Сабақтың мақсаты: Балаларға табиғат туралы түсінік бере отыра оларды табиғатты аялауға , қамқорлық жасауға шақыру. Табиғаттың адам өмірі үшін пайдасын түсіндіру. Табиғаттағы өсімдіктердің қалай жетіліп өсіп дамуы туралы түсніктерін қалыптастырыу. Өсімдіктердің күнделікті ортадағы қажеттіліктегі мен өсіп дамуының байланысын балаларға түсіндіріп бекіту. Тәжірбиелік жұмыстар арқылы балалардың табиғатқа деген көзқарасын кеңейту.Экологиялық тәрбие беру.Тәжірбиелік жұмыстар арқылы ойларын тиянақтау. Саусақ моторикаларын дамыту. Қисын ойлау қабілеттерін дамыту, еркін қарым – қатынас жасауға дағдыландыру. Ұжымшылдыққа және бір – біріне көмектесе білуге үйрету .
Сабақтың көрнекілігі: Слайдтар «Күнбағыс», «Жемістер пайдасы», сүт, ас бояулары, қант, тіс шұқығыш, пластмасс ыдыстар, терезе алдында өскен жұмыстар.....
Білім беру саласы: Шығармашылық Бөлімі: Музыка Тақырыбы: Жомарт өлкем Мақсаты: Музыканы тыңдау, сезіну, сипатын ажырату, динамикасын білу. Туған жеріне, еліне деген сүйіспеншілік сезімін дамыту. Көрнекілігі: Ноталар, нота сызықтары, композитор суреті, музыкалық аспаптар, теледидар, интерактивті тақта Сөздік жұмыс: Композитор, нота Билингвальды компонент: Төмен - вниз, жоғары - вверх, үлкен - большой, кіші - маленький Оқу іс - әрекетінің кезеңдері: Музыка жетекшісінің іс - әрекеті Балалардың іс – әрекеті Мотивациялық қозғаушылық: Жетеккші балаларды «Көк тудың желбірігені» әнімен (И. Ескендір) қарсы алады. Балалар қолдарына жалаушаларын ұстап, жүріп келіп орындарында тұрып әуен ырғағымен теңселеді. Туған жердің жырларын Қызғалдақтай терейік. Кең өлкенің қырларын Жүр аралап келейік - өлеңін оқып береді. Ақын «Туған жеріне» деген әнін осылай жырлаған екен. Ақын М. Әлімбаевтың суретін интерактивті тақтадан көрсетіп, таныстырады. Музыка тыңдау«Атамекен» Р. Рымбаева теледидардан тыңдату. - Қане балалар экранға назар аударайық .....
Гүлдене бер Астана Мақсаты: Балаларға еліміздің бас қаласы - Астана туралы мәлімет беру. Баланың ізгілік қасиетін дамыту. Ойын арқылы балалардың ой - өрісін, қимылын ұштау. Отанға, туған жерге деген сүйіспеншілігін арттыру, өз елінің отанын сүйетін патриот болуға тәрбиелеу. Көрнекілігі: Қазақстан Республикасының рәміздері, Астана қаласы туралы слайд. Әдісі: Әңгімелесу, сұрақ – жауап, ойын, ән, тақпақтар айту, слайд арқылы түсіндіру.
Жүру барысы: Жүргізуші: Қайырлы таң, балалар! - Қайырлы таң, қонақтар! - Сіздерді салтанатты мереке Астана күнімен құттықтаймыз! Жылулық шеңбері. - Ал, енді балалар бәріміз бір - бірімізбен сәлемдесіп алайық. - Амансың ба, Алтын күн! Амансың ба, Жер ана! Амансың ба, Астана! Келдік саған қуана! - Балалар, енді бүгінгі күнімізге сәттілік тілей отырып, жылы лебіздер айтайық. Деніміз сау болсын! Күніміз күлімдесін! Еліміз аман болсын! .....
Мақсаты: Балалардың туған жерін сүюге тәрбиелеу. Қоршаған ортаға және отанға деген сүйіспеншіліктерін арттыру. Балалардың эмоциялық көңіл - күйін көтеру. Адамгершілікке, әдепті болуға тәрбиелеу, үлкендер еңбегін бағалай білуге үйрету. Эстетикалық тәрбие беру арқылы сұлулықты сезіне білуге баулу, олардың әдеби сөздік қорын молайтумен қатар дүние танымдарын кеңейту. Балалардың ой өрістерін дамыту. Керекті құралдар: Екібастұз туралы суреттер, кітаптар, көмір тас. Сөздік жұмыс: Туған қалам, Екібастұз Богатырь көмір кені.
