Қосылған құн салығы тауарларды өндіру және олардың айналысы процесінде қосылған, оларды өткізу бойынша салық салынатын айналым құнының бір бөлігін бюджетке аударуды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының аумағындағы тауарлар импорты кезіндегі аударымды білдіреді.
Салық салынатын айналым бойынша бюджетке төленуге тиісті қосылған құн салығы сатылған тауарлар (жұмыстар, қызмет көрсетулер) үшін есептелген қосылған құн салығының сомасы мен алынған тауарлар үшін төленуге тиісті қосылған құн салығының сомасы арасындағы айырма ретінде айқындалады.
Қосылған құн салығын төлеушінің берушісі салық төлеушілердің мониторингтілеуіне тиіс болса, салық қызметі органдары осы берушілер ұсынатын салық есептілігінің негізінде қайтаруға ұсынылған қосылған құн салығы сомаларының дұрыстығын растауы мүмкін екендігі ескеріле отырып қабылданады.
Қазақстан Республикасының президенті Н.Назарбаев 2006 жылы 1 наурызда Халыққа орнаған «Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпілік жасау қарсаңында» жолдауында «2007 жылдан бастап қосылған құн салығы ставкасын 1 пайызған ао 2008-2009 жылдары қосымша тағы да 1-2 пайызға азайту керектігін» атап өтті. ....

Кіріспе
Барлық деңгейдегі – мемлекеттік, республикалық, жергілікті бюджеттердің қаржылық қамтамасыз етуілуі мемлекеттің әр түрлі кірістері есебінен жүргізіледі. Мемлекеттің кірістерінің негізгі түрі болып бізге белгілідей салықтар табылады, өйткені олар мемлекеттік қазынаға түсетін ақша қаражаттарының көп бөлігін құрайды. Нарық экономикасының барлық елдерінде салық бюджеттің кіріс бөлігінің негізгі қайнар көзі болып табылады. Осыған қоса олар экономикаға мемлекеттің әсер етуші тұтқасы
ретінде болады.
Әлемнің кез-келген мемлекеті көп салық алуға мүдделі, бірақ әр қайсысы тепе-теңдікті қадағалайды, және көп табатын мемлекет бай емес, дұрыс есептейтін мемлекет бай болып саналады.
Кез – келген мемлекеттің нарықтық дамуы салық саясатын әсіресе экономиканың жағымсыз реттеушісі ретінде кеңінен пайдалануды болжайды. Нарыққа көшу жағдайында экономикалық реформалардың негізгі міндеттерінің бірі- әр деңгейдегі бюджеттің ұлғаюы мен жекелеген субъектілердің ықпал етуі және экономикалық жалпы дамуы мәселелерін шешуге мүмкіндік беретін тиімді салық механизмін қалыптастыру.
Салықтар өздеріне тән ерекше әдістерімен әсер етуді іске асырады. Мемлекет салық мөлшерлемелерін көтеріп, жеңілдіктерді тарылтып болашағы жоқ өндірістердің қызметін шектей алады.
Ал ынталандыруды мысалы: « кері немесе кері қаржыландыру» деп шартты атауға болатын әдісті пайдалану арқылы жүзеге асыруға болады. Оның мәні салық төлеуші қосымша қаржы ресурстарын сырттан емес, өз меншік табысынан және қаржыларынан алуында.
Қазақстан Республикасының салық саясатын салықтық реттеудің құралы ретінде пайдалану барған сайын ашық саяси және әлеуметтік сипатқа ие болуда. Оның дұрыс және тиімді қызмет етуінен тек экономикалық сипаттағы мәселелер ғана емес, сонымен қатар азаматтардың тыныштықтарының сақталуы, саяси тұрақтылық , мемлекеттің егемендігі мен тәуелсіздігінің нығаюы да тәуелді болады.
Салық реформаларын республика халқының тұрмысын жақсарту перспективалары әсіресе халықтың әлеуметік әлсіз топтарына нарыққа көшу кезеңі кезіндегі қиындықтармен байланысқандай болмасын қақтығыстарды жоятын жағдай жасаумен байланысты.
