КРЕДИТ ( сгейо — сенемін, сенім білдіремін), несие — белгілі бір мерзім бойы пайдаланып, қайтарылу үшін әдетте, пайыз төлеу шартымен ақшалай немесе тауар түрінде берілетін қарыз. Оның қозғалысы кезінде несиегер мен қарызгер арасында белгілі бір экономикалық қатынастар қалыптасады. Кредиттің дамуы ұдайы өндіріс үрдісіндегі капиталдың ауыспалы айналымының заңдылықтарына орайлас келеді: шаруашьшықтың белгілі бір телімдерінде уақытша еркін айналымдағы ақша капиталы бос қалады да, басқаларында оған деген мұқтаждық, яғни кредит алу қажеттілігі туады.
Капиталдың ауыспалы айналымы негізінде пайда болған уақытша еркін айналымдағы ақша капи¬талы, халық пен мемлекеттің ақшалай жинақтары кредит көзін құрайды. Кредиттік қатынастар жүйесінде кредит операцияларын жасау үшін қаражат тартудың да маңызы зор. Мұндай қызмет өр түрлі кредиттік катынастар үшін біркелкі бола бермейді. Айталық, коммерциялық кредит кезінде несиегердің сырттан қаражат тарту кажеттілігі туындамайды, ал банктік кредиттеуде сырттан тартьшған қорлардың кеңінен пайдаланылуы көзделеді.
Экономиканы дамытуда кредиттің рөлі маңызды ері сан салалы. Кредит өнімнің өндірілуі, өткізілуі мен түтынылуы үрдісіне және ақша айналысы саласына өсерін тигізеді, яғни өнімді өндіру мен өткізу үрдістерінің іркіліссіз болуына ықпал етеді, өндірістің маусымдылығына орай туындаған кдражатқа деген ділгірлікті уақытша қанағаттаңдыруда, өндірісті кеңейтуде үлкен рөл атқарады. Тұтыну кредиті халықтың әр түрлі қажеттіліктерін қанағаттандыруға септігін тигізеді. Кредит, негізінен, коммерциялық кредит жене банк кредиті түрлеріне бөлінеді.
Айрықша түрі — халықар. кредит коммерциялық кредит — сатушы тауарды сатып алушыға төлемін кейінге қалдыра отырып беретін несие. Бұл орайда айналым құралы ретінде, әдетте, вексель жүреді. мұндағы вексель дегеніміз — несиегерге вексель беруші қарызгерден вексельде көрсетілген ақша сомасын белгіленген мерзімде төлеуді талап ету құқын беретін белгілі бір нысандағы жазбаша борыштық міндеттеме, банк кредитінің әмбебаптық сипаты бар.
Бұл ретте банкредиттер, ақша иелері және басқа кредит мекемелері несиегерлер болып келеді. кредиттің берілуі мен өтелуіне, ставка пайызының мөлшеріне байланысты тараптардың міндеттемесі мен экономикалық жауапкершілігі кредиттис келісімдер негізінде шешімін табады.
Банк кредиті кредиттеу мерзіміне қарай қысқамерзімді (1 жылға дейінгі мерзімге), орта мерзімді (1 жылдан 3 жылға дейінгі мерзімге) және ұзақ мерзімді (3 жылдан астам мерзімге) болып келеді. ол қарызгерге тиесілі жылжымайтын мүлік, тауарлар, бағалы қағаздар мен өзге де құндылықтар кепілімен қамтамасыз етілуге тиіс. ....