Парыз деген сөздің мағынасы өте салмақты. Парыз халықтың алдында, ел алдында, ата-ана, ұстаз алдында болады. Егер сіздің өз жеке басыңызға ауыр сөз айтылса, оған төзуге болады. Ал егер сіздің халқыңызға, еліңіз туралы ғайбат сөз айтылса, кемсітсе, оған төзуге болмайды. Онда шынында да «Үндемей қалу – қылмыс».
«Парыз бен қарыз» деген тақырыпқа телехабар жүргізіңіз.
Пән: Қазақ тілі Бөлімі: Жанды табиғат Сабақ тақырыбы: 16-сабақ. Сөйлеу мәдениетін үйренемін Оқу мақсаты: 3.1.4.1 тірек сөздер мен жоспарды пайдалана отырып, берілген тақырып бойынша әңгіме құрау; 3.3.5.1 жіберілген пунктуациялық, орфографиялық, грамматикалық және стилистикалық қателерді мұғалімнің көмегімен тауып, түзету; 3.2.4.1 өз бетінше мәтіннің тақырыбын және мұғалімнің көмегімен негізгі ойды анықтау. Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар: - мәтін мазмұны бойынша жабық сұрақтарға жауап береді; - мұғалімнің қолдауымен жіберілген пунктуациялық, грамматикалық қателерді тауып, түзетеді; - диалогте рөлдерді (тыңдаушы, сөйлеуші) еркін алмастыра алады; - мұғалімнің қолдауымен мәтіннің тақырыбын, ондағы негізгі ойды анықтайды. Оқушылардың көбі: - мәтін мазмұны бойынша ашық және жабық сұрақтарға жауап береді; - жіберілген пунктуациялық, грамматикалық қателерді үлгі/талдау негізінде тауып, түзетеді; - мәтіннің тақырыбын, мұғалімнің қолдауымен ондағы негізгі ойды анықтайды. Оқушылардың кейбірі: - мәтін мазмұны бойынша ашық және жабық сұрақтар құрай алады; - мәтіннің тақырыбы мен ондағы негізгі ойды анықтай алады; - жіберілген пунктуациялық, грамматикалық қателерді тауып, түзетеді; - берілген тақырып бойынша ой қорыту жасай алады......
Пән: Қазақ тілі Бөлімі: Жанды табиғат Сабақ тақырыбы: 15-сабақ. Сөйлеу мәдениетін үйренемін Оқу мақсаты: 3.1.3.1 түрлі жағдаяттағы (қоғамдық ортада) қатысымдық әрекеттерде өз сөзін жүйелі түрде жоспарлап, сөйлеу мәдениетін сақтап диалогке қатысу; 3.2.4.1 өз бетінше мәтіннің тақырыбын және мұғалімнің көмегімен негізгі ойды анықтау; 3.3.7.1* қаратпа, қыстырма сөздерді ажырату және тыныс белгілерін дұрыс қою Сабақтың мақсаты: Барлық оқушылар: - сөйлеу мәдениетін сақтап, диалогке қатысады; - түрлі жағдаяттағы қатысымдық әрекеттерде өз сөзін жоспарлай алады; - мұғалімнің қолдауымен мәтіннің тақырыбын, ондағы негізгі ойды анықтайды; - сөйлем құрамында қаратпа сөзді ажырата алады, сөйлем сызбасы негізінде тыныс белгісін қолданады. Оқушылардың көбі: - сөзін жүйелі түрде жоспарлап, сөйлеу мәдениетін сақтай алады; - диалогке белсенді қатысады; - мәтіннің тақырыбын, мұғалімнің қолдауымен ондағы негізгі ойды анықтайды; - сөйлем құрамында қаратпа сөздің қызметін түсініп, ажырата алады, сөйлем сызбасы негізінде тыныс белгісін қолданады. Оқушылардың кейбірі: - диалогте рөлдерді (тыңдаушы, сөйлеуші) еркін алмастыра алады; - мәтіннің тақырыбы мен ондағы негізгі ойды анықтай алады; - сөйлем құрамында қаратпа сөзді ажырата алады және тыныс белгісін қолданады......
Пән:Қазақ тілі Бөлім: Тірі табиғат Сабақ тақырыбы: 2-сабақ Тіл және сөйлеу Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме) 3.2.4.1 өз бетінше мәтіннің тақырыбын және мұғалімнің көмегімен негізгі ойды анықтау; 3.3.3.1 оқыған, тыңдаған және аудиовизуалды материалдар бойынша мұғалімнің көмегімен жоспар құрып, мазмұндама жазу;- 3.2.3.1 мәтін мазмұны бойынша пікір білдіруге бағытталған сұрақтар құрастыру және жауап беру; 3.3.6.1 кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі жазу, жазу қарқынын жеделдету; Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар: - мәтіннің тақырыбын қоя алады, мұғалімнің көмегімен негізгі ойды анықтай алады; - мұғалімнің көмегімен оқып, тыңдаған материалдар бойынша жоспар құрады, мазмұндама жазады; - мәтін мазмұны бойынша сұрақтар құрастыра алады, пікір білдіруге бағытталған сұрақтарға жауап береді; - кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі үлгі негізінде жазады; Оқушылардың көбі: - мәтіннің тақырыбын табады, мұғалімнің көмегімен негізгі ойды анықтай алады; - оқыған, тыңдаған және аудиовизуалды материалдар бойынша жоспар құрады, мазмұндама жазады; - мәтін мазмұны бойынша сұрақтар құрастырады, оларға жауап береді; - кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі қарқынмен жазады; Оқушылардың кейбірі: - мәтіннің тақырыбын табады, өз бетінше негізгі ойды анықтай алады; - оқыған, тыңдаған және аудиовизуалды материалдар бойынша жоспар құрады, мазмұнын сауатты жазады; - мәтін мазмұнына сай сұрақтарды өз бетімен құрастырады және нақты тұжырыммен жауап береді; - кең жолды дәптерде бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап көлбеу, үзбей және біркелкі шапшаң жазады;.....
Пән:Қазақ тілі Бөлім: Тірі табиғат Сабақ тақырыбы: 1-сабақ. Тіл және сөйлеу Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме) 3. 2. 3. 1 мәтін мазмұны бойынша пікір білдіруге бағытталған сұрақтар құрастыру және жауап беру; 3. 2. 4. 1 өз бетінше мәтіннің тақырыбын және мұғалімнің көмегімен негізгі ойды анықтау; 3. 1. 1. 1 тыңдаған материал бойынша тірек сөздерді белгілеу, ашық және жабық сұрақтарға жауап беру; 3. 3. 5. 1 жіберілген пунктуациялық, орфографиялық, грамматикалық және стилистикалық қателерді мұғалімнің көмегімен тауып, түзету. Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар: - мәтін мазмұны бойынша сұрақтар құрастыра алады, пікір білдіруге бағытталған сұрақтарға жауап береді; - мәтіннің тақырыбын қоя алады, мұғалімнің көмегімен негізгі ойды анықтай алады; - мәтіннен тірек сөздерді белгілей біледі, мәтін мазмұны бойынша жабық сұрақтарға жауап береді; - пунктуациялық, орфографиялық, грамматикалық және стилистикалық қателерді мұғалімнің көмегімен таба алады, түзетеді; Оқушылардың көбі: - мәтін мазмұны бойынша сұрақтар құрастырады, оларға жауап береді; - мәтіннің тақырыбын табады, мұғалімнің көмегімен негізгі ойды анықтай алады; - тыңдаған материал бойынша тірек сөздерді белгілейді, мәтін мазмұны бойынша ашық және жабық сұрақтарға жауап береді; - жіберілген пунктуациялық, орфографиялық, грамматикалық және стилистикалық қателерді мұғалімнің көмегімен тауып, түзету жолдарын қарастырады. Оқушылардың кейбірі: - мәтін мазмұнына сай сұрақтарды өз бетімен құрастырады және нақты тұжырыммен жауап береді; - мәтіннің тақырыбын табады, өз бетінше негізгі ойды анықтай алады; - тірек сөздерді өз бетінше табады, мәтін мазмұны бойынша ашық және жабық сұрақтар құрастырады және нақты тұжырыммен жауап береді; - жіберілген пунктуациялық, орфографиялық, грамматикалық және стилистикалық қателерді мұғалімнің көмегімен тауып, түзетіп, шапшаң жазады;.....
Пән: Қазақ тілі Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Өзім туралы Сабақ тақырыбы: Ауызекі сөйлеу Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтемеу) 2.4 Мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау мұғалімнің көмегімен мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар төмендегіні меңгереді: • Мұғалімнің көмегімен тақырып анықтау Оқушылардың көпшілігі: • Тақырыпты өздігінен анықтай алады Кейбір оқушылар: • Негізгі ойды анықтай алады. ......
Пән: Қазақ тілі Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Өзім жайлы Сабақ тақырыбы: Тіл және сөйлеу не үшін қажет? Оқу мақсаттары: 1.4 Берілген тақырып бойынша мәтін құрау 2.1.4.1 тірек сөздерді қатыстыра отырып, берілген тақырып бойынша мәтін құрап айту 3.1 Мәтін түрлерін құрастырып жазу 2.3.1.1 тірек сөздерді пайдаланып, жеке сурет/сюжетті суреттер арқылы шағын сипаттау/әңгімелеу мәтіндерін құрап жазу Сабақ мақсаттары: Тірек сөздерді қолданып,сөйлем құрастыра алады; Тақырып бойынша мәтін құрастыра алады. ......
Пән: Сауат ашу. Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Өзім туралы Сабақтақырыбы Өз үйімді сипаттаймын. Дыбыс. Сөйлем. Сөйлеу Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) 1.1.9.1 сөздегі дыбыс түрлерін (дауысты, дауыссыз, жуан және жіңішке дауыстылар) ажырату және дұрыс дыбыстау 1.1.9.3 сөздің буыннан тұратынын түсіну және сөздегі буын санын анықтау Сабақ мақсаттары Барлығы:дауысты, дауыссыз дыбыс түрлерін ажырата алады Көбі: сөздегі буын санын анықтайды, буыннан сөздер құрайды. Кейбірі: сөздерден сөйлемдер құрап айта алады....
Ерте заманда шешендік өнер Мысыр, Вавилон, Ассирия, Қытай, Үндістан елдерінде өркендеп дамыған. Алайда, осынау өнердің үзілмес тарихы Көне Грекиядан басталады. Өйткені, шешендік өнер қоғамдық қажеттіліктен туды, құлиеленушілік қоғамда әлеуметтік даму өрістеп, демократияның жандануына жойқын қозғаушы күш ретінде тарих сахнасына шықты. Б.з.д. V ғасырдың екінші жартысында грек-парсы соғысынан кейін, Афинада және оның қоғамдық өмірінде мемлекет істерінде, саясат майданында маңызды факторға айналды. Бұл қасиетті, киелі өнерді ыждаһатпен үйрену әрбір грек азаматының асыл парызы болған. Мінеки, осы уақытта риторика ғылымы шықты. Шешендік өнерге баулитын тәлімгер ұстаз (ритор) мамандығы пайда болды. Ал оратор - латынша orare яғни сөйлеу, ғайыпты болжау деген мағынаны білдіреді. "Риторика" терминдік атауының әуелгі әрі негізгі мағынасы шешендік өнердің теориясы дегенді береді. Сондай-ақ сыртқы сымбаты сұлу, мағынасы кемшін қызыл тіл дегенді сезіндіретіндігі бар. Филология ғылымында риторика мәнерлі сөйлеудің теориясы деп те табылады. Көне дәуірде шешендік өнерінің көркейіп гүлденуінің екі кезеңі болған. Біріншісі, б.з.д. V-IV ғасырлар, Афина елінде сөзі күннің күркірі мен жалт еткен найзағайындай Периклден бастап даңқты шешен Демосфенге дейінгі уақыт, ал Румде б.з.д. бірінші ғасыр немесе Цицерон заманы. Атамзаманда адамзаттың рухани болмысының негізгі арналары - риторика мен философия саналған. Әу баста бұл әдебиеттің ми-тамыр жүйесі болып есептелген. Асылы, шешендік өнер және оның теориясы - ұлттық мәдениеттің бөлінбес бөлшегі. Шешендік өнер мынадай түрлерге жіктеледі: • Саяси тақырыпта сөйлеу • Салтанатты мәслихатта сөйлеу • Сотта сөйлеу Саяси тақырыптағы шешендік, алдымен, тыңдаушыларды сендіруге ұмтылады. Салтанатты жиындағы шешендік тыңдаушылардың көңілінен шығуға әрекет жасайды. Алдыңғысына тегеурінді күш, соңғысына әсемдік тән. Шынайы шешен салтанатты жиында жақсылық пен жамандықты, сотта әділеттілік пен әділетсіздікті, халық кеңесінде пайдалы мен пайдасыздықты негізге алады. Шешендік өнер үш қайнар бұлақтан нәр алып сусындайды. Біріншісі, табиғи қабілет пен дарын, екіншісі теориялық қисындармен қаруландыру, үшіншісі, тынымсыз, толассыз еңбек, жүйелі жаттығу. Риториканың, яғни шебер сөйлеудің мәнді, мағыналы элементі мақамдап, мәнерлеп, нақ-нағымен жеткізіп айту шеберлігі болып табылады. Даңқты шешен Демосфен орындау шеберлігін үш мәрте қайталап, шегелеп айтқан. Рум халқында шешендік өнерді құрметтеу — қасиетті іс ретінде қабылданған. Олар қан майданда Отанын қарумен қалай қорғаса, бейбіт өмірде халық мәжілістері мен сенатта суырылып сөйлеу әрқайсысының басты парызы деп санаған. Шешендік біліктілік пен білімнен, қуатты түйсік пен терең сезімнен, санадағы саңлақтық пен ұшқыр қиялдан, тер төгу мен ой тербелісінен туады. Шешендік өнердің теориясының дамуына Дәуірлеу дәуірінің кемеңгерлері Кампанелла мен Томас Мор, Петрарка мен Данте, Рабле мен Шекспир, Сервантес пен Лопе де Вега өнерпаздығы зор әсер етті.....
