Түрік тайпалары және қазақ үйсіндері (Қазақ ауыз әдебиеті)

Жазуға түрік нәсілі алдым қолға,
Жәрдем ет, Жаратушы, өзің оңла.
Патшасы патшалардың бір өзіңсің
Сала гөр, қате кетсем, тура жолға.
Барша әлем қолыңызда жанды-жансыз,
Күнбатыс әм күншығыс, оң мен сол да.
Бір зат жоқ әміріңе бағынбайтын
Хан менен ханзадалар, алтын орда.
Жараттың жоқтан жасап барша әлемді,
Адамзат хайуан, малды баққан қолда.
Әр заттың өзіне лайық нәсіп бердің
Мақұлық әм жәндік, тірі жанға.
Шашылған несібесін теріп жеп жүр,
Бірі ойдан, сахарадан, бірі қырда.
Лайық бағзыларын жазалайсың,
Батырып құтылмастай қалың сорға.
Келмейтін сенің күшің ешбір зат жоқ,....
Өлеңдер
Толық

Әбжанды жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Өлім менің ойбайым,
Істі салған Құдайым.
Қара бір шашым жаяйын,
Жаяйын да жияйын.
Қыналы бармақ, жез тырнақ,
Күнде қанға бояйын.
Албыраған ақша бет,
Сүйегіне таяйын.
Мойылдаған қара көз,
Жаспенен оны ояйын.
Алшаңдап жүрген жас төрем,
Орныңа кімді қояйын?!
Орқаш та орқаш, орқаш тау,
Бауыры толған көк бастау.
Көп ішінде қиын да екен,
Жалғыз енді сөз бастау.....
Өлеңдер
Толық

Ысмайыл ханды ханымы Күнжанның жоқтауы (Қазақ ауыз әдебиеті)

Биссимилла деп бастайын,
Асылық сөзді қоспайын.
Құдай бір басқа салған соң,
Ерегесіп саспайын.
Жылады деп сөкпеңіз,
Әлем білген ерімді,
Жоқтаусыз қайтып тастайын?!
Мен жыламай қайтейін,
Отыз жастың ішінде
Жесір де қалдым жастайын.
Кешегі менің көкжалым,
Аруақ қонған жасынан.
Мың сан кісі жау келсе,
Жолдасын бермес қасынан.
Қара маңдай хан еді,
Ақылды туған асылдан.
Асылдығының белгісі—
Орын алған бабасы,....
Өлеңдер
Толық

Еркежан (Қазақ ауыз әдебиеті)

Жанымды толқын болып тербеп едің,
Алдымда ақ ботадай еркеледін.
Алқынып жете алмадым сағым қуып,
Жасқанып жар ниетін бермеп едің.

Қайырмасы:
Жалын атқан жас жүректен
Жан ұнатқан бір сен едің,сенші,сәулем,
Еркежаным менің сенші сәулем......
Өлеңдер
Толық

Жан сәуле (Қазақ ауыз әдебиеті)

Жан сәулем, асыл бейнең көз алдымда
Көрегенде нұр жүзіңді тқзе алдым ба?!
Әніңе жаным құмар,
Қол жетпес сен бір шынар.
Қол жетпес арман бір күнің,
Шырқашы, сәулем,
Шырқашы, сәулем,
Ән болып өтсін бұл жылың,
Шырқашы, сәулем, бұлбұлым!

Өзгеге қайтіп сені қия аламын,
Бір өзің жүрегімде ұяладың.
Күн болшы аспаныма,
Нұр толсын жас жаныма......
Өлеңдер
Толық

Маржан қыз (Қазақ ауыз әдебиеті)

Асқақтата салғаным жайлау әні,
Баққан малым жайлаудың болған сәні.
Қай жерімнен мін таптың, қалқатайым,
Менің жазған хатыма жауап қане!

Қайырмасы:
Кездескен күн есімде,
Айлы жаздың кешінде.
Еске сақта қалқатай,
Айта берем несіне......
Өлеңдер
Толық

Жан ерке (Қазақ ауыз әдебиеті)

Сүйсінемін, жан ерке, мінезіңе,
Тартқандайсың әніңмен бір өзіңе.
Үлкен-кіші естісе таңырқаған
Өнегелі, үлгілі әр сөзіңе.

[Қайырмасы]
Ашық мінез, ақ маңдай,
Менмендік жоқ, еш қандай.
Сөзің алтын, күлкің наз,
Жайдары жүз, еркем-ай!.....
Өлеңдер
Толық

Маусымжан (Қазақ ауыз әдебиеті)

Біреу күлсе жалғанда Маусым күлсін,
Күн нұрындай күлімдеп Маусым жүрсін.

[Қайырмасы]
Маусымжан, Маусымжан,
Танимын, қалқам, даусыңнан.

Еркетайы ауылымның - маусым алтын,
Тең құрбысы сағынып айтып жүрсін.....
Өлеңдер
Толық

Жан қалқатай (Қазақ ауыз әдебиеті)

Дәйім менің мінгенім көгілдірік, көгілдірік,
Көк дөненге жарасар өмілдірік-ай.
Жерің шалғай кеткенде құрбыластар, құрбыластар,
Осы әніме сала жүр төгілдіріп-ай.

Аққұйрық шай, бозжорға тай,
Есен-аман жүрмісің, жан қалқатай-ай......
Өлеңдер
Толық

Аяужан (Қазақ ауыз әдебиеті)

Қалқатай, мінезіңе болдым асық-ай,
Сыртыңнан атыңды естіп болдым ғашық-ай, болдым ғашық-ай.

Аяу жан, адасқан,
Аяу жан, адасқан,
Шіркін-ай таныс болмай,
Ерте бастан-ай,
Ерте бастан-ай.

Қалқатай ойы-қырың бәрі де сай-ай,
Жүруші ем анық жауап ести алмай-ай, ести алмай-ай......
Өлеңдер
Толық