Әлем эволюциясының негізгі кезеңдері. Физика, 11 сынып, қосымша материал 5.

Тапсырма. Төмендегі пікірлерді оқыңдар. Егер сендер бұл дұрыс деп ойласаңдар, оның алдына «Шындық», әйтпесе – «Жалған» деп жазыңдар.

• ________________Бастапқыда Ғалам 1 мм³-де шоғырланған энергия жиынтығы болатын.
• _______________Планк уақыты– бұл жарылыстан кейінгі ең аз уақыт.
• _______________Жалпы симметрияның бірінші бұзылуы болған кезде, бастапқы күш төрт күшке бөлінді.
• _______________Уақыт 10^-22 секундқа тең болғанда, X- және У-бозондар массаға ие болды.
• _______________10^-36 - 10^-10 саралығында Ғалам құрамы әлі массасы жоқ кварктар мен лептондардың қоспасынан, сонымен қатар электрондар мен позитрондардың өзара жойылуынан пайда болған фотондардан тұрды.
• _________10^-10 с кейін Ғалам10¹⁸ К температураға дейін суыды және одан да әсерлі көлемге - шамамен миллиард километрге жетті.
• _____________10^{- 15} с кейін орташа энергия 10⁹ эВ дейін төмендегенде (Т = 10¹³ К, Ғаламның өлшемі шамамен 10¹¹ км) кварктардан мезондар, содан кейін тұрақты протондар мен салыстырмалы түрде тұрақты нейтрондар түзіле бастады.
• _____________Үлкен Жарылыстан 200 с кейін (Т = 10⁹ К, және Ғаламның өлшемдері жүздеген жарық жылдарға жетті) протондар мен нейтрондар Н сутегінің, D дейтерияның, ³Не, ⁴Не гелийдің, ⁷Liлитийдің жеңіл ядроларына қосыла бастады.
• _____________Температура 3000 К дейін төмендегенде, молекулалар арасындағы гравитациялық тартылыс жылу қозғалысына байланысты олардың өзара тартылуынан асып түсе бастады.
• _____________Алғашқы жұлдыздар термоядролық реакциялардың өтуі үшін жеткілікті орталық бөлігіндегі температурасы бар ыстық плазма түріндегі сутегіден және литийден тұрды, соның нәтижесінде ауыр элементтер – темірге дейін пайда болды.
• _____________Жұлдыздың массасы неғұрлым көп болса, соғұрлым ол аз өмір сүреді.
• _____________Бүгінгі таңда өте жоғары дәлдікпен өлшенетін жеңіл ядролардың салыстырмалы таралуы Үлкен Жарылыс моделін тексеру үшін жақсы тест болып табылады.