Иә, Сүйер ұлың болса, Сен де сүй. Сүйінерге жарар ол" - деп Абай атамыз айтқандай қазақтың аспанындағы жұлдызына айналған ғалым, публицист, әдебиет зерттеушісі, саяхатшы-географ Шоқан өмірінен сыр шертер болсақ көңілімдегі ойлар арнасынан тасыған өзендей болып кетеді.......

Шыңғыс Уәлиұлы Уәлиханов (1811, Уәли ханның Сырымбеттегі ордасы – 1895, Сырымбет қонысы) – Көкшетау округінің аға сұлтаны, Абылай ханның немересі, Уәли ханның ұлы, Шоқан Уәлихановтың әкесі.[1] Полковник және Батыс Сібір мен Солтүстік Қазақстанның қоғам қайраткері. Ауыл мектебінен бастауыш білім алған соң, шешесі Айғанымның айтуымен Омбы әскери училищесінде білім алған. Училищені майор шенінде бітіріп, Аманқарағай (1834 – 44), Құсмұрын (1844 – 53), Көкшетау (1857 – 68) округтерінің аға сұлтаны болған. 1853 – 57 ж. Омбы облысы Сібір қазақтары басқармасында кеңесші болды. Қазақтардың қалыптасқан қоғамдық және шаруашылық тұрмыс-салтын қайта құруға ат салысты. Кенесары Қасымовтың ұлт-азаттық қозғалысына қолдау көрсетті. .....

Жоқ нәрседен пайда болмас,
Бар нәрсе ғайып болмас.
Тамыры терең алты алаш,
Келеді әлі адамзатпен қарбалас...

Бір мың да төрт жүз алпыс бес,
Керей-Жәнібек билік....

Әлихан Бөкейханов Нұрмұхамедұлы - көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, ғұлама ғалым, ұлт-азаттық қозғалысының теориялық негізін салушы әрі көсемі, қазақтың тұңғыш саяси партиясын ұйымдастырушы және Алашорда үкіметінің төрағасы. Туған жері - бұрынғы Семей облысындағы Қарқаралы уезінің Тоқырауын болысы, қазіргі Қарағанды облысының Ақтоғай ауданы. Ата тегі - Шыңғыс ханның үлкен ұлы Жошыдан тарайтын төре тұқымы. Арғы атасы - атақты Көкжал......

Жәния Әлиханқызы Журинская (Джуринская) 1990 жылы 6 желтоқсанда Қызылорда облысының Байқоңыр қаласында дүниеге келген. Анасы Бақыт - медбике, әкесі Әлихан - ғарыш айлағының қызметкері. Өзінен алты жас кіші Аида есімді сіңлісі бар. Журинская деген тегі әзербайжандық әжесінен қалған. Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінің "Журналистика" факультетін бітірген. Университет қабырғасында оқып жүріп кастинг арқылы "Shine" дуэтіне қабылданады. Топтың "Бір шанс бер" әні көптің есінде қалады. Қазірде топ тарап кеткен.
Өмірбаяны
"Мен Байқоңыр атты кішкентай қалашықтанмын. Менің ата - анам мені Алматыға жібергісі келмеді, бірақ та, мен үйден қашып кетемін дедім. Сөйтіп мен Алматыға кегенімде журналисттердің факультетіне оқуға түстім. Мен екінші курста оқып жүргенімде мен бір кастинг жайлы естідім. Содан кейін мен сол кастингке барғанда маған рөл жетпеді. Бірақ та, маған Баян Есентаева Shine атты топта ән салуды ұсыныс қалды. Әрине, мен бірден келістім. Сол кезде маған болып жатқан жайдың бәрі мүмкін емес сияқты көрінді. Мен кеше ғана қарапайым қыз едім ал енді әлемге танымал жұлдыз болуға таяп қалдым. Маған әкемнің "Жоқ! Бұл өтірік емес! Олар екеуі де сені сатқысы келеді!".....

Шоқан Уәлихан
“1995 жылы 13 шілдеде Қызылорда облысы Жаңақорған ауданында дүниеге келдім. Есімімді Шоқан деп әкем қойған. Әкемнің аты – Уәлихан.
Қазақ ырымшыл халық қой. Әкем маған есім таңдағанда Шоқан Уәлиханов сияқты қазақтың ұлы тұлғасы болсын деген шығар. Бірақ маған ешқашан сенің есіміңді әдейі осылай қойдық, Шоқан атаң сияқты ғалым бол деп айтқан емес. Әркімнің өз жолы бар екенін ата-анам да жақсы түсінсе керек”, – дейді жас әнші.
Бала Шоқанның Шоқан Уәлихановпен таныстығы мектеп табалдырығын аттаған сәтте басталыпты. Бірақ Шоқан ұлы тұлға туралы жеке ізденіп, өмірбаянына қызығушылық танытпағанын айтады. Ол ғылымнан гөрі өнер саласына көбірек қызыққан.
Ұлы ғалымның есімі берілгенін ес білгенге дейін түсінбедім. Адамдармен танысқан сәтте аты-жөнімді айтсам, сенімсіздік танытып, “әзілдеп тұрған жоқсың ба?” деп сұрайтын. Мектепте Абай Құнанбаев, Шоқан Уәлихановтың кім екенін білу міндетті ғой. Бірақ Шоқан Уәлиханов жайлы көп білуге тырыспаппын.....

Медеу Уәлиханұлы Арынбаев (1967 жылы 5 наурызда Оңтүстік Қазақстан облысы Сарыағаш ауданы Дарбаза кентінде туған) — әнші, композитор. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (2015). "Алтын Адам" ұлттық сыйлығының иегері (2002). Қазақстан Республикасының мәдениет саласындағы мемлекеттік степендиясының иегері.

Медеу Уәлиханұлы Арынбаев 1967 жылы 5 наурызда Оңтүстік Қазақстан облысы Сарыағаш ауданы Дарбаза кентінде дүниеге келген.
1990 жылы Ташкенттегі эстрадалық студиясын бітірген.
1990 - 1995 жылдары Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің музыкалық - педагогика факультетін бітірген.
1992 жылы «Жас қанат» республикалық жас орындаушылар конкурсына қатысып, екінші орынды иеленеді.
1995 - 1997 жылдары Гүлдер ансамбльінің солисті.
1997 жылы "АБК" эстрадалық тұңғыш трисының әншісі әрі жетекшісі болды. (құрамында Қыдырәлі Болманов, Ерлан Көкеев).
қазіргі таңда жеке шығармашылықта. Ән салып қана қоймай өзі де ән жазады.....

Бөкейханов Әлихан Нұрмұхамедұлы (1870-1937) – көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері, ғұлама ғалым, ұлт азаттық қозғалысының теориялық негізін салушы әрі көсемі, қазақтың тұңғыш саяси партиясын ұйымдастырушы және Алашорда үкіметінің төрағасы. Туған жері бұрынғы Семей облысындағы Қарқаралы уезінің Тоқырауын болысы, қазіргі Қарағанды облысының Ақтоғай ауданы. Ата тегі Шыңғыс ханның үлкен ұлы Жошыдан тарайтын......

Шоқанның шын аты — Мұхамедханафия. Анасының еркелетіп қойғаны — Шоқан. Шоқыдай биік, таудай асқақ деген мағынаны білдіреді.

Шоқан бес жасында хат таныған. Әкесі Шыңғысқа ескі жыр....