Сабақ барысы: Тәрбиеші: Армысың шапағатты күн ана Армысың шапағатты аспан ана Құт дарытқан елімізге жерімізге Армысың мейірімді жер ана Осы шапағатты күн анамен, мейірімді жер анадан бойымызға дарытқан мейірімді жүрегіміздің жылуын бір бірімізге, қонақтарға сыйламақшымыз. Біз доспыз, татумыз. Сіздерге жүрегіміздің жылуын сыйлаймыз. Ал, балалар енді орнымызға отырайық. Бүгінгі біздің сабағымыз: «Менің сүйікті қалам» Осы кезде Дымбілмес кіреді. Тәрбиеші: .....
Мақсаты: Балаларға табиғат, тіршілік, коршаған орта арасында байланыс жайлы түсініктерін қалыптастыру, балаларға өлі және тірі табиғат жөнінде мағлұмат беру, табиғатқа сүйіспеншілікпен қарауға, қадірлей білу және қамқорлық жасай білуге үйрету. Балалардың ойлау қабілеттерін дамыту.
Әдіс –тәсілдер: ТРИЗ әдісі, саяхат, әңгіме, түсіндіру, көрсету, сұрақ –жауаптар.
Көрнекі – құралдар: АКТ, тақырып бойынша суреттер, видео – слайд, теледидар.
Іс-әрекет кезеңдері
Тәрбиешінің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
ҰОІӘ дайындық
Сәлеметсіңдерме балалар! Мен сендерді көргеніме өте куаныштымын. Ендеше бір-бірімізге деген жылы лебіздрімізді білдіріп таңғы шаттық шеңдерін жасайық.
Білім беру саласы: «Таным», «Коммуникация» Бөлімдері: «Қоршаған ортамен танысу», «Көркем әдебиет» Тақырыбы: «Күзгі жаңбыр» _ Мақсаты: балаларға күз мезгілінде болатын өзгерістердің бірі – күзгі жаңбыр туралы мәлімет беру. Міндеттері: Білімділік: қарапайым эксперимент жасауға үйрету, жаңа ертегімен таныстыру; Дамытушылық: тақырып төңірегінде әңгімеге тарта отырып, сөздік қорларын жаңа сөздермен толықтыру, ұсақ қол моторикасын дамыту; Тәрбиелік: ұқыптылықпен, сабырлықпен жұмыс жасауға баулып, достарына деген жылы және мейірімді қарым – қатынасқа тәрбиелеу. Сөздік жұмыс: «жаңбыр себелеп тұр», «нөсер жаңбыр» Үштілдік компоненет: күз – осень – autumn , жаңбыр – дождь – rain, Керекті құрал – жабдықтар: жаңбырдың дыбысы жазылған үнтаспа, ғылым орталығында жұмыс жасауға : ысқыштар(әр бала санына), қол сүртетін майлық, тарелкелер(губка тұратын, суы бар), үстел –үсті театры(Саңырауқұлақ – үйшік ертегісі) Әрекет Кезеңдері Тәрбиешінің әрекеті Балалардың әрекеті
Мотивациялық- Қозғаушылық Шаттық шеңбер: Амансың ба, алтын Күн! Амансың ба, көк Аспан! Амансың ба, достарым! Сендерді көрсем қуанам! Жарты шеңберге тұрады, бірге айтады. Бір – бірімен құшақтасып, амандасады.
Ұйымдастыру– іздестіру Әңгімелесу. - Балалар, қазір жылдың қай мезгілі? - Күзде табиғатта қандай өзгерістер болады?
- Иә, дұрыс айтасыңдар! - Күз орыс тілінде – «осень», ал ағылшын тілінде – «autumn» болады Өлең оқу. Күз, күз, күз келді, Жел мен жаңбыр әкелді. Күз, күз, күз келді , Жер көйлегін сары түске өзгертті. Күз мезгілінде жаңбыр жиі жауады. Аспанды бұлттар жауып, жерге тамшылап жаңбыр жаудырады. (Осы кезде жаңбырдың дыбысы естіледі) - Ой, балалар мынау ненің дыбысы? (Таңдана жан – жағына қарайды) - Кәне тынышталып, тыңдайықшы. - Бұл ненің дыбысы екен? - Иә, дұрыс таптыңдар. Бұл жаңбырдың дыбысы. - Жаңбыр орысша не деп аталады? Кім айтады? - Иә, дождь! Ал ағылшын тілінде жаңбыр rain деп аталады. - Ой , балалар, біздің топты да бұлттар басып, жаңбыр жауайын деп тұр екен. Кәне оларды үрлеп қуып жіберейікші. Тыныс алу гимнастикасы. Балаларға бұлттардан жіптермен салбырап тұрған тамшыларға үрлеуге ұсыныс жасайды. Жаңбыр жайында мәлімет. (Жаңбырдың суреттерін іледі) - Білесіңдер ме, жаңбыр ақырын жауып, тамшылар кішщкентай ғана болса, жаңбыр себелеп тұр дейміз. - Ал, үлкендеу тамшылармен қатты жауатын жаңбырды – нөсер жаңбыр дейміз. (Қайта жаңбырдың дыбысы естіледі) - Далада жаңбыр жауса да, күн шығып тұрса да біздің балалар ойыннан жалықпайды. Мен сендерді бір ойын ойнауға шақырамын Саусақ жаттығуы : «Қызықты серуен» - Кәне , біз серуенге бара жатырмыз ждеп ойлайық. • Баспалдақтармен абайлап түсіп келеміз. Ақырын! Абайлап! • Далаға шықтық. Жүгіріп келеміз. • Енді, қояндар сияқты секіреміз. Міне осылай көңілді секіреміз. • Кенет жаңбыр жауа бастады. Міне былай себелеп. • Жаңбыр нөсерлетіп, қатты жауып кетті. • Балабақшаға кіріп кетейік - Міне қандай қызықты серуен болды. Сергіту сәті: - Алақай! Балалар, бұлттар бізді айналып өтті. Келіңдер ән салып, демалып алайық. Ән «Тырс - тырс» (сергіту сәтінде ән айтылады) - Балалар, жаңбыр қалай жауатынын білгілерің келеді ме? Тәжірибе. - Ендеше, қызықты тәжірибе жасап көрейік. - Ашық күні бұлттар мына алдарыңдағы ысқыштардай жеп – жеңіл болады. Олар аспанда ұшып жүріп, өзендер мен көлдерден бойларына су жинайды. Сосын ауырлап кетеді. Өздерінде суды ұстай алмай, жерге жаңбыр болып жауады. - Кәне, біз де жаңбыр жауғызып көрейік. Жеңдерімізді түреміз. Ысқышты алайық. Енді суы бар ыдысқа батырамыз. Алып шығамыз да, қысып, сығып суларын шығарып көрейік. - Міне жаңбыр осылай жауады екен. - Күз туралы, жаңбыр туралы білетін тақпақтарымызды айтайықшы. (Тақпақтар тыңдайды. Бірнеше баладан сұрайды.)
Ертегі айту. - Мен сендерге «Саңырауқұлақ – үйшік» деген ертегі айтып берейін.
Әңгімелесу. - Сендерге ертегі ұнады ма? - Саңырауқұлақ астына нелер тығылды? - Барлығы неге тығылды? - Күз мезгілі. - Күн суық. Жылы киім киеміз. Жапырақтар сарғайып , жерге түсіп жатыр. Жаңбыр жауа береді.
Үш тілдегі баламасын қайталап, есте сақтауға тырысады.
Мұқият, қызыға тыңдайды.
Тыңдап, ойланып, жауап береді.
- Бұл – жаңбыр.
- Дождь.
Тыңдап, бірнеше рет қайталайды. Есте сақтауға тырысады.
Тамшыларға үрлеп, тыныс алу жаттығуын орындайды.
Қызыға тыңдайды.
Тәрбиешіге ілесіп үстелдің бетінде саусақтарымен тез және баяу ырғақпен, ақырын және қатты соғып саусақ жаттығуын орындайды.
Қуана келіседі. «Тырс - тырс» әнін орындайды.
- Иә!
Ұсынысты қуана қабыл алады. Мұқият тыңдап, қарап, бақылап тұрады.
Жеңдерін түреді. Ыдыстан құрғақ губканы алады, оны суы бар ыдысқа батырып көреді. Сығып, қысып суын шығарып көреді.
Күз, күз, күз келді, Жаңбыр мен жел әкелді. Кап – кап- кап, кап-кап-кап, Жаңбыр мен жел әкелді.
Жасыл бағымыз сарғайды, Жапырақтар ұшты. Шу-шу-шу, шу-шу-шу Жапырақтар ұшты.
Ертегіні үлкен қызығушылықпен тыңдайды. Белсене қатысып отырады.
Мақсаты: Балаларды қоршаған ортаның әсерімен таныстыру. Күз мезгілінің байлығын, жомарттығын іс - әрекет іздену арқылы шығармашылығын дамыту, ой - өрісін, дүниетанымын кеңейту, табиғатқа байланысты халық болжамдарын сөз қорына енгізіп, табиғаттың жағымды, жағымсыз пайдалы, зиянды кезеңдерін сипаттау. Баланың ойын жеткізуге мүмкіншілік жасау. Балаларды табиғатты қорғауға, күтіп – баптауға тәрбиелеу. Керекті құралдар: Жапырақтар, жеміс ағашы, слайд арқылы балалардың даладағы бақылау кезіндегі іс - әрекетінің суреттерін көрсету. Күн, бұлт, торғайлар, шегірткелер. Қолданылатын технология: ТРИЗ технологиясының элементтерін қолдану. Әдістері: ой қозғау, сұрақ – жауап, әңгімелесу, қайталау, жұмбақтар жасыру, сахналау. Балалар шаттық шеңбер құрып келген қонақтармен бір - бірімен амандасу.
Армысың, қайырымды Аспан ата, Армысың мейірімді Жер ана Армысың алтын күн! Қайырлы таң, қайырлы күн Армысың достарым Армысың қонақтар Музыкамен жел кіреді. Жапырақ шашып, шығып кетеді.
Ой жаттығуы: - Балалар қай уақытта жел тұрғанда жапырақтар ұшады, төгіледі. Шашылған жапырақтың құпиясын ашу. Әр жапырақта көрсетілген суреттен тапсырмаларды жұмбақтап айту. - Ол жәндік - Табиғатқа зиянын келтіреді - Өзіне тән ерекше дыбысы бар - Ұшады, әрі секіреді ол не? (Шегіртке) .....
Білімділік: Табиғаттағы өзгерістер туралы балалардың түсініктерін қалыптастыру. Күз мезгілінің ерекшеліктері туралы сөйлем құрастырып, әңгімелеуге үйрету. Адамдар үшін жемістер мен көкеністердің маңызы туралы түсінік беру.
Дамытушылық: Жапырақтардың түсінің өзгеруі, жамістердің пісуі туралы және ой-өрісін дамыта отырып, есте сақтау мен тілін дамыту. Адамдардың күзгі еңбегі туралы түсінік беру.
Тәрбиелік: Өсімдіктерді күтіп-баптауға және табиғатқа қамқорлықпен қарауға тәрбиелеу. Адамдардың күзгі еңбегі туралы түсінік беру.
Мақсаты: Балаларға жыл мезгілдерінің айырмашылығы мен зор байлықтары туралы толық түсіндіру. Әр мезгілдің өз қызығы мен сәні бар екенін ұғындыру. Күз айларының халыққа молшылық алып келетінін, қуаныш сыйлайтынын жеткізу. Балаларды бір – біріне сыйластықты, ауызбіршілікті болуға шақыру. Өнерге деген қызығушылықтарын ояту және сөз қорларын байыту.
Жүргізуші: Құрметті ата - аналар, балабақша ұжымы сіздерді бүгінгі өлкеміздің «Алтын күз» мерекесімен құттықтаймыз! Сіздерге әрқашан осы күз мезгіліндей молшылық тілейміз! Ой, балалар, балалар, Қоңырқай күз болыпты. Қурап жапырақ солыпты, Ел егінін алыпты. Ақ үзіктер жауыпты.
Сахнаға күз ханшайымы келеді(қолында жеміске толы себет, үстінде толы сары жапырақ, басында жеміс тағылған шляпа) Сәлеметсіңдер ме балалар, ата - аналар, ұстаздар! Мен мына жақтан өтіп бара жатқан едім. Сендердің дауыстарыңды есітіп келдім. Мен жалғыз емеспін, қасымда менің туыстарым да бар, олар: қыркүйек, қазан, қараша. Сендер бұлар туралы жақсы білетін шығарсыңдар......
Тақырыбы: «Ән, күй, шежіре» Мақсаты: білімділігі: Музыканың мәнерлеу құралдарын қабылдап, ажырата білуге үйрету. Ән, әнші, күй, күйші, сазгер, ақын сөздерінің мағынасын түсіндіру, меңгерту. дамытушылығы: Түрліше сипаттағы музыканы сүйсіне тыңдап, тани білуге ынтасын дамыту, дауысын жетілдіру. тәрбиелілігі: Ән тыңдау арқылы, ән айту арқылы музыканы сүюге тәрбиелеу Методикалық әдіс тәсілі: Ән тыңдау: Жаяу Мұса «Ақ сиса» әні, Д Нұрпейісова «Бұлбұл» күйі Ән айту: Б Ғизатов «Біздің ән» Әуенді қимылды би: «Домбыра» биі Музыкалық дидактикалық ойын: «Даңғыраға тез жет» ойыны Музыкалық аспапта ойнау: Даңғыра аспабы Көрнекілік құралдары: Әнші, ақын, сазгерлер, күйшілер туралы дайындалған слайд. Күй үнтаспасы, ойын атрибуттары. даңғыра аспабы.
Әрекет кезеңдері: І Баланы тапсырманы орындауға қызықтыру, талпындыру Саз жетекшісі балаларды көңілді әуен ырғағымен қарсы алады, амандасады.....
