Күләш Ахметова (Шілтер)
Сен кеткен соң басталған-ды басқаша ән,
Жүгіреді жылдар шашып шаңға шаң.
Жырларымды көп адамдар тыңдаған,
Ана, сен ғой естімедің ешқашан.
Сен тоқыған шілтер мынау тозбаған,
Ал мен болсам, тозбайтұғын сөз бағам.
Here адамды сақтау қиын зат құрлы?! -
Дейді менің бота көңлім боздаған.
Ой тоқып ем, шілтер емес, шықты өлең,
Тоқи берем, ұқпасам да түк те мен.
Уақыттан сызат түскен сандықта
Шілтер жатыр соңғы гүлі бітпеген.
Шашыраған сәулесі бар жұлдыздың,
Шашыратқы гүлдері бар қырғыздың.
Ескі торға жиі-жиі қараймын,
Ең ақырғы құрметіміз бұл біздің.
Шілтер жатыр. Ал тоқыған жан ғайып,
Тағдыр - қатал, адамдарда бар ма айып?
Саусағыңның ізі қалған ескі тор
Сағыныштан кеткен сынды сарғайып.
Мазалайды кірпігіме шық келіп,
Жан інімнен жарымаған сүт те еміп
Қысылғандай ыңғайсыздау қалыпта
Шілтер жатыр бір уыс боп бүктеліп.
Шілтеріңмен көз жасымды сүртермін,
Сүрткен сайын жанарымды бүркер мұң.
Ол үшін сен қанша көркем гүл тердің!..
Өкінішті! Апа, сенің ғұмырың
Ғұмырына жетпегені шілтердің!
...Шілтер жайлы мұңды өлеңді созбай тым,
Бітірейін. Ойды ой ғой қозғайтын.
Өмір шығар - өзі кетіп адамның,
Бір ескерткіш қалдыруы тозбайтын.
Білем, әке, сен мені сағынасың бұл күнде,
Бәлкім, сенің басқадан қуанышың, күлкің кем.
Тұсыңдағы суретке қарап жатып көз ілсең,
Түсіңе еніп жүрген де шығармын-ау мүмкін мен.
Іздейсің сен мені, әке, көршілердің сөзінен.
Маған ұқсас сіңлімнің жәудіреген көзінен.
Тұңғыш перзент тұп-тұнық қызығыңды аңсайсың,
Аңсайсың да іздейсің, айтпасаң да, сезінем.
"Әке үшін бәрі бір, ұл немесе қыз", - дейсің.
Алыста да сенесің, үмітіңді үзбейсің.
Алаң болып, мен үшін бір кесе шай кем ішіп,
Жаңа келген газеттен есімімді іздейсің.
Темекіңді тұтатып, түнде де көз ілмеген,
Көзің болса, кеше гөр, кешіксем де бір келем.
"Айналайын" деп маған сенен басқа кім айтсын,
Қадіріңді сездіріп, өтіп жатыр жыл деген.
1977 ж.
Жүгіреді жылдар шашып шаңға шаң.
Жырларымды көп адамдар тыңдаған,
Ана, сен ғой естімедің ешқашан.
Сен тоқыған шілтер мынау тозбаған,
Ал мен болсам, тозбайтұғын сөз бағам.
Here адамды сақтау қиын зат құрлы?! -
Дейді менің бота көңлім боздаған.
Ой тоқып ем, шілтер емес, шықты өлең,
Тоқи берем, ұқпасам да түк те мен.
Уақыттан сызат түскен сандықта
Шілтер жатыр соңғы гүлі бітпеген.
Шашыраған сәулесі бар жұлдыздың,
Шашыратқы гүлдері бар қырғыздың.
Ескі торға жиі-жиі қараймын,
Ең ақырғы құрметіміз бұл біздің.
Шілтер жатыр. Ал тоқыған жан ғайып,
Тағдыр - қатал, адамдарда бар ма айып?
Саусағыңның ізі қалған ескі тор
Сағыныштан кеткен сынды сарғайып.
Мазалайды кірпігіме шық келіп,
Жан інімнен жарымаған сүт те еміп
Қысылғандай ыңғайсыздау қалыпта
Шілтер жатыр бір уыс боп бүктеліп.
Шілтеріңмен көз жасымды сүртермін,
Сүрткен сайын жанарымды бүркер мұң.
Ол үшін сен қанша көркем гүл тердің!..
Өкінішті! Апа, сенің ғұмырың
Ғұмырына жетпегені шілтердің!
...Шілтер жайлы мұңды өлеңді созбай тым,
Бітірейін. Ойды ой ғой қозғайтын.
Өмір шығар - өзі кетіп адамның,
Бір ескерткіш қалдыруы тозбайтын.
Білем, әке, сен мені сағынасың бұл күнде,
Бәлкім, сенің басқадан қуанышың, күлкің кем.
Тұсыңдағы суретке қарап жатып көз ілсең,
Түсіңе еніп жүрген де шығармын-ау мүмкін мен.
Іздейсің сен мені, әке, көршілердің сөзінен.
Маған ұқсас сіңлімнің жәудіреген көзінен.
Тұңғыш перзент тұп-тұнық қызығыңды аңсайсың,
Аңсайсың да іздейсің, айтпасаң да, сезінем.
"Әке үшін бәрі бір, ұл немесе қыз", - дейсің.
Алыста да сенесің, үмітіңді үзбейсің.
Алаң болып, мен үшін бір кесе шай кем ішіп,
Жаңа келген газеттен есімімді іздейсің.
Темекіңді тұтатып, түнде де көз ілмеген,
Көзің болса, кеше гөр, кешіксем де бір келем.
"Айналайын" деп маған сенен басқа кім айтсын,
Қадіріңді сездіріп, өтіп жатыр жыл деген.
1977 ж.
Қызығын тұңғыш перзенттің,
Боларсың, әке, тілеген.
Есейіп, бәлкім, ержеттім,
Аттанып барам, міне, мен.
Ақ бата бердің, дірілдей,
Жасымнан бауыр басқан үн.
Бұл күні қалмай бірің де
Келдіңдер, ауылдастарым.
Келдіңдер бәрің гүл алып,
Кетерде сыйлап жарқын жыр.
Мендегі наз бен бұлалық
Ескерткіш болып қалсын бір,
Ұзатып тұрып, қашаннан
Қазақтан қалған салтқа орай,
Жанарларына жас алған
Қадірмен, қайран, қарттар-ай.
Амалым басқа аздықтан
Қарадым тоймай, беріле
Атымның өзін әз тұтқан
Аяулы жеңгелеріме.
Бұл күн мен келер күн қандай,
Ойламау оны және ауыр,
Кетті-ау деп мені тұрғандай
Булыға жылап самауыр.
Тапқанмен бақыт өрісін,
Жанымда бітеу жара бар.
Ойынын қойып мен үшін
Мұңайып тұрды балалар.
Жақындар қимас пішінде,
Қоштасьіп қолым соза алам,
Қамығам бірақ ішінде
Болмағандықтан өз анам.
Қамыкда деп бір кәрі әже,
Батасын маған жаудырды.
"Тапсаң да атақ, дәреже
Ұмытпа, - деді, аулыңды".
Медет қой, әже, үміт те,
Демеймін маған енші бер.
Жанымда тұрған жігітке
Сүйсінсе болды көршілер...
Жылылық таптым көздерден,
Құйылған дерсің тек күннен.
Қимайтындарыңды сезгенде
Бақытты болып кеттім мен.
Қайтарсың. қалқам, ауылға,
Асықтыруда күндер шын.
Сұраған досқа, бауырға
Үлбіреген дүниеден
Үйлесім іздеп жүр дерсің.
Қайтарсың, қалқам, ауылға,
Қуанып досың үлгерсін.
Сұраған туыс, бауырға
Ұлыдан қалған сөздердің
Ұйқасын іздеп жүр дерсің.
Екеуіміз туған үйге өлі,
Әкеме батыр тұлғалы
Арманшыл әкең туралы
Бәрін де бәрін айтарсың.
Шаршасам, өзім кінәлі,
Кірістіремін кімді өзге?
Ізгілік болып ұраны ~
Ұшырған туған ауылға
Жырларым жетер бір кезде.
Боларсың, әке, тілеген.
Есейіп, бәлкім, ержеттім,
Аттанып барам, міне, мен.
Ақ бата бердің, дірілдей,
Жасымнан бауыр басқан үн.
Бұл күні қалмай бірің де
Келдіңдер, ауылдастарым.
Келдіңдер бәрің гүл алып,
Кетерде сыйлап жарқын жыр.
Мендегі наз бен бұлалық
Ескерткіш болып қалсын бір,
Ұзатып тұрып, қашаннан
Қазақтан қалған салтқа орай,
Жанарларына жас алған
Қадірмен, қайран, қарттар-ай.
Амалым басқа аздықтан
Қарадым тоймай, беріле
Атымның өзін әз тұтқан
Аяулы жеңгелеріме.
Бұл күн мен келер күн қандай,
Ойламау оны және ауыр,
Кетті-ау деп мені тұрғандай
Булыға жылап самауыр.
Тапқанмен бақыт өрісін,
Жанымда бітеу жара бар.
Ойынын қойып мен үшін
Мұңайып тұрды балалар.
Жақындар қимас пішінде,
Қоштасьіп қолым соза алам,
Қамығам бірақ ішінде
Болмағандықтан өз анам.
Қамыкда деп бір кәрі әже,
Батасын маған жаудырды.
"Тапсаң да атақ, дәреже
Ұмытпа, - деді, аулыңды".
Медет қой, әже, үміт те,
Демеймін маған енші бер.
Жанымда тұрған жігітке
Сүйсінсе болды көршілер...
Жылылық таптым көздерден,
Құйылған дерсің тек күннен.
Қимайтындарыңды сезгенде
Бақытты болып кеттім мен.
Қайтарсың. қалқам, ауылға,
Асықтыруда күндер шын.
Сұраған досқа, бауырға
Үлбіреген дүниеден
Үйлесім іздеп жүр дерсің.
Қайтарсың, қалқам, ауылға,
Қуанып досың үлгерсін.
Сұраған туыс, бауырға
Ұлыдан қалған сөздердің
Ұйқасын іздеп жүр дерсің.
Екеуіміз туған үйге өлі,
Әкеме батыр тұлғалы
Арманшыл әкең туралы
Бәрін де бәрін айтарсың.
Шаршасам, өзім кінәлі,
Кірістіремін кімді өзге?
Ізгілік болып ұраны ~
Ұшырған туған ауылға
Жырларым жетер бір кезде.
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Ілмектер: күләш ахметова Шілтер өлең стихи на казахском куляш ахметова казакша олен, күләш ахметова өлеңдері сайты, стихи на казахском языке куляш ахметова, куляш ахметова олендери, Шілтер