Жарықтың түзу сызықты таралу заңы. Физика, 8 сынып, дидактикалық материал.

 Жарықтың түзу сызықты таралу заңы.

 Оқу мақсаты: Күннің және Айдың тұтылуын графикалық бейнелеу;

• Сіз өзен жағасында тұрсыз, өзеннің екінше жағында сізге биіктігі белгілі ағаш тұр. Сіздің қолыңызда бөліктерге бөлінген сызғыш бар болатын болса, өзеннің енін өлшеуге мүмкіндік беретін әдісті сипаттаңыз.

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

• Шар қуаты 100 Вт және 25 Вт болатын екі шаммен жарықтандырылуда. Суретте шардың көлеңкелері кескінделген. Қай шам шарға жақын орналасқан? 100 Вт-қ шамды қай нүктелерден көруге болады, жауабыңызды негіздеңіз.

________________________________________________________________

___________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

____________________________________________________________________

• Егер жарық көзі Күн болатын болса, бөлме қабырғасындағы горизонталь орналасқан стерженнің көлеңкесінің ұзындығы оның өзінің ұзындыңынан қысқа болуы мүмкін бе? Стерженнен ұзын болуы ше? Жауабыңызды сызба арқылы негіздеңіз.

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

• Берілген жағдайлар үшін Күн, Ай мен Жердің өзара орналасуын сызба түрінде көрсетіңіз:

А) Айдың жаңаруы (түнде аспанда Ай көрінбейді)

Б) Толық Ай

В) в суретіне сай фотосурет жасалған сәт үшін

Г) г суретіне сай фотосурет жасалған сәт үшін

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

• Жерде толық Ай тұтылуы бақыланса, осы мезетте Айда тұрған ғарышкер қандай құбылыс байқайды?

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

• Көшедегі жарықтандыру шамынан аз қашықтықта орнатылған биіктігі 1 м болатын вертикаль ұстын ұзындығы 80см болатын көлеңке түсіреді. Егер жарықтандыру шамының ұстыны мен вертикаль ұстынның арақашықтығын 1,5 м-ге арттырсақ, көлеңке 1,8 м-ге дейін ұзарады. Жарықтандыру шамының биіктігін анықта?

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

• Көлеңке мен алакөлеңкенің пайда болуын түсіндір

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

• Көлеңке пайда болмайтын жарықтандыруды қалай алуға болады. Мысал келтіріңіз

 _____________________________________________________________________________________

 _____________________________________________________________________________________

 ___________________________________________________________________________________