Қадір түнінің мың айдан артық екендігі Қадір сүресінде ашық баян етілген. Осы түні жасаған құлшылықтарымыз 83 жыл жасалған мінәжәттің сауабына татиды. Ал, бұл түнді жіберіп алған кісі көп нәрседен мақұрым қалады дейді ардақты Пайғамбарымыз (с.а.у.): «Рамазан айында мың айдан артық бір түн бар. Кім оның жақсылығынан мақұрым қалған болса, шын мәнісінде (көп нәрседен) мақұрым қалғаны[1]. Бұл түннің “Қадір түні” деп аталуының екі мәні бар: Біріншісі – адамдардың келесі жылғы өмірі мен өлімі, ризық-несібесі, тағдыры белгіленетін түн. Екіншісі – Қадірлі, қасиетті, ұлық түн. Мың айдан артық бұл түн – өзге түндерден қадірі.....
Пән: Жаратылыстану Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Тірі табиғат әлемі Сабақ тақырыбы: Өсімдіктерді күту Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтемеу): 2. Өсімдіктер. Өсімдіктердің дамуы Сабақ мақсаттары: 2.2.3.4 Бөлме және мәдени өсімдіктерге қандай күтім қажет екенін білу; 2.2.3.2. Өсімдіктердің күн энергиясын жұтатынын түсіну 2.1.1.2. Сұрақтарға жауап беру үшін өсімдіктердің өсуін бақылау отырып, жеке тәжірибесін пайдалану Жоспараланатын ғылыми зерттеу 2.1.2.3. күтілетін нәтижелерді болжау Мәліметтерді алу және таныстыру 2.1.3.3.Бақылаулар мен салыстырулар бойынша жазбалар жасау, (мысалы, уақытты, салмақты, ұзындықты) Нәтижелерді түсіндіру 2.1.4.1.Өсімдіктер арасындағы айырмашылықтарды салыстыружәне түсіндіру........
Пән: Жаратылыстану Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Жанды табиғат. Өсімдіктер. Сабақтың тақырыбы: Өсімдіктерді күту Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): Өсімдіктер. Өсімдіктердің көп түрлілігі. Өсімдік әлемін қорғауды ұйымдастыру. Сабақ мақсаттары: 1.2.1.4 өсімдіктердің тіршілігіне қажетті жағдайларды зерттеу. -Өсімдіктерді қалай күту,қорғау керектігін үйрену.........
Пән: Жаратылыстану Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Тірі табиғат әлемі Сабақтың тақырыбы: Өсімдіктерді күту Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 2.2.3.4 Бөлме және мәдени өсімдіктерге қандай күтім қажет екенін білу; 2.2.3.2. Өсімдіктердің күн энергиясын жұтатынын түсіну 2.1.2.3. күтілетін нәтижелерді болжау 2.1.4.1.Өсімдіктер арасындағы айырмашылықтарды салыстыру және түсіндіру Сабақтың мақсаттары: Өсімдіктің жақсы өсуі үшін топыраққа күтім жасау керектігін түсіну және топыраққа қалай күтім жасайтынын білу. Бөлме және мәдени өсімдіктерге қалай күтім жасау кректігін білу. Тәжірибелер мен басқа да зерттеулердің нәтижелері болжамдармен сәйкес келмеуі мүмкін екенін және зерттеу әдістерін жетілдіру кректігін түсіну.......
Сол кеште ол маған дос ретінде емес басқадай қарайтынын, өзіні мені ұнататынын айтты. Мен қатты таң калдым.Ол маған махаббат жағынан дос болуды ұсынды. Мен одан уақыт сұрап, екі күн өткеннен кейін келісетінімді айттым. Содан біздің бақытты күндеріміз басталып кетті. Бос уакытының баринеде екеуміз бірге журдік. Осылай 3 айды өткіздік. Оқу жылы басталар уақытта мен қарағандыдан оқимын деген шешімге келіп екеуміз екі жақта қала бердік. Бірақ біздің махаббатымызға ара қашықтық та кедергі болмады.Ол маған ылғи звондап турды. бірақ сол кездерде менің Аскарға деген сезімім суый бастады.Көзден кеткен соң көңілден де кетеді деген оймен жүрдім. Сөйлескім келмей сылтаулар айтып телефонды тастай салатынмын. Бірақ оның сезімі шынайы болды. Мен туралы уй ішіне дде айтыпты. Олардың ата анасыменменің ата анам жақсы араласатын. Бірде екеуміз тусініспей қалдық та мен оған басқа жігітпен жүрем деп жаоған айттым. Содан екеуміз біраз сөйлеспей қалдық. Жазғы каникулда мен уйіме келгенде Аскарадың басқа қызбен жүетінін құрбымнан естідім......
Ұлы Жеңістің 71 жылдығына шығарма жазу туралы ұстазым тапсырма берді . Көп ойландым. Кенет, нағашы атамның үйіндегі сурет есіме түсті... Нағашы атамның үйінде төрде екі сурет тұр. Анасы мен баласы... Олар кездескен - ау... Күлімсіреп тұр... Атам болса, ағасы әскерге кеткенде 4-5 жастағы кішкене сәби екен.Ағасы кетерінде көтеріп алып, бетінен сүйіп тұрып «Әке - шешемізді сен бағасың» деген екен даусы толқығандай дірілдеп шығып.. Ағасы хатты өлеңдетіп жазады екен.Барлық хатында да ата - анасын кішкентай ғана інісіне тапсырып,үлкен адамға айтқандай ақыл айтумен болыпты.Сірә, оралмайтынын сезген шығар.... Атам хаттарды әлі сақтап жүр. «Анамның аманаты ғой»,- дейді. Анасы барлығын да жаттап алған екен, сонда да ақжемі шығып,қиылып кеткен хаттарды қайта - қайта оқыта береді екен.Тұңғышына деген сағынышын солай басқан шығар... Суретте жап - жас жігіт күлімсіреп тұр.Мен ол кісі туралы бұрын да естуші едім. Ал енді, ұлы әжемнің сағынышы маған ауысқан сияқты.Ойымнан шықпай қойды. Ауылда есіл ерлерге арналған монумент - ескерткіш бар.Онда Рай көкенің де есімі қашалып жазылған.Бірақ ұлы әжеміз «Үкімет те қателеседі ғой, менің жүрегім сезеді. Балам тірі.. Бір күні келеді....
Пән: Сауат ашу. Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: «Дені саудың - жаны сау» Сабақ тақырыбы: Денсаулықты күтуді үйрену Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме 1.1.5.1 түрлі жағдаяттарда этикет сөздерін қолдану 1.2.1.2 оқудың түрлерін (буындап оқу, жиі кездесетін сөздерді тұтас оқу, түсініп оқу) қолдану Сабақ мақсаттары: • Сыпайы сөздерді пайдалана отырып әңгімелеу • Таныс сөздерден сөйлемдер құрастыру • Қарапайым, сипаттама сөздерді қолдана алу......
Тыныс алу мүшелері организімді оттегімен қамтамасызетуге және одан көмір қышқыл газды шығару қызметін атқарады. Дені сау адамның тыныс алу қимылы минутына 16-дан 40-қа дейін өзгеріп отырады, бұл адамның жасына, жынысына, дене құрлысына байланысты. Дене қызуы көтерілуі, қобалжуы, дене еңбегімен айналысу тыныс алу жилігін артырады. Тыныс алу жилігін сырқатқа байқатпай санау керек. Осындай мақсатпен сырқат білегін алып, тамыр соғуын анықтағандай (санағандай) болады, ал екінші қолын сырқат көкірек клеткасына қойып оның бір минуттағы қимылын санайды. Тыныс алу қалыпты, белгілі бір тереңдікте болуы тиіс. Тыныс алу орталығының функциясы зардап шеккен кезде тыныс алу сирейді. Ауыр жағдайларда Чайн –Стокс, Биота және Куссмауль типтес патологиялық тыныс пайда болады. Чайн –Стокс тынысы-дем алу қимылдарының оқтын –оқтындылығымен сипатталады, дем алу қимылдарының арасында біртіндеп өсетін және тыныс толық тоқтап қалғанша азаятын үзілістер болады. Биота тынысы қалыпты, ырғақты тыныс алумен сипатталады, ол арасында 1 минутке дейін созылатын ұзақ үзілістермен сипатталып отырады. Куссмауль тынысы қалыпты сирек тыныс алу Тыныс алу органдары ауруларының жалпы сипаттамасы Ентікпе дегеніміз тыныс алудың қиындауы, ал дем алу қимылдарының ырғағы мен күшінің бұзылуымен сипатталады.Бұл жағдайда сырқат дем жетпегендей ауыр сезініп, осыған байланысты терең де жиі дем алады. Ентікпе - қорғаныш- физиологиялық икемделу,оның көмегімен организм жетіспейтін оттегінің орнын толтырып, жиналған көмір қышқылының артығын шығарады.Ентікпе кезінде тыныс реттілігі бұзылады, ал тыныс алу жилігімен және тереңдігімен білінеді. Жиі және сирек, сондай –ақ үстірт және терең дем алулар түрін ажыратуға болады Ентікпенің екі түрі бар – инспираторлық және экспираторлық. Инспираторлық ентікпе узақ дем алумен сипатталады және ол дауыс саңылауының рефлекторлық қысылуы кезінде пайда болады. Бұл кезде сырылдап дем алады. Экспираторлық ентікпе (қиналып дем алу) ұсақ бронхтардың және бронх бұлшық еттерінің жиырылуы салдарынан майда бронхтардың саңлауы тарылған кезде, әдетте бронх демікпесі кезінде пайда болады. Сырқат ентігі бастаған кезде мейіркеш ол жөнінде дереу дәрігерге хабарлауы және оның тыныс алуын жеңілдету үшін шұғыл шаралар қолдануы қажет: оның басын көтеріпнемесе жауырынынабірнеше жастық қойып, әйтпесе арнайы кереуеттің жоғарғы жағын көтеріп тастап қысып тұрған киімдерін ағытып шешуі, терезені немесе әйнекті ашыпкөбірек таза ауа келуінқамтамасыз етіп, сондай –ақ сырқаттқа оттегі жастығын жіберу тиіс. ....
Қазақ – қонақ күтуге ерекше мән беретін халық. Әсіресе, дастархан басындағы кәде-жоралғыларға әсте естен шығарған емес. Соның ішінде ет асып, оны табаққа тартудың өзіндік тәртібі мен ретін сақтап отырған. Бұл үй иесінің келген қонаққа көрсеткен құрметі деп есептеледі. Сіздердің назарларыңызға бүгін мал етінің мүшелері мен оның табаққа тартылу ретін ұсынамыз.
Бас ірі қарада екі шеке деп аталады.
Жақ ұсақ малда тілмен тұтас жүреді. Ірі малда жақ екіге айырылып, тілі бөлек мүше саналады.
Жақ ет, ұрт ет ірі қарада бөлек алынып, қазанға бөлек түседі.
Мойын, алты буын негізінен сыйлы қонаққа, құрметті адамдарға арналған үлкен табаққа салынбайды. ......
Күн жылына бастағанда әдемі әрі сәнді аяқ киімімізді шкафтан шығара бастаймыз. Ақ түс әмбебап түстердің біріне жататындықтан, ақ түсті аяқ киім барлығында дерлік бар деп ойлаймын. Ақ түсті аяқ киімдер әдемі көрінгенімен, ерекше күтімді қажет етеді. Себебі оған тиген кез келген дақ пен жарық бірден көзге түседі.
Ақ немесе ашық түсті былғары аяқ киіммен даладан үйге кірген кезде шаңын жүн матамен сүртіңіз. Содан соң оған қалпына келгенше 15-20 минут сайын аяқ киімге арналған түссіз крем жағыңыз.
Егер аяқ киімді жуу қажет болса, жұмсақ ысқышпен немесе тіс щеткасымен, жылы ерітілген сабын және жуатын ұнтақ көмегімен тазартуға болады. Содан соң ағын сумен абайлап шайып тастау керек. Аяқ киім ішіне су тимеуін қадағалаңыз. Аяқ киім толық кепкен соң, түссіз крем жағыңыз.......
