыбы, оқу мақсаттары мен бағалау критерийлері таныстырылады. Тарихи концепт пен зерттеу сұрағына назар аударылады.
Тарихи концепт (фокус): Себеп-салдар
Зерттеу сұрағы: XIX ғасырдың 60-70 жылдарындағы ұлт-азаттық көтерілістердегі халық талаптарының сабақтастығы неден көрінді?
Зерттеу мен талдау
1-тапсырма. Мәтінмен жұмыс.
«Фишбоун»
(Ж/Ж) Әр оқушы немесе жұптасқан оқушыларға мәтін таратып беріңіз. Оқушылар берілген мәтінді оқып, топ ішінде талқылайды, нақты сұраққа жауап қарастырады. Мұғалім оқушыларды аралап, қолдау-көмек береді.
Мәтінді талдау сұрақтары:
-Көтеріліс не себепті дәл осы уақытта болғанын, қамтыған аймағы мен көтеріліс барысындағы тарихи тұлғаларды анықтаңыз;
-Көтерілістің басталу себептерін, көтерілісшілердің мақсаты мен қозғаушы күштерін атаңыз;
-Көтерілістің барысындағы басты оқиғаларды сипаттаңыз;
-Көтерілістің нәтижесін жеңілу себептері мен тарихи маңызын талдаңыз.
Топтағы оқушылар балықтың басына көтерілістің себебін (саяси, экономикалық, әлеуметтік), балықтың жоғарғы қабырғасына көтеріліске шыққан халық талаптарын-көтеріліс мақсатын (2-3талап), қозғаушы күшін, көтеріліс басшысын жазады. Қабырғаның төменгі бөлігіне көтеріліс барысындағы оқиғаларды жазады. Балықтың құйрығына көтерілістің нәтижесін, тарихи маңызын жазады. (Ескерту; сыныптағы оқушылар санына байланысты міндеттерді өзгеше бөлуге болады және безендіруші мен басқарушы деген оқушылардың бейіміне қарай қосымша ролдерді беруге болады) Топ ішіндегі оқушылар «Фишбоунның» әр бөлігінде жазылған ақпаратты бойынша өз түсіктерін толықтырып, талқылайды. Тапсырма соңында оқушылар топта дайындаған постерлерін сынып алдында қорғайды. Қалған топ басқа топтың көтеріліс бойынша берген ақпаратын өздеріне жазып алып отырады. Тапсырманы оқушылардың өздері бағалайды. Кейбір жағдайда мұғалімнің де бағалауына мүмкіндік бар.......