Мемлеекттің тіршілік етуі оның бюджетерінің кіріс бөлігіне салықтар мен алымдар ретінде түсетін ақша қаражаттарынсыз мүмкін емес. Салық төлеушілер үшін оларды төлеу жауапкершілік қана емес, сонымен қатар ол- қажеттілік. Салық төлеушілер есебінен мемлекет аппараты және оның құрылымы қамтамасыз етіледі, өз кезегінде сол мемлеект өздерінің салық төлеушілерн- мемлеект азаматтарын өркениетті қоғамда белгіленген тәртіп сақтау бойынша көптеген шараларды іске асыру мен қорғауды іске асырады. Қоғамның және мемлекеттің дұрыс қызмет етуіне қажет дін, ғылым, медицина, тәртіп сақтау мен басқа көптеген қызметтер мемлекеттің салық түрінде алатын қаржылары есебінен қаржыландырылады. Нарықтық экономика жағдайында қоғамда болатын әлеуметтік және экономикалық процестерге ықпал ету құралы ретінде мемлеект оларды пайдаланады. Салық туралы неғұрлым көп білу керек, өйткені олармен адам өмірі үзіліссіз байланыста болады. Салықтың шауашылық субъектілері мен жұмыс істеуші халықтардың алғашқы табыстарын мемлекеттің пайдасына объективті қажет екені білімді және заңға бағынушы қоғам мүшесіне ешқандай күмән туғызбайды. Мемлекетке жиналатын қаржылар оның өзінің қызметерін іске асыруға қажет, салықтарды жоюды талап ету қоғамды жоюды талап етуді білдірер еді.
Халықтың меншігіне салынатын салықтар жергілікті, тура нақты салықтарға жатады. Халықтан алынатын салықтарды оқу бізге азаматтарға салық салу салыстырмалы теңеледі деген тұжырым жасауға мүмкіндік береді.
Олардың біріншісі- әрбір азаматың мемлекеті көтеруге өз табыстарының бөлігін беруге міндетті түрде қатысуы, екіншісі- мемлекеттің халықты белгіленген «бөлінбейтін құндылықтарымен» қамтамасыз етуі. Бұл әдіс тепе-теңдіктің мемлекет тарапынан бұзылуы, азаматтардың салық төлеуге тілегін және өз табыстарын жасыруға алып келеді. Мемлекет өз төлеушілерін қорғауы керек, өйткені оларды ешкіммен ауыстыруға болмайды. Басқаша айтқанда төлеушіні төлеу қабілетінен айыруға болмайды. Мемлеект пен азаматардың арасындағы салық қатынастарында философиялық бірлік заңымен қарым- қатынастар күресі едәуір айқын көрінеді.
Сондықтан мемлеект фикалды қажеттіліктерді қанағатандыру мақсатындағы әрекеттерді міндеті түрде олардың әлеуметтік салдарының болмауына талдау жасауы қажет.
Халықтан алынатын салық ставкаларын көтеру бюджеттің табысын тек бір салық кезеңіне ғана өсіреді, өйткені келесіден оларды төлеу базасы күрт қысқаруы мүмкін. Салықтарды төмендету болса халықтың табысының өсуін ынталандырады, тұтынудуң көбейюіне, тауарлар мен қызметтер өндірісінің өсуіне, және одан кейін барлық салық түсімдерінң ұлғаюына алып келеді.
Тақырыптың маңыздылығы . Жер және жер ресурстары экономикада өз мағынасы бойынша терең тамыр мен үлкен мәнге ие.
Жер кез- келген мемлекеттің негізгі байлығы, ал Қазақстан Республикасы жағдайында ол ерекше орын алады. Жерді ақысыз пайдалану оның ауыл шаруашылығында, өнеркәсіп пен құрылыста тиімсіз пайдаланудың бірден бір себебі болуда.....

