Ғұндардың Қазақстан территориясына қоныстануы қандай өзгерістерге әкелді? (Қазақстан тарихы, 5 сынып, ІV тоқсан)

Пән: Қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 5.4A Ғұндар
Сабақтың тақырыбы: Ғұндардың Қазақстан территориясына қоныстануы қандай өзгерістерге әкелді?
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары(оқу бағдарламасына сілтеме): 5.1.1.3 ғұндардың қоныс аудару бағыттарын тарихи картадан көрсетеді.
(Б) СУРЕТТЕР ЖИНАҒЫМЕН ЖҰМЫС:
1.Суретте не көріп отырсыздар?
2.Бұл суретте кімдер ерекшеленіп тұр деп ойлайсыздар?
3.Бұл тайпалық одақтар туралы не білесіздер?
4.Тақырыпты болжап көріңіздер....
Болжамдарын негіздейді.
Ықтимал жауаптар:
Көпшілігі: Суретте темір дәуірін мекен еткен тайпалардың атаулары бейнеленген. Әртүрлі түстер арқылы олардың территориялары көрсетілуі мүмкін. Суреттің сол жақ шетінде (батыс бөлігінде) сақ тайпалары бейнеленген.
Кейбірі: Менің ойымша сақтар бейнеленген аймақ Қазақстанның оңтұстік-шығыс бөлігі, Жетісу болуы мүмкін. Картаның басым бөлігі Қазақстан территориясы болмағандықтан мүмкін көрші елдердің Қазақстанға әсері туралы шығар.
(М) Оқушылар сабақтың тақырыбы, мақсаты және дескрипторлармен танысады.
(Ж) 1-тапсырма: Ғұн тайпаларының қоныс аударуы туралы жалпы ақпарат алу үшін оқушылар бейнебаянды көріп, төмендегі кестені толтырады. Оқушыларға бейнебаянның 30 секундтан 3:50 сеунд аралығы ғана көрсетіледі.
1-қосымша. 9-мин.
[media=http://www.nci.kz/history/view?f=113&id=6&lang=kaz ]
Саралау: Кем дегенде 3 бағанды толтырады.
1-тапсырманы бекіту: Жұптар әрқайсысы 2 сұрақтан құрастырып бір-біріне қояды.
ЖҰППЕН. 2-тапсырма. Мәтінмен жұмыс
2-қосымша.12мин.
1.Ғұндардың қоныс аударуы Қазақстанның этникалық құрамына, саяси жағдайына, тіліне, антропологиялық ерекшеліктеріне қалайша әсер етті?
Мысалы, этникалық құрамындағы орын алған өзгерістер:
Ғұндар Қазақстан жерін бұрыннан мекендеген сақтармен, үйсіндермен араласты. Олар бір-бірімен тұрмыс-тіршілігі, тілі жағынан жақындасты. Ғұн тайпаларының шығыстан батысқа қарай жылжуы тек ғұндарға ғана тән құбылыс емес, басқа да ірі тайпаларға әсерін тигізді. Бұл оқиға әсіресе Қазақстанға үлкен әсерін тигізді: жергілікті сақ, юэчжи, үйсін, қаңлы сияқты тайпалардың шығыстан батысқа қарай орын ауыстыруына әкелді......