Құқық | Құқық социологиясы пәнінің объектісі мен өзіндік ерекшеліктері
Құқық социологиясы- өмірімен, әлеуметтік практикамен байланысты құқық жүйесін қарастыратын жалпы сациологиясының бағыты. Құқық социологиясы- мысалы, отбасы социологиясы, білім социологиясы, еңбек социологиясы тағы басқа .
Құқық жүйесі- күрделі әлеуметтік құбылыс, мұнда қоғамдық өмірдің заңдылықтарын нормативтік көрсетеді және бекіттеді.
Дәстүрлі құқық түрде жеке өзіндік құқыққа жеке тұлғалардың мүлделерін қамтамасыз етуге жұмылдырылған салалар жатқызылады, олар азаматтық, банктік, сақтандыру, патентік құқық және т. б.
Көпшілік құқыққа мемлекеттік, әкімшілік және қылмыстық құқықтық жатады.
Қазіргі қоғамның құқықтық жүйесі мынандай негізгі салаларды бекіттіреді.
1.мемлекеттік (конституциялық) құқық - бұл елдің қоғамдық және мемлекеттік негізін белгілейтін құқық саласы, азаматтардың, мемлекет оргондары жүйесінің құқықтық жағдайының негізгі және олардың өкілеттірі.
2.Әкімшілік құқық мемлекеттік органдардың атқарушылық - басқарушылық қызметін жүзеге асыры барысында жинақталатын қоғамдық қатынастарды реттейді.
3.Қаржы құқығы қаржылық қызмет саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді.
4.Жер құқығы адамзат қоғамының өмір сүруінің материалдық негізі болып табылатын жерді, оның қайнауын, суды, ормандарды пайдалану мен қорғау саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді.
5.А заматтық құқық- әр түрлі мүлікті және сонымен сабақтас жеке мүлікті емес қатынас тарды реттейді.
6.Еңбек құқығы- бұл адамның еңбек қызметі барысындағы қоғамдық қатынастарды реттейтін құқық саласы. Еңбек құқық нормасы, мысалы жұмысқа шартын анықтайды, жұмыс уақыты мен демалыс у ақытын, еңбек шар тының қауіп сіздік ережелерін белгілейді.
7. Отбасы құқығы- неке- отбасы қатынастарын реттейтін құқық саласы. Оның нормалары некеге тұру шар тарын мен тәртібін белгілейді, ерлі- зайыптылардың құқықтары мен міндеттерін, ата- анасы мен балаларының бір- біріне деген қарым –қатынастарын анықтайды.
8.Азаматтық- іс жүргізу құқығы соттардың азаматтық, е ңбек және отбасы қарауы барысында туындайтын қатынастарды реттейді.
9.Қылмыстық құқық қандай қоғамдық құлықтың қылмыстық болып табылатын және о ның жасалғаны үшін қандай жаза қолданылатының белгілейтін нормалардың ке шенін білдіреді. ....
Құқық жүйесі- күрделі әлеуметтік құбылыс, мұнда қоғамдық өмірдің заңдылықтарын нормативтік көрсетеді және бекіттеді.
Дәстүрлі құқық түрде жеке өзіндік құқыққа жеке тұлғалардың мүлделерін қамтамасыз етуге жұмылдырылған салалар жатқызылады, олар азаматтық, банктік, сақтандыру, патентік құқық және т. б.
Көпшілік құқыққа мемлекеттік, әкімшілік және қылмыстық құқықтық жатады.
Қазіргі қоғамның құқықтық жүйесі мынандай негізгі салаларды бекіттіреді.
1.мемлекеттік (конституциялық) құқық - бұл елдің қоғамдық және мемлекеттік негізін белгілейтін құқық саласы, азаматтардың, мемлекет оргондары жүйесінің құқықтық жағдайының негізгі және олардың өкілеттірі.
2.Әкімшілік құқық мемлекеттік органдардың атқарушылық - басқарушылық қызметін жүзеге асыры барысында жинақталатын қоғамдық қатынастарды реттейді.
3.Қаржы құқығы қаржылық қызмет саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді.
4.Жер құқығы адамзат қоғамының өмір сүруінің материалдық негізі болып табылатын жерді, оның қайнауын, суды, ормандарды пайдалану мен қорғау саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді.
5.А заматтық құқық- әр түрлі мүлікті және сонымен сабақтас жеке мүлікті емес қатынас тарды реттейді.
6.Еңбек құқығы- бұл адамның еңбек қызметі барысындағы қоғамдық қатынастарды реттейтін құқық саласы. Еңбек құқық нормасы, мысалы жұмысқа шартын анықтайды, жұмыс уақыты мен демалыс у ақытын, еңбек шар тының қауіп сіздік ережелерін белгілейді.
7. Отбасы құқығы- неке- отбасы қатынастарын реттейтін құқық саласы. Оның нормалары некеге тұру шар тарын мен тәртібін белгілейді, ерлі- зайыптылардың құқықтары мен міндеттерін, ата- анасы мен балаларының бір- біріне деген қарым –қатынастарын анықтайды.
8.Азаматтық- іс жүргізу құқығы соттардың азаматтық, е ңбек және отбасы қарауы барысында туындайтын қатынастарды реттейді.
9.Қылмыстық құқық қандай қоғамдық құлықтың қылмыстық болып табылатын және о ның жасалғаны үшін қандай жаза қолданылатының белгілейтін нормалардың ке шенін білдіреді. ....
Рефераттар