Қожаберді болысқа шығарылған жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Биссимилла, әуелі бір құдай,
Жараттың жарық күн мен ай.
Барабар барша әлемге,
Мейлі жарлы, мейлі бай.
Пайғамбарлар, патшалар,
Бәрін де елім қылды жай.
Асусыз асқар тауларды,
Құлатып ақыр қылды сай.
Жылады деп сөкпе, жұрт,
Жайымыз болды осылай.
Біз жатыр ек далада,
Жәкем кеткен қалаға.
Бір қатық арман сол болды-ай,
Арамыз қалды қосылмай.
Кеулімізге әлі де,
Қалада Жәкем жүргендей.
Өкімін жұртқа жүргізіп,
Қысқа дәурен сүргендей.
Шығайсын деген ауылда,
Кетерін Жәкем білгендей.
Ағасы алда тоқтатқан,
Айтқаныма бір көнбей.
Араздасып қоштасып,
Болалмай қалды қасында.
Шын бекзаттың өзі еді,
Жұрт сұраған жасында.
Атадан қалған бақ, аруақ,
Таймастан көркем басында.
Қайтсе қатты күйдіріп,
Дұшпанын да, досын да.
Қалаға жәкем кетсе де,
Басында болды атасы.
Арманы қатты қайғыда,
Көре алмай қалды анасы.
Басылар емес жуықта
Апасының қапасы.
Жақсылар болмас ешкімге,
Сұм дүниенің панасы.
Түсті бір қолдан арманда
Халқының алтын сақасы.
Жас та болса бас қылып,
Халық болыс сайлаған.
Сыйласа да аз күнің,
Қызығына тоймаған.
Парасатың жан көкем,
Ақылың шалқар дүниеден,
Көңілің дүрбі айнадан.
Ат үстіне мінгенде,
Жай тасындай жайнаған.
Дос дұшпанын елемей,
Қиынды бұза аянған.
Ерегіскен дұшпанын
Еңкелтпей қоймаған.
Зарлық көрген бір жұрт кеп,
Пана тартып тығылған.
Қарсылық қылған дұшпандар
Еңірей келіп жығылған.
Алғыр қыран сұңқардай,
Бұл жақсы еді қырымнан.
Шыққан емес тосыннан,
Шыңды бір қатар бұрыннан.
Ақ орданың ішінде
Алдында кеңес құрылған.
Салтанатың сайманды,
Беруге жайтың бұрыннан.
Ерегіскен дұшпанға
Қара құртша өрілген.
Қанша дұшпан көбейсе,
Қарау қорлық көрмеген.
Дұшпан құйрық қанаты,
Артында қалды шынысы.
Еркінше сөйлеп,
Тарылмай кеткен тынышы.
Опасы жоқ жалғанда
Ешкімнің бітпес жұмысы.
Баянды білмеген қалмады,
Қаттырақ арман бір шымы.
Жеңешемнің далбайсыз,
Қиын болды-ау жүрісі.
Зарлап отыр арманда,
Қолынан түсіп шынысы.
Қыз деген мейман бес-төрт күн,
Бұл біреудің бір ісі.
Даңқы кеткен күнінде,
Аруағы асық боп
Аруаналық зарлап,
Ұран болған халқыма.
Талап қылған жасынан,
Аң сұңқардай талпына.
Жасқанып көңілі жауынан,
Қарамаған артына.
Жақсы менен жаманның
Айыра білген парқын да.
Әкесі мен ағасы,
Алдымда болған өрнегім.
Арқа сүйеп соларға,
Әр жұмыс болды ермегі.
Кешегі өткен ұстынсыз,
Бұл жұртқа қиын келмеді.
Нағашысы—батыр Бесірі
Саба болсын ер деген.
Екі жағын тең өрген,
Шым бекзат еді-ау ел деген.