Жұмыстың жалпы сипаттамасы. Диплом жұмысы бүгінгі таңның маңызды мәселелерінің бірі – Қазақстан Республикасындағы қосымша құн салығын есептеу мен салу мәселесіне арналған. Осы еңбек мазмұнында салық түсінігі мен түрлері, салықтық құқықтық қатынастар, қосылған құн салығын есептеу мен салу ерекшеліктері, қосылған құн салығын салудағы дамыған елдер тәжірибесі мен Қазақстан Республикасының жағдайында қосылған құн салығын есептеу тетігін жетілдіру жолдары қарастырылған.
Зерттеу жұмысының өзектілігі. Нарықтық қатынастар жағдайында салық жүйесі мемлекеттің қаржылық-кредиттік механизмінің негізі, экономиканы ретке келтіруші маңызды құралы болып табылады. Салық жүйесі қаншалықты дұрыс құрылса, шаруашылық қызметінің тиімділігі соған байланысты дамиды. Батыс елдерінде салық салу мәселелеріне қатысты әдебиеттер де көп, бірқатар тәжірибе де жинақталған. Алайда, Қазақстанның тәуелсіз салық жүйесінің дәл бүгінгі шынайы жағдайына бейімделген теориялық тұжырымдар мен салық теориясын түпкілікті зерттеген отандық ғалымдар қатары аз. ....

Жер өте ерте кезден адамзат қоғамының өмір сүру және өміріне қажетті заттарды өндіру ортасы болып келеді. Жер ауданы, әсірісе өндіріске қолайлы, құнарлы жерлер шектеулі болып келеді. Сондықтан да жер үшін күрес ешқашан тоқтаған емес. Бір қоғамның, мемлекеттің өз ішінде жерге меншік, иелік ету арқасында байып отырса, екіншілері-жері жоқтар кедейленеді. Осы қатынастар және жердің шектеулігі, жерді экономикалық бағалау, тиімді пайдалану, жерге меншік қатынасын және соның негізінде салық төлемдерін тудырады. Жер салығы жер иеленушілердің тұрақты табыс көзі болып келеді.
Жер жалпы халықтың меншік деп жарияланған социалистік қоғамда да жер салығы болды. Өйткені, жер пайдаланушылар жер иеленушілерден шаруашылық есеп бойынша оқшауланған. Сонымен қатар, жердің табиғи өнімдеріне және орналасу тиімділігіен байланысты дифференциалдық рента әрқашан болады. Сапасы біркелкі тәуір жермен барлық жер пайдаланушыларды қамтамасыз ету, мүмкін емес. Сапалы әртүрлі жерді пайдаланушылар бірдей еңбек жұмсай отырып, әртүрлі нәтиже алады.Сондықтан жер иелену құқығы қоғамның барлық мүшесіне бірдей болған күннің өзінде жақсы жерді пайдаланушылар ондай мүмкіндігі жоқтармен өзінің табысымен бөлісуі керек .Бұл жер салығы арқылы жүзеге асырылады. ....

Жеке табыс салығы жеке табыс иеленушілердің тұрақты табыс көзі болып келеді. Жеке табыс жалпы халықтың меншік деп жарияланған социалистік қоғамда да жеке табыс салығы болды. Өйткені, жеке табыс пайдаланушылар жеке табыс иеленушілерден шаруашылық есеп бойынша оқшауланған. Сонымен қатар, жердің табиғи өнімдеріне және орналасу тиімділігіен байланысты дифференциалдық рента әрқашан болады. Сапасы біркелкі тәуір жермен барлық жеке табыс пайдаланушыларды қамтамасыз ету, мүмкін емес. Сапалы әртүрлі жерді пайдаланушылар бірдей еңбек жұмсай отырып, әртүрлі нәтиже алады.Сондықтан жеке табыс иелену құқығы қоғамның барлық мүшесіне бірдей болған күннің өзінде жақсы жерді пайдаланушылар ондай мүмкіндігі жоқтармен өзінің табысымен бөлісуі керек .Бұл жеке табыс салығы арқылы жүзеге асырылады. ....