Алтынайұлы Қарасай - қазақтың қаһарман батыры, қолбасшы, есімі шапырашты руының ұранына шыққан аса көрнекті тарихи тұлға. 1589 жылы Алматы облысының, Жамбыл ауданына қарасты Суықтөбе тауының етегінде, Жетісу өңіріндегі Қарасаз деген жерде дүниеге келіп, 1671 жылы Сарыарқадағы Көкшетау......

Қазтуған Сүйінішұлының туған, қайтыс болған жылдары белгісіз. Халық арасында Қарға бойлы Қазтуған атанып кеткен. Қазақтың Xvғасырдағы айтулы жорық жырауы. Әскербасы, батыр болған. Еділдің Ақтұма, Бозан бойларында туып өскен. XV ғасырдың орта шенінде іргесі жаңадан қаланған Қазақ хандығына қоныс аударған.

Қазтуған жырау жорық жыршылары және халық эпосын жасаушылардың бірі саналады. Артына қазақтардың әскери рухына, туған жерін, халық өмірі мен тұрмысын суреттейтін көптеген өлеңдерден........

Тауасарұлы Қазыбек (1692–1776) – Наурызбай батыр әскерінің мыңбасы. Кіші Азияның ірі қалаларында болып, діни, ғылыми білім алған оқымысты, жоңғар басқыншыларына қарсы күресте қол бастаған батыр. Шыққан тегі – Ұлы жүздің Шапырашты тайпасы Асыл руының Әжіке деген атасынан шыққан. Әкесі Матайұлы Тауасар би болған.

Баласының неге болсын қабілетті зеректігін ерте байқаған әкесі Қазыбекті бес жасында Бұхараға апарып, дін оқуынабереді. Кішкентайлылығына қарамай жақсы оқыған......

Қабанбай Қожақұлұлы, Қаракерей Қабанбай, Дарабоз (1692–1770) – қазақ батыры, жоңғарларға қарсы азаттық соғыстың даңқты қаһармандарының бірі. Шығыс Қазақстан облысының Үржар ауданында туған. Азан шақырып қойылған есімі — Ерасыл. Найман тайпасы ішіндегі Қаракерей руының Байжігіт тармағынан шыққан. Оның атасы Мәмбет те, әкесі Қожағұл да, Қожағұлдың ағасы Күшік те өз заманының аты шыққан батырлары болған. Қабанбайдың жеті жасында әкесі Қожақұл батыр жау қолынан қаза тауып, артынан Есенаман, Есенбай.......

Қабан (Қабылиса) жырау Асанұлы (1733–1824) — XVIII ғасырда ұлы жүз ішіндегі Жалайырдан шыққан аса көрнекті қайраткер. Өр мінезімен, өжет батырлығымен, от ауызды, орақ тілді сөзімен көзінің тірісінде-ақ Қабан ақын атанған. Ол ел басшылары Ескелді, Балпық билермен қатар «әулие» деген атқа ие болған. Өйткені әр жерде шашырап, көшіп-қонып жүрген жалайырлардың басын қосып біріктіруде, тұтас......

Йоллығ тегін — Білге қағанның баласы. Ол әкесі қайтыс болған соң, қағанаттың келісімі бойынша таққа ие болады. Бұл кісі — жазушы, тарихшы, орхон жазуының авторы болған. Йоллығ тегін Қытай елімен арадағы келісімді дұрыстау үшін өз елінен үш елші жіберіп, өзінің әкесін қытайлық императордың әмірімен.....

Жүсіп Баласағұни, Жүсіп Хас Хажиб Баласағұни (шамамен 1017/1021–1075) – ақын, ойшыл, ғалым, мемлекет қайраткері. Туған жері- Жетісу жеріндегі Баласағұн қаласы. Бұрын бұл қаланы «Күз Орда» деп атаған.

Жүсіптің әкесі де ақын, өнерпаз кісі болған. Қараханидтер мемлекетінің астанасы Баласағұн қаласында хан сарайында өлең айтып, күй шерткен. Кейін ол іске баласын да тартып, Жүсіп әкесімен.........

Жошы - Шыңғыс ханның үлкен ұлы, Алтын Орданың негізін салушы, қазақ хандығының арғы атасы. Шешесі-Бөрте. Шыңғыс хан қоңырат тайпасының қызы Бөртеге үйленгеннен кейін меркіттер шабуыл жасап, Бөрте тұтқынға түсіп қалады. Кейін Шыңғыс хан Керей хандығының билеушісі Тоғырыл ханның көмегімен Бөртені тұтқыннан босатып алады. Осыған байланысты Жошыны Шыңғыс ханның.......

Жолбарыс Абдуллаұлы (1690–1740) – Ұлы жүз ханы. 1718 жылы Тәуке хан қайтыс болғаннан кейін қазақ хандарының бір орталыққа бағындырғысы келген мақсаттары жүзеге аспай қалды. Қазақ хандығы ауыр дағдарысқа ұшырап, елдің бірлігі бұзылды, бытыраңқылық етек алып өзара егес шегіне жетті. Тәукенің орнына отырған баласы Болат ханның тек атағы ғана болды. Осы кезде жүздерді билеген кіші хандар.......

Сейтек Оразалыұлы 1861 жылы Орда ауданында дүниеге келген – күйші-композитор, қазақтың төкпе күй әдібінің негізін салушы. Бес жасында әкеден қалып, ағайыны Шошақтың тәрбиесінде болған. Алғаш домбыра тартуды ағасынан үйренген. Ауыл арасында бала домбырашы атанып, сол кездегі Әлікей....