Көпшілік ортада қысылып, томаға-тұйық жүретін жандар болады. Олар көбіне ішіндегі уайым-қайғысын өзгелермен бөлісе бермейді. Негізінен көпшілік ортада қысылу, ыңғайсыз сезіну көбіне сенімділік пен тәуелділік деген қасиеттердің әлсіздігінен шығады.
АҚШ-тағы Индиана университеті Орталық Еуразияны зерттеу кафедрасының профессоры Уильям Фиерман 40 жыл бойы қазақ және өзбек тілдерін зерттей келе «шала қазақтарды» сынауға болмайды деген тұжырым жасады.
Бұл туралы «Мой городқа» сілтеме жасап, NUR.KZ хабарлады.
«Мен «шала қазақтар» деген ұғымнан хабардармын. Менің бірнеше «шала қазақ» достарым бар. Олар өз тілінде сөйлеуге тырысқан сайын, айналасындағылар саусағын шошайтып, сынға ала бастайды. Олар тығырыққа тірелген. Бір шетінен өз тілдерін үйренгісі келеді, екінші шетінен сол үшін көпшіліктің мазағына қалады. Ал мен, Америкадан келген профессор, қазақша қате сөйлеп бастасам, шала қазақ емес, керісінше, қазақша сайраған адам болып шығамын. Олай болмауы керек», — деп ағынан жарылды Фиерман сұхбатында.
Уильямның ойынша, мұндай «шала қазақтардың» қалыптасуына КСРО кезіндегі саяси қуғын-сүргін мен қазақ тілінің үш рет жазу емлесін ауыстыруы себеп болған.
«Репрессия — орыстандыру саясатының бір бөлігі болды. Бұдан бірінші кезекте....
Қашаннан елің, барша адам, Қалдыру ұрпақ аңсаған. Орманды болса базбіреу, Армандап өткен қанша жан. Жол таба білген тұманнан, Әуелден нұрлы бұл арман. Әулетті жалғар келінге, Сондықтан халқың қуанған.
Тіреліп солай жол біткен, Қараған сынай ел біткен. Босаға аттар....