Экономика | Қазақстан Республикасындағы инфляция
Инфляция - бұл күрделі де көпфакторлык кұбылыс; ол қағаз ақша айналымына негізделген экономикаға тән және ұдайы өндіріс процесінің бұзылуымен сипатгалады.
Инфляция ең адцымен товар бағаларының өсуі және шетел валюталарьшың қымбатгауы ретінде көрінеді.
Алтьш немесе күміс ақша айналымы кезінде инфляция болмайды, неге десеңіз акша ол кезде құндылықгъщ белгісі емес нақты кұндылықтьщ өзі болған; қажетгі ақша көлемі алтьш-күміс корымен ретгелген. Қағаз ақша айналымьшда жағдай басқаша қальштасады. Мұнда қағаз ақша байлықтьщ тек белгісі ғана. Қағаз ақша қазына сақтау қызметін толык атқара алмайды. Қор сақтау үшін адамдар ақшасына құнды затгар алуға ұмтылады. Қор ретінде қағаз ақша шектеулі көлемде ғана сақталады. Олардың көбі айналымға шығарьшады, айналымдағы ақша көлемі қажеттіліктен тыс өседі. Артық акша сұранымды арттырады. Артық сұраным, өз кезегшде, бағаларға қатгы ықпал жасап, оларды көтеріп жібереді.
Батыс елдерінде 10%-ке дейінгі баяу инфляция қауігггі деп саналмайды. Керісінше, белгілі бір жағдайда баяу инфляция экономиканың дамуьш жеделдететін фактор ретінде түсіндіріледі. Баға өскенде тұрғындар товарды көбірек сатьш алады, кейін ол одан да қымбатқа түсетінін біледі. Бұл, өз кезегінде, ұсьшысты арттыруға өндірушілерді ынталандырады, нарық тез товарға толады. Инфляция жағдайында әртүрлі сапаларда баға бір қалыпты өспейді. Сондықтан инфляция экономикада қалыптасқан диспропорцияларды түзетуге және нарық шаруашылығын сауықтьфуға мүмкіншілік береді. Баяу инфляция кезінде бағалар еңбекақьщан тездеу өседі. Бұл жағдайда өндіріс шығьшдары төмендеп, кәсіпкерлік дамиды.
Бірақ 10%-тен асқанда инфляция қауіпті. Экономика әсіресе гиперинфляция кезінде тез күйрейді. Гиперинфляция жағдайында бағалар деңгейі бірнеше процентке емес, бірнеше ретке өседі, ақша тез құнсызданады, өндіріске инвестиция жасау тиімсіз болады. ....
Инфляция ең адцымен товар бағаларының өсуі және шетел валюталарьшың қымбатгауы ретінде көрінеді.
Алтьш немесе күміс ақша айналымы кезінде инфляция болмайды, неге десеңіз акша ол кезде құндылықгъщ белгісі емес нақты кұндылықтьщ өзі болған; қажетгі ақша көлемі алтьш-күміс корымен ретгелген. Қағаз ақша айналымьшда жағдай басқаша қальштасады. Мұнда қағаз ақша байлықтьщ тек белгісі ғана. Қағаз ақша қазына сақтау қызметін толык атқара алмайды. Қор сақтау үшін адамдар ақшасына құнды затгар алуға ұмтылады. Қор ретінде қағаз ақша шектеулі көлемде ғана сақталады. Олардың көбі айналымға шығарьшады, айналымдағы ақша көлемі қажеттіліктен тыс өседі. Артық акша сұранымды арттырады. Артық сұраным, өз кезегшде, бағаларға қатгы ықпал жасап, оларды көтеріп жібереді.
Батыс елдерінде 10%-ке дейінгі баяу инфляция қауігггі деп саналмайды. Керісінше, белгілі бір жағдайда баяу инфляция экономиканың дамуьш жеделдететін фактор ретінде түсіндіріледі. Баға өскенде тұрғындар товарды көбірек сатьш алады, кейін ол одан да қымбатқа түсетінін біледі. Бұл, өз кезегінде, ұсьшысты арттыруға өндірушілерді ынталандырады, нарық тез товарға толады. Инфляция жағдайында әртүрлі сапаларда баға бір қалыпты өспейді. Сондықтан инфляция экономикада қалыптасқан диспропорцияларды түзетуге және нарық шаруашылығын сауықтьфуға мүмкіншілік береді. Баяу инфляция кезінде бағалар еңбекақьщан тездеу өседі. Бұл жағдайда өндіріс шығьшдары төмендеп, кәсіпкерлік дамиды.
Бірақ 10%-тен асқанда инфляция қауіпті. Экономика әсіресе гиперинфляция кезінде тез күйрейді. Гиперинфляция жағдайында бағалар деңгейі бірнеше процентке емес, бірнеше ретке өседі, ақша тез құнсызданады, өндіріске инвестиция жасау тиімсіз болады. ....
Курстық жұмыстар