Экономикалық жүйелердің түрлері. Дүние жүзі тарихы, 11 сынып, сабақ жоспары.


Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 11

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Экономикалық жүйелердің түрлері.

(2 сағат)

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

11.1.1.1 елдердің экономикалық даму ерекшеліктерін талдау үшін "экономика" және "экономикалық жүйе" ұғымдарын қолдану;

11.1.1.2 экономикалық жүйелердің Тарихи типтерін олардың белгілерін түсіндіре отырып жіктеу

 Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

  • XX ғасырдың екінші жартысында әртүрлі елдердің экономикалық жүйелерінің тиімділігіне баға беру және экономикалық жүйелердің келесі түрлерін түсіндіре алады:
  • Капиталистік нарықтық экономика (қазіргі капитализм);
  • Дәстүрлі экономикалық жүйе;
  • Командалық жүйе (орталықтандырылған, жоспарлы, социалистік).

 Бағалау критерийлері

Оқушылар:

Ресурстармен жұмыс істей алады;

Ақпаратты және нәтижелерді кестеге енгізе алады,

Анықтаманы қалыптастырады

 Тілдік мақсаттар

 

1) материалды талдау және экономикалық жүйенің тиімділігіне қатысты дәлелдер келтіру (сөйлеу және жазу дағдылары).

2) экономикалық жүйелерді салыстыра отырып, пікірталас жүргізу

3) экономикалық жүйелердің анықтамасын қалыптастыру

Құндылықтарды дарыту

  • Өз пікірін және ұстанымын қалыптастыру қабілетін дамыту
  • Топтарда ресурстармен жұмыс істеу арқылы оқушылардың экономикалық және ақпараттық мәдениетінің негіздерін қалыптастыру

Пәнаралық байланыстар

Сабақтың мазмұны бойынша ерекшеліктерді анықтау арқылы экономика, Қазақстан тарихы және география мұғалімімен пәнаралық байланыс жасау мүмкіндігі.

АКТ қолдану дағдылары

Берілген Интернет ресурстармен қажетті ақпаратты іздеу және өңдеу дағдылары

Бастапқы білім

Бұл бөлім "Дүниежүзі тарихы" пәні бойынша алдыңғы білімдерінде экономикалық жүйелерді дамытумен байланысты 8-9-10 сыныптар курстарынан құрылады. Ол оқушыларға экономиканы дамыту жолдары мен заманауи әлемнің түрлі экономикалық модельдері арасында ұқсастықтар жасауға көмектеседі. Осы бөлімнің контекстінде, мысалы, Қазақстанның географиясы мен тарихымен пәнаралық байланысты жүзеге асыруға болады. Атап айтқанда, жекелеген мемлекеттердің географиялық орналасуын қарау, ядролық қаруды сынаудың экологиялық салдары, ғарышты зерттеу.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

БЫМ: мұғалім дәстүрлі және тауар өндірісі бейнеленген суретті көрсетеді. (слайд 1) дүкен сөрелері және сұрақ класын анықтайды -

Бүгін сабақта не туралы ойлайсыз?

Оқушылардың жауаптарын тыңдап, сабақтың тақырыбын және мақсатын дыбыстайды

https://multiurok.ru/files/tipy-orghanizatsii-khoziaistva.html

Сабақтың ортасы

(О) экономикалық жүйе не?

Анықтама дәптерге жазылады.

Бұл қоғамның шаруашылық өмірін ұйымдастырудың нысаны экономиканың басты сұрақтарына жауаптардың жиынтығы ретінде: не, кім үшін қалай өндіру керек.

Экономикалық жүйелердің 4 негізгі нұсқасын бөледі:

- дәстүрлі

- командалық-әкімшілік

- нарықтық

- аралас

(Т) топтарда жүйелердің өз түрін сипаттау бойынша жұмыс істеу. Кестені бір өрісте толтыру.

Жүйенің түрі

Үстемдіні

Кемшіліктері

Мемлекеттер

дәстүрлі

Командалық-әкімшілік

Нарықтық

аралас

Өзінің әрбір бөлігін толтырғаннан кейін "Джигсо" әдісі бойынша кестенің қалған бөліктерін толтырады және экономикалық жүйелердің тиімділігі туралы қорытынды жасайды.

Дескрипторлар:

- экономикалық жүйенің артықшылықтарын анықтайды

- экономикалық жүйенің кемшіліктерін анықтайды

- осы экономикалық жүйе бар елдердің мысалдарын келтіреді

- қорытынды жасайды

(Т) Цитатамен жұмыс.

У. Черчилль айтқан: "Капитализм - әділетсіз игіліктерді бөлу, оның есесіне социализм – әділ бөлу кедейлік".

Тапсырма.

Автордың пікірінше, капитализм (нарықтық экономика) және социализм (әкімшілік-командалық экономика) немен ерекшеленеді?

- Дәстүрлі жүйеде ме? Сіздің жауабыңызды негіздеңіз.

Қоғамтану білімін пайдалана отырып,

1) "экономикалық жүйе" ұғымының мәнін ашыңыз»;

2) екі ұсыныс жасаңыз:

- экономикалық жүйелердің түрлері туралы ақпаратты қамтитын бір ұсыныс;

- экономикалық жүйелердің кез келген түрлерінде шешілетін іргелі экономикалық мәселелерді ашатын бір ұсыныс.

Ұсыныстар ұғымның тиісті аспектілері туралы кең тараған және дұрыс ақпаратты қамтитын болуы тиіс.

Экономикалық жүйелердің түрлері

https://betafinance.ru/education/vidy-ekonomicheskih-sistem.html

1,2,3,4 қосымша

Сабақтың соңы

Рефлексия. "Чемодан. Себет. Ет тартқыш»

Үй тапсырмасы

"екі ұсыныс жасаңыз:

- экономикалық жүйелердің түрлері туралы ақпаратты қамтитын бір ұсыныс;

- экономикалық жүйелердің кез келген түрлерінде шешілетін іргелі экономикалық мәселелерді ашатын бір ұсыныс.

Саралау

Сабақта визуалдар мен аудиалдар үшін жеткілікті материалдар дайындалған. Тапсырманы оқушылардың өздеріне дауыстап оқыту және тақтада презентация ретінде көрсету қамтамасыз етілген. Топтық жұмыста қабілетті оқушылар басқа оқушыларға кейбір терминдер мен ұғымдарды түсіндіру, жағдаяттарды талдау жұмыстарын жүргізеді.

Бағалау

Жетістік критерийі бойынша өзара бағалау және өзін-өзі бағалау.

Сабақ барысында басымдық берілетін ең маңызды критерий – ғылыми тілді пайдалану

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы Компьютермен және басқа да техника түрлерімен жұмыс жасау ережелері

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

  • Азаматтық құқық - азаматтық заңдарда көрініс тапқан мүліктік және мүліктік емес жеке
  • қатынастарды реттейтін нормалар жиынтығы.

Меншік құқығы:

Иелену құқығы – меншіктенушінің мүлікке деген шаруашылық үстемдігі. Яғни мүліктің иесіне заң жүзінде бекітілуі;

Пайдалану құқығы – мүлікті іске асырып, пайдаға жарату;

Билік ету құқығы – құқықтық әрекеттер жасау арқылы мүліктің тағдырын белгілеу.

Азаматтық құқық қағидаттары:

тараптардың теңдігі;

шарт еркіндігі және таңдау құқығы;

еркіндік;

тәуелсіздік;

меншікке қолсұқпаушылық;

біреудің жеке ісіне келісімсіз араласпауы;

азаматтық құқықтардың еш кедергісіз жүзеге асырылуы;

бұзылған құқықтарды қалпына келтіруді қамтамасыз ету;

азаматтық-құқықтық қатынасқа қатысушылардың құқықтарын сот арқылы қорғау 

Құқық қабілеттілік /правоспособность/:

азаматтық құқықтарға ие болу және азаматтық міндеттерді атқару қабілеті.

Азаматтың құқық қабiлеттiлiгi ол туған кезден басталып қайтыс болған соң тоқтатылады

Әрекет қабілеттілігі/дееспособность/:

азаматтық құқықтарға ие болу және оларды жүзеге асыру, өзі үшін міндеттерді туғызу және оларды орындау қабілеттілігі.

18 жасқа келген кезден бастап толық пайда болады.

  • Азаматтық құқық - азаматтық заңдарда көрініс тапқан мүліктік және мүліктік емес жеке
  • қатынастарды реттейтін нормалар жиынтығы.

Меншік құқығы:

Иелену құқығы – меншіктенушінің мүлікке деген шаруашылық үстемдігі. Яғни мүліктің иесіне заң жүзінде бекітілуі;

Пайдалану құқығы – мүлікті іске асырып, пайдаға жарату;

Билік ету құқығы – құқықтық әрекеттер жасау арқылы мүліктің тағдырын белгілеу.

Азаматтық құқық қағидаттары:

тараптардың теңдігі;

шарт еркіндігі және таңдау құқығы;

еркіндік;

тәуелсіздік;

меншікке қолсұқпаушылық;

біреудің жеке ісіне келісімсіз араласпауы;

азаматтық құқықтардың еш кедергісіз жүзеге асырылуы;

бұзылған құқықтарды қалпына келтіруді қамтамасыз ету;

азаматтық-құқықтық қатынасқа қатысушылардың құқықтарын сот арқылы қорғау 

Құқық қабілеттілік /правоспособность/:

азаматтық құқықтарға ие болу және азаматтық міндеттерді атқару қабілеті.

Азаматтың құқық қабiлеттiлiгi ол туған кезден басталып қайтыс болған соң тоқтатылады

Әрекет қабілеттілігі/дееспособность/:

азаматтық құқықтарға ие болу және оларды жүзеге асыру, өзі үшін міндеттерді туғызу және оларды орындау қабілеттілігі.

18 жасқа келген кезден бастап толық пайда болады.

ЕҢБЕК ҚҰҚЫҒЫ

Еңбек құқығы тек жалданбалы еңбекке негізделетін еңбек қатынастарын ғана реттейді. Дербес еңбекке негізделген еңбек қатынастары (меншік иелерінің еңбегі) еңбек құқығының пәніне кірмейді.

ҚР Конституциясының 24-бабы:

1.Әркiмнiң еңбек ету бостандығына, қызмет пен кәсiп түрiн еркiн таңдауына құқығы бар. Ерiксiз еңбекке соттың үкiмi бойынша не төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол берiледi.

2.Әркiмнiң қауiпсiздiк пен тазалық талаптарына сай еңбек ету жағдайына, еңбегi үшiн нендей бiр кемсiтусiз сыйақы алуына, сондай-ақ жұмыссыздықтан әлеуметтiк қорғалуға құқығы бар.

3.Ереуiл жасау құқығын қоса алғанда, заңмен белгiленген тәсiлдердi қолдана отырып, жеке және ұжымдық еңбек дауларын шешу құқығы мойындалