Қазақстанның Ресей империясына қосылуының аяқталуы 1-сабақ (Қазақстан тарихы, 8 сынып, ІІІ тоқсан)

Пән: қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 7.3А Отарлау және ұлт-азаттық күрес
Сабақ тақырыбы: Қазақстанның Ресей империясына қосылуының аяқталуы 1-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаты: 7.3.1.2 – Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талдау;
7.3.2.2 – Қазақ хандығының сыртқы саясатының нәтижелерінанықтау
Сабақтың мақсаты: XIX ғ Ұлы жүзде қалыптасқан саяси жағдайды анықтап, аймақтың Ресей құрамына ену ерекшеліктерін зерттеу.
(Т) Ұйымдастыру сәті. Сыныпты топқа бөлу.
Әр оқушы сынып қабырғаларында ілінген Қазақ хандығының үш аймағы (Кіші жүз-жасыл, Орта жүз-сары, Ұлы жүз-қызыл) бойынша түрлі-түсті, ұсақ бөлшектерге бөлінген кескіндердің біреуін алады.Оқушылар мұғалімнің нұсқауы бойынша ұсақ кескін бөлшектерді біртұтас Қазақстан етіп біріктірудің нәтижесінде Қазақстанның үш аймағы (Кіші жүз, Орта жүз, Ұлы жүз) құрастырылады.Әр жүздің территориясын құрастырған оқушылар, сол жүз атаулары бойынша топтасады.
(Б) Жаңа сабақтың тақырыбы иллюстрациялық карта арқылы анықталады.
(М) Сұрақ:
Картадағы көрініске қарап, Сізге қандай ой келді?
Сабақ қандай тақырыпқа арналуы мүмкін?
М Сабақ тақырыбы мен оқу мақсаттары таныстырылғаннан кейін бағалау критерийлеріне, тарихи концепт пен зерттеу сұрағына назар аударылады.
Тарихи концепт (фокус): өзгеріс пен сабақтастық
Зерттеу сұрағы: Қазақстанның оңтүстік аймақтарының Ресей империясына қосылуының ерекшеліктері қандай?
1-тапсырма. Мәтінмен жұмыс.
«Әңгімені кадрлап бөлу»
(Т) Топтарға Ұлы жүз аймағының Ресей империясының құрамына қосылу ерекшеліктері туралы ақпарат жазылған бытыраған карточкалар таратылады. Жүйесіз мазмұндағы бытыраған карточкаларды оқушылар мазмұнына қарай рет-ретімен орналастырып, жүйелі мәтін құрады және құрылған мәтін мазмұнын оқып шығады, топ ішінде талқылайды. Орындалған тапсырманың «дұрыс, «бұрысын» тексеру үшін мұғалім тақтаға карточкалардың дұрыс орналасу ретін жазады да, қалған топтар (сағат тіліне орай, 1-топ 2-топты, 2-топ 3-топты, 3-топ 1-топты) бір-бірін тексеріп шығады, бұрысы болса, дұрыс жауапқа қарай қатесін түзетеді. (Уақыт жеткілікті болған жағдайда әр топ берілген тапсырмаға сәйкес игерген ақпараттарын сыныптастарымен бөлісуге, яғни жүйелі құрылған мәтін негізінде тарихи процесс желісін сынып алдында әнгімелеуге болады. Мұғалім топтардың игерген ақпаратын сынып алдында баяндау барысында кез-келген тұстан тоқтатып, келесі топтың жалғастыруын сұрауы тиіс.Топтар бір-бірін бағалайды.)
Тапсырманы орындағаны үшін әр топқа 7 минут, орындаған тапсырмаларын тексеру үшін 13 минут беріледі.
1-топ. Кіші жүз
2-топ. Орта жүз
3-топ. Ұлы жүз
Дескрипторы:
Әр топ Ұлы жүздің Ресейге қосылуының кемінде 1 ерекшелігін түсіндіреді;
Күтілетін болжам жауаптар:
Әр топ Ұлы жүз аймағының Орта Азия хандықтарының қол астында болып, кейін бұл аймақ үшін қос мемлекеттің арасындағы қақтығыстар болғаны т.б туралы мәлімет береді;
Кері байланыс. Топтық бағалау. «Түстермен белгілеу». «Өте жақсы»-жасыл, «Орташа»-сары, «Нашар»-қызыл стикерлермен белгілеу.
2-тапсырма. Картамен жұмыс
«Бекіністер мен нысандар»
(Б) Оқушыларға мәтін, бекіністер атаулары бар карточкалар мен Қазақстанның кескін картасы үлестіріледі. Патша өкіметі Ұлы жүзде салған және қоқандықтардан тартып алынған бекіністерді анықтап, кескін картаға түсіру тапсырмасы беріледі. Әр жұп өзінің орындаған жұмысын қасындағы жұптарға тексеруге береді. Жұптар бір-бірін мұғалімнің картада белгілеген- дұрыс жауаптары бар карта арқылы тексереді......