Б әріпінен басталатын есімдер. Әдемі, ерекше ұл бала есімдері мағынасы

БАБА - иран тілінен алынған бобо — арғы ата, дада. Біріккен тұлғалы есімдер — Бабажан, Бабахан, Бабанияз.

БАБАҒАЛИ - иран тілінен алынған бобо + араб тілінен алынған ғали, яғни Ғали ата.

БАБАҒОЖА - иран тілінен алынған бобо + араб тілінен алынған ғожа , хожа - яғни үлкен қожа.

БАБАЖАН - иран тілінен алынған бобо + жан. Атаның сүйікті жаны, адамы.

БАБАҚАН - иран тілінен алынған бобо + қазақ тілінен алынған қан ( хан) яғни үлкен, ата хан.

БАБАНИЯЗ - иран тілінен алынған бобо + нияз —өтініш, тілек; үміт, сый, тарту. Еркелете қысқартып айту тұлғалары — Бабатай, Бабаш.

БАБАС - азербайжан тілінен алынған бабасы — атай, үлкен әке.

БАҒАШАР - иран тілінен алынған бәхт + қазақ тілінен алынған ашар. Бағы ашылған, құт қонған, ырысы бар.

БАҒДАТ - иран тілінен алынған бағ (баг) + дад — сый, сыйлық.

БАҒЫБАЙ - араб тілінен алынған бәхт + қазақ сөзі бай. Бақытты адам деген мағыналы есім. Түрі — Бағыбек.

БАҒЛАН - қазақ тілінен - ерте туып, жетілген қозы. Ауыспалы мағына - жайнаған жас.

БАДАМБАЙ - иран тілінен алынған бадам — оңтүстікте өсетін жеміс ағашы, соның жемісі.

БАЗАН – араб тілінен - бассейн.

БАЗАР – иран тілінен - мейрам, базар күні, сауда-саттық орны.

БАЗАРБАЙ – иран тілінен алынған базар + қазақ сөзі бай. Өмірі қуаныш пен қызыққа бай болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЗАРЛЫ - иран тілінен алынған базар +араб тілінен алынған ғали немесе әлі. Өмірі тамашаға пен қызыққа бай болсын деген тілекпен қойылған есім. Синонимі – Базарғали.

БАЗЫЛ - араб тілінен алынған базл – жомарттық, мырзалық, сый тарту. Түрлері – Фазыл, Пазыл. Біріккен тұлғалы есімдер – Базылбек, Фазылбек, Фазылхан, Пазылбек.

БАЙ - бұл сөз түркі халықтары тілінде мал-дүниесі мол, ауқатты, әлді адам деген мағынаны білдіреді.

БАЙАРЫСТАН - арыстан сияқты батыл, ер жүрек балаға бай болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЙАХМЕТ – қазақтың сөзі бай + араб сөзі - ахмет. Мақтауға лайық.

БАЙБАҚТЫ - дүниеге, өмірге бай адам, ер бала келеді деп күтті, үміттенді деген мағыналы есім.

БАЙБАРЫС, БЕЙБАРЫС - бұл түрікмен, татар, қазақ, қырғыз тілдердегі ескі есім. Барыс ертедегі түркілердің жыл санауындағы үшінші жыл аты, сол жылы туған балаға осындай ат қойылған. б әріпінен басталатын есімдер ұл балаға

БАЙБЕК - бала мықты, бай болсын деген тілекпен қойылған.

БАЙБОЛ - бала ауқатты, бай болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЙБОЛАТ - бала ауқатты, бай болады деген тілекпен қойылған есім.

БАЙБОЛДЫ - мұндай есім, әдетте, көп балалы үйдін баласына қойылып отырған.

БАЙБОСЫН , БАЙБОЛСЫН - бала дәулетті, күйлі-қуатты, бай болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЙБӨРІ - көне түркі тілінен келген бөрі-қасқыр. Біріккен тұлғалы есімдер — Бөрібай, Қасқырбай.

БАЙҒАЛИ - қазақ тілінен алынған бай + араб сөзі ғали — биік, жоғары. Өте бай адам деген мағынаны білдіреді.

БАЙҒАНАТ - бай + қанат, яғни сүйенері, тірегі көп, туысы мол деген мағынада қойылған есім.

БАЙҒАНИ - қазақ тілінен алынған бай + араб сөзі ғани — дәулетті, ауқатты, адам.

БАЙҒОЖА - қазақ тілінен алынған бай + иран сөзі ходжа - қожайын, мырза, ұстаз.

БАЙДӘУЛЕТ - дүниеге, байлыққа, бакытқа бай деген мағынадағы есім.

БАЙДАР - байлықтың қожасы, иесі.

БАЙДІЛДА – қазақтың сөзі бай + араб сөзі дилла - алтын, алтын ақша, яғни алтынға, алтын ақшаға бай болсын деп қойылған есім. Еркелете, қысқартып айту тұлғасы — Байдаш.

БАЙЖАН - қазақ тілінен алынған бай + тәжік тілінен алынған джон, үйде бала көп бөлсын, адам саны көбейсін, өсе берсін деген тілекпен қойылған есім. Түрі — Жанбай.

БАЙЖАНБАЙ – жанға, адамға бай болсын, баланың жолдастары, туған-туыстары көп болсын, бай болсын деген тілекпен қойылады.

БАЙЖАРАС, - байлығы жарассын деген мағынаны білдіретін есім.

БАЙЖОЛ - баланың өмір-жасы, өмір жолы ұзақ бөлсын деген тілекпен қойылған.

БАЙЖІГІТ - дәулетгі азамат, нағыз жігіт болсын деген мағынаны білдіреді.

БАЙЗАҚ - бай + зақ —ұзақ сөзінің қысқарған түрі. Баланың өмір-жасы ұзақ болып, көп жасасын деген тілекпен қойылған.

БАЙҚОШҚАР - бала ұрпаққа бай болсын деген тілекпен қойылғаны аңғарылады.

БАЙҚҰТ - ырыс, бақыт. Бала ырысты, бақытты болсын деген тілекпен қойылған.

БАЙҚҰТТЫ - бақытты бай деген мағынаны білдіретін есім. Түрі — Құттыбай.

БАЙЛЫ - бақытты, асқан бай, дәулетті.

БАЙМАҒАМБЕТ - қазақ тілінен алынған бай + иран тілінен алынған мағамбет. Атақты, даңқты, атағы жайылған. Еркелетіп айту тұлғалары — Байкен, Бәкен, Байкеш.

БАЙМАДИ – қазақтың сөзі бай + арабтың сөзі мади. Мадит — ұзақ, ұзын. Бала жасы ұзақ болсын, көп жасасын деп қойылған есім.

БАЙМАН - қазақ тілінен алынған бай + тәжік тілінен алынған ман — адам, кісі, яғни бай адам, дәулетті кісі. Түрлері — Баймен, Бәймен.

БАЙМҰРАТ – қазақтың сөзі бай + араб тілінен алынған мурад — мұратына жеткен бай.

Түрі — Мұратбай.

БАЙМЫРЗА – қазақтың сөзі бай + иран тілінен алынған мырза. Түрлері — Мырзабай, Мырзабек.

БАЙНАЗАР - қазақ тілінен алынған бай + араб тілінен алынған назар — ықылас, іңкәр, көзқарас.

БАЙНҰР - қазақ тілінен алынған бай + араб тілінен алынған нұр. Нұры жанған, бағы асқан адам болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЙСАЛ - сабырлылық, тыныштық, табандылық.

БАЙСАН - біріккен тұлғалы есім. Ауыспалы мағынасы есебі жоқ, қисапсыз. Түрі — Сансызбай.

БАЙСАРЫ - бай + сары. Байсары есімінің соңғы «ы» дыбысының түсіп, қысқарған түрі Байсар. Синонимі - Сарыбай.

БАЙСЕРКЕ - бай + серке, түрі — Серкебай.

БАЙСҰЛТАН - қазақ тілінен алынған бай + араб тілінен алынған сұлтан. Билік жүргізуші деген мағынаны білдіреді.

БАЙТАҚ — ұшы-қиыры жоқ кең, шексіз; шамадан тыс көп, өте мол.

БАЙТАС - адам өміріндегі бақыт пен байлық тастай берік, мықты болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЙТЕМІР - баланың өміріндегі байлығы мен бақыты темірдей мықты болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЙТУ - бала бай боп туды, өмірге бай боп келді деген мағынада қойылған есім.

БАЙТУҒАЙ - бала бақытты, өмірі бай боп туса екен деген тілекпен қойылған есім.

БАЙТҰР - бақытты өмір сүр, өмірінде молшылық-береке болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЙШЫ - байышы, бай бол деген мағынаны білдіреді.

БАЙЫР - бай болар, бақытты болар деген мағынаны білдіретін есім.

БАЙЫЗБАЙ - араб тілінен алынған фаиз — молшылық, жомарттық. Тіліміздегі Жомартбай, Мырзабай есімдерімен мәндес.

БАҚАЙ - араб тілінен алынған бахи — қатты, тұрақты, мәңгі.

БАҚҚОЖА - араб тілінен алынған бахт — бақыт, құт, ырыс + араб тілінен алынған ходжа — ұстаз, мырза қожайын.

Бақытты ұстаз, ырысы асқан мырза.

БАҚИ - араб тілінен алынған мәңгілік, адал, тұрақты. Б дан басталатын есімдер ұл балаға

БАҚТАЛАП - араб тілінен алынған бахи + қазақтың сөзі талап. Бағы асқан талапты, талант иесі болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАҚТАРАЙ - араб тілінен алынған бәхт + қазақтың сөзі арай. Бақыты жанған, жайнаған деген мағыналы есім.

БАҚТИЯР - иран тілінен — бақытты, кұтты.

БАҚТЫБАЙ - араб тілінен — бақытқа бай, бақытты.

БАҚЫТЖАН - араб тілінен алынған бәхт + иран тілінен алынған жан. Бақытты жан, бағы асқан адам.

БАҚЫТЖАР - араб тілінен алынған бәхт + қазақтың сөзі жар — дос. Бақытты жолдас болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАҚЫТҚАЛЫ - (қараңыз: Оразалы).

БАҚЫТКЕЛДІ - (қараңыз: Оразгелді).

БАҚЫТБЕК - (қараңыз: Оразбек).

БАЛАБАЙ - бала + бай. Баласы көп болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЛАҚАЙ - бала сөзінің еркелетіп айту түрі.

БАЛАХМЕТ - араб тілінен алынған бала — жүрек, жан, ес, ой, зейін; қанат, қол + ахмет. Ата-ананың сүйеніші, қанаты, тірегі. Біріккен тұлғалы есімдер — Балқыбал, Балқыбек.

БАЛҒАБЕК - балға + бек, бала балғадай мықты, берік болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЛҒОЖА – араб тілінен алынған бал — жүрек + қожа - жүректің әміршісі, деген мағынаны білдіреді.

БАЛҚЫ, — елжіреу, насаттану. Біріккен тұлғалы түрі — Балқыбек.

БАЛМҰҚАН - араб тілінен алынған бал + араб тілінен алынған мухқан — қызмет етуші. Адал жүрегімен қызмет етуші.

БАЛТА - бала өткір, қайтпас-қайсар батыл, мықты болсын деген ниетпен қойылған. Біріккен тұлғалы есімдер — Балтабай,

Балтабек. Еркелете кысқартып айтылған түрі - Балташ.

БАЛУАНҒАЛИ - иран тілінен алынған пахлеван — батыр, ер, күрескер, палуан + араб тілінен алынғанғали — жоғары биік. Ең мықты күрескер, батыр деген мағынаны білдіреді.

БАПА - араб тілінен алынған уәфа — дұрыстық, адалдық; толықтык; сөзде тұру, уәдені орындау.

БАРАТ - араб тілінен алынған бара - босаған, тыныс алған.

БАРАҚ - араб тілінен алынған бәррақ — баррақ - жарқыраған, құбылған.

БАРЖАҚСЫ - барлығы ойдағыдай, көнілдегідей деген мағынаны білдіреді.

БАРИ - араб тілінен алынған бари - жаратушы.

БАРЛАС - моңғол тілінен алынған батыр, атақты жерден шыққан адам.

БАРЛЫБАЙ – қазақтың сөзі бар - үлкен, зор + қосымша лы + бай; дәулетті, бай адам.

БАРЫС - жолбарыс тұқымдас жыртқыш аң; көне, он екі мүшел жыл атынын үшінші аты.

БАСАР - өлген баланың орнын басар, жасы ұзақ болар деген үміт, тілекпен қойылған есім.

БАСҚАН - баласы өлгеннен кейін туған балаға осындай ат қойылған.

БАСТАУБАЙ - бастау + бай, бастаудай мөп-мөлдір, таза адам боп өссін деген тілекпен қойылған есім.

БАСЫМ - күші, білімі басқадан артық, мол, басым болсын деп қойылған есім.

БАТТАЛ - иран тілінен алынған баттол — батыл, өткір, өжет.

БАТТАЛХАН - иран тілінен алынған баттол + көне туркі тілінен алынған хан — өткір, өжет, батыл хан.

БАТЫР - қазақ тілінен алынған каһарман - батыл, ер жүрек.

БАТЫРАЛЫ - батыр + араб тілінен алынған алы , ғали сөзінің жуан айтылуы, яғни батыр ғали.

БАТЫРБЕК - батыр + бек, мықты, күшті батыр. Түрі — Бекбатыр.

БАТЫРҚАН - әрі батыр әрі хан болсын деген тілекпен қойылған көне есім.

БАТЫРЛАН - өжеттену, ер жүректене түсу.

БАТЫРША - батыр + ша , шах иран сөзінің қысқарған түрі. Батыр шах деген мағынаны білдіреді.

БАУБЕК - өмір-жасы ұзақ, өмірлі болсын, табанды жігіт болсын деген тілекпен қойылған есім. Синонимі — Бекбау.

БАУЫРЖАН - ағайынға, туған-туысқа жан-тәнімен берілсін, жанындай жақсы көрсін, бауырмал болсын деген тілекпен қойылған есім.

БАЯЗИТ - араб тілінен Абуязид есімінің өзгерген түрі. Абуязид — Язидтің әкесі деген мағынаны білдіреді. Ал Язид сөзінің тура мағынасы – ерекше, айрықша асқан.

БАЯН - араб тілінен — анық, ашық. Алаңсыз, бақытты деген мағынаны білдіреді.

БАЯНДЫ - тұрақты, табанды.

БАЯТ - араб тілінен — хак, ақшыл түсті.

БӘКІР - араб тілінен — зерттеуші.

БӘШІР - араб тілінен — қуанышты хабар жеткізуші, хабаршы, жаршы.

БЕГЕШ - көне түркі тілінен келген, ескі қазақ тілдерінде ведас — хан ұлы деген мағынада айтылған.

БЕДЕЛБАЙ - даңққа, атаққа, абыройға бай деген мағынаны береді.

БЕДЕЛБЕК , БЕДЕЛХАН - беделі, абырой-атағы мықты, зор.

БЕКБАУ - (қараңыз: Баубек).

БЕЙБІТ - иран тілінен алынған — бейбітшілік, тыныштық, татулық. Синонимі — Тынышбек, Тиышбек.

БЕЙБІТЖАН - иран тілінен алынған - бейбіт + жан, тыныштықты, татулықты сүйетін адам.

БЕЙҚАН – азербайжан, түрік тілдерінен алынған бей + бек сөзінің варианты + қан (хан), демек, есімнің мағынасы — мықты дегенді білдіреді.

БЕЙҚҰТ - иран тілінен алынған — тыныш, бейбіт.

БЕЙСЕНБІ – иран, тәжік тілдерінен алынған — бес + шамбэ — күн, календар бойынша аптаның төртінші күні, сол күні туылған балаға осындай ат беріліп отырған. Күрделі тұлғалы есімдер — Бейсеналы, Бейсенбай, Бейсенбек, Бейсенғали. Еркелете — қысқартылып айтылатын түрі — Бейсен.

БЕЙІМБЕТ - Бимухамбет деген есімнің дыбыстық тұрғыдан өзгерген түрі. Біріккен тұлғалы есімдер құрамындагы бей — би — бек сөздері түркі тілдерінде «кінәз, бек, әкім, төре» мағыналарында қолданылады.

БЕЙІС - иран тілінен алынған бахшт — ұжмақ. Біріккен тұлғалы есімдер — Бейісәлі, Бейісбай, Бейісқали. Екінші мағынасы мықты, берік.

БЕГАЙДАР - қазақтың сөздерден бек — мықты, күшті + айдар — балалардың төбесіне қөйылатын бір шөк шаш. Араб тілінен алынған айдар — хайдар — арыстан деген сөзінің өзгерген түрі.

БЕКБАЙ – мықты, зор, бай.

БЕКБАТЫР - бек + батыр. Мықты, күшті батыр деген мағынаны білдіреді.

БЕКБЕРГЕН - бек + берген.Өмір-жасын ұзақ етіп берген деген мағынаны білдіреді.

БЕКБОЛ - баланың өмір-жасы ұзақ болсын, мықты болсын деген мағынаны білдіреді.

БЕККБОЛАТ - бек + болат. Бала мықты болады, болаттай берік, өмір-жасы ұзақ, болып, көп жасайды деген тілекпен қойылған. Еркелете қысқартып айту түрлері — Бекен, Бекет.

БЕКДАЙЫР - бек + араб тілінен алынған дайр - дайра. Ауданның, аймақтың әкімі, басшысы.

БЕКЕЖАН – қазақтың сөзі беке + тәжіктің сөзі жан. Адам жанының патшасы деген мағынаны білдіреді.

БЕКЕЙ - бекем бол, мықты бол.

БЕКЕМБАЙ - бекем — мықты, берік + бай. Мықты, күшті адам.

БЕКЕШ – азербайжан, түрік тілдерінен алынған — Бекеш , Бекіш — хан ұлы. Бұл есім Бекембай, Бекмырза, Бекқали сияқты есімдердің еркелете-қысқартып айтылған түрі.

БЕКЖАН - қазақ тілінен алынған бек + тәжік тілінен алынған жан. Мықты, берік, қайратты адам.

БЕКЖАСАР - бала ұзақ өмір сүрсін, көп жасасын деген тілекпен қойылған есім. Синонимі — Көпжасар.

БЕКЖІГІТ - мықты, күшті, берік жігіт, азамат.

БЕКЗАТ – бек + иран тілінен алынған зат , зада — бектің ұлы, бектен туған перзент.

БЕККЕЛДІ - өмірге берік, мықты боп келді деген мағынаны білдіреді.

БЕКҚАЛИ - бек + араб тілінен алынған ғали - мықты, күшті.

БЕКЛАН - бек — берік, бекім + қосымша лан, мықты, бекем.

БЕКМҰХАМБЕТ - бек - күшті + араб тілінен алынған мұхамед. Күшті Мұхамед. өзгерген түрі — Баймахан, Бекмақан. Еркелете қысқартып айтылатын түрлері — Бектай, Бекен, Бекеш, Бекіш.

БЕКМҰРАТ - қазақ тілінен алынған бек + араб тілінен алынған мұрат — тілек, мақсат, мұраты, ойлаған арман-тілегі зор деген мағынада.

БЕКНАЗАР - бек + араб тілінен алынған нәзәр – көзқарас, назары қатты түскен деген мағынаны білдіреді.

БЕКНАР - бек — өте, әсіре + иран тілінен алынған нар — тіршілік күші, қуат.

БЕКНИЯЗ - қазақ тілінен алынған бек — күшті, + иран тілінен алынған ниязь — өтініш, тілек; үміт; сый, тарту.

БЕКСЕЙІТ - бек — күшті, мықты + араб тілінен алынған сейдь — мырза, бастық, әкім; құрметті, қадірлі.

БЕКСҰЛТАН - қазақ тілінен алынған сұлтан — билеуші әкім. Синонимі — Сұлтанбек.

БЕКТЕМІР - бала темірдей мықты, берік болсын деген тілекпен қойылған есім.

БЕКТЕМІС - бекте — бекіту, мықты ұстау. Бұл Бектұрған деген есімнің синонимі болып табылады.

БЕКТЕН - мықты бол, берік бол деген мағынаны білдіретін есім.

БЕКТҰР - бұл есім бала өмірлі, тұрақты болсын деген тілекпен қойылған. Түрі — Түрбек. Еркелетіп айтылатын түрі — Бекен.

БЕКТҰРҒАН - бала өмірде ұзақ өмір сүрсін, тұрақтап қалсын деген мағынаны білдіреді. Түрі — Тұрғанбек.

БЕКТҰРСЫН - бұл есім де баланың жасы ұзақ болсын, көп жасасын деген тілекпен қойылған.

БЕКТІЛЕУ - қазақ тілінен алынған бек - өте + тілеу — тілек. Түрі — Өтетілеу.

БЕКІН - мықты бол, бекем бол деген мәндегі есім.

БЕЛАСАР - тірек, күш.

БЕЛАСЫЛ - ең қымбат, нағыз мықты таяныш, сүйеніш деген мәндегі есім.

БЕЛБЕРДІ - бел + берді, өмірге таяныш, сүйеніш берді, ер бала берді деген мәндегі есім.

БЕЛГІБАЙ - белгі - көне түркі тілінде дана, данышпан деген сөз. Синонимдері — Нысанбай, Нышанбай.

БЕЛЕС - асу, шоқы.

БЕРГЕН - ер бала туды деген мағынадағы есім.

БЕРДЕН - бер + қосымша ден.

БЕРДИЯР - қазақ тілінен алынған берді + иран тілінен алынған яр — дос, яғни дос берді деген мағынаны білдіреді.

БЕРДІ - сыйлады, тарту етті. Біріккен тұлғалы есім — Бердібай.

БЕРДІМҰРАТ – қазақ тілінен алынған берді + араб тілінен алынған мурад — тілек, мақсат. Мұраты орындалды деген мағыналы есім.

БЕРДІНИЯЗ - қазақ тілінен алынған берді + иран тілінен алынған нияз — өтініш, сый. Сұрап алған бала. Қыскартып айтылатын түрі — Бернияз.

БЕРЕКЕ - ырыс, молшылық, құт. Түрі — Берекет.

БЕРЕН - асыл құрыш.

БЕРЖАН - бер + жан - жанын беретін, ештене аямайтын адам деген мағыналы есім.

БЕРКІН - берік, мықты бол сөзінін қысқаша тұлғасы. Біріккен тұлғалы есім — Беркінбай.

БЕРҚАЙЫР – қазақ тілінен алынған бер + араб тілінен алынған кейр - жақсы, қайырымды, тамаша. Бала мейірімді, қайырымды болсын деген тілекпен қойылған.

БЕРНАР - бер + нар - күшті, мықты. Бала күшті, мықты болсын деген тілекпен қойылса керек.

БЕРІК - мықты, бекем, беркін, табанды, тұрақты.

БЕРІКБАЙ - (қараңыз: Мығым)

БЕСБАЙ - балаға Үшбай, Бесбай, Жетібай, Тоғызбай деп есім беру белгілі бір ырыммен байланысты болған.

БИАХМЕТ - қазақ тілінен алынған би - әкім + араб тілінен алынған ахмет — мақтаулы, мақтауға лайық.

БИБАТЫР - қазақ тілінен алынған би + батыр.

БИҒАЛЫМ - қазақ тілінен алынған би - үлкен + араб тілінен алынған ғалым.

БИДАЙБЕК - бала астыққа кенелсін деген тілекпен қойылып отырған.

БИЖАН - билік, үстемдік, әкімдік жүргізуші адам.

БИМАН - би + иран тілінен алынған ман - адам, яғни әкім адам.

БИМАҒАМБЕТ – қазақ тілінен алынған би + араб тілінен алынған Мұхаммед. Құдіретті деген мағына береді. Қысқарған түрлері — Битай, Бимет.

БОДАН - көне түркі тілінен алынған будун — халық, ел.

БОЗАЙ - тіліміздегі боз — көп мағыналы сөз: ақшыл-сарғылт, ашық-қылан түс; құрғақ сор жер; ауыспалы мағына жас өспірім боз бала; жаңа (боз үй, боз киіз). Баланы айға балау негізінде қойылса керек.

БОЗДАҚ - жас жігіт, бозбала. Түрлері — Бозжан, Бозжігіт. Еркелете қысқартып айту түрі — Бозтай.

БОЛАТ - иран тілінен алынған пулад — құрыш. Біріккен тұлғалы есімдер — Болатжан, Болатбек, Болатқан, Болаттай, Жанболат, Бекболат, Тасболат, т. б.

БОЛАТБЕК - иран тілінен алынған пулад — құрыш + бек. Болаттай мықты, берік болсын деп қойылған есім.

БОЛАТЖАН - болаттай берік, мықты адам деген мағына береді.

БОЛАТҚОЖА - мықты қожайын деген мағынаны білдіреді.

БОЛҒАН - кемеліне келіп толған, жетілген, кенелген деген мағынаны білдіретін есім.

БОЛҒАНБАЙ - кемеліне келіп, толып жетілген, кенелген бай адам деген мағыналы есім.

БОЛСЫНБЕК - құрыштай берік, мықты болсын деп қойылған есім.

БОРАН - бала қатулы, батыл ер болсын деген тілекпен қойылған есім.

БОРАНБАЙ - ерте кезде боранды күні туылған балаға осындай ат қоя берген.

БОРАНҒАЗЫ - ызғарлы, қаһарлы жауынгер, әскер деген мағынаны білдіретін есім.

БОТАБАЙ - бала ботаға бай болсын деген тілекпен қойылған есім. Еркелете кысқартып айту тұлғалары — Ботай, Ботан, Боташ.

БОШАЙ - көне түркі тілінен келген бош — тәуелсіз, еркін + бай.

БӨПЕТАЙ - иран тілінен алынған бәбек, бөбек — жас бала, сәби. Еркелете қысқартып айту тұлғасы Бөпей.

БӨЖЕЙ - дана, данышпан.

БӨКЕЙ - батыр, ер, палуан сөзінін өзгерген түрі.

БӨЛЕБАЙ - туыстық атаумен байланысты қойылған есім, шешелері туыс балалар бөле болады.

БӨЛТІРІК - бала батыл, өткір, азулы болсын деп қойылған есім.

БОРІБАЙ - бала бөрі сияқты еш нәрседен жалтармайтын батыл, азулы, күшті бөлсын деп қойылған есім. Түрі - Қасқырбай.

БУРА - бұл есім бала күшті, мықты болсын деген тілекпен қойылса керек. Біріккен тұлғалы есімдер: — Бурабай, Бурақан.

БҰҒЫБАЙ - бұғыға бай болсын деген тілекпен қойылған есім.

БҰЗАУШЫ - (қараңыз: Тана- бай).

БҰҚА - (қараңыз: Танабай).

БҰЛАБАЙ - бұла — еркін, ерке деген ұғымды білдіреді. Синонимі —Еркебай.

БҰЛАҚБАЙ - бұлаққа балап қойылған есім.

БҰЛАНБАЙ - қазақ тілінен алынған бүлан — бұғы тектес аң.

БҰЛДЫБАЙ - дүниеге бай болсын деген тілекпен қойылған есім.

БҰЛҚЫШ - есімнің түбірі бұлқы-жұлқы, жұлқып тарт — ш есім қосымшасы. Қайратты, жігерлі, пысық, еті тірі.

БҰРХАН - араб тілінен — дәлел, айғақ, себеп.

БҰХАРА - араб тілінен алынған бухара — қара халық, Өзбекстандағы әйгілі қала аты, содан қойылған есім. Біріккен тұлғалы есім — Бұхарбай.

БҮРКІТ - бүркіт сияқты алғыр, қыран, мықты болсын деген тілекпен қойылған есім. Біріккен тұлғалы есімдер — Бүркітбай, Бүркітбек.

БІЖІКЕН - көне алтай тілінен бичик, біжіг — грамота, кітап.

БІЛГІР - көп білетін, білімді, білгіш.

БІЛІМ - оқу, білім.

БИРЖАН — атақты Біржан салдың құрметіле жиі қойылатын есім. Мағынасы — жалғыз, жалқы туған адам.

БІРЛІК - ынтымақтық, бірауыздылык, тұтастық.

---

АРАБ ТЕКТІ МҰСЫЛМАНША АТ ҚОЮ
(қазақыланған нұсқасы)

Бағдат – Ирақ елінің астанасы, атақты білім ордасы. Негізі
парсы сөзі «Құдайдың сыйы» деген мағына береді.
Бадиғуззаман – «өз заманының кемеңгері, ерекше тұлғасы».
Байғази – Бай + Қазы (Сот).
Баймұрат – Бай + Мұрат.
Баймұхаммед – Бай+Мұхаммед.
Байназар – Бай+Назар.
Байсұлтан – Бай + Сұлтан.
Барат – «тазару», шағбан айындағы қасиетті түннің аты.
Бахруддин – «діннің теңізі».
Баһауддин – «діннің көркемі».
Баян – «айқын, анық».
Бәдруддин – «діннің толғанайы».
Бәдір – «толғанай».
Бәкір – «ертерек туған, бірінші туған; тайлақ».
Бәшір – «қуанышты хабар жеткізуші, сүйіншілеуші».
Бекмұхаммед – Бек+ Мұхаммед.
Бексұлтан – Бек+Сұлтан.
Берекет – «береке, құт».
Бұрхануддин – «діннің айқын дәлелі, ғалымы».
Бұрхан – «айқын дәлел».
Біләл – «айықтырушы, сауықтырушы».  

Қарап көріңіз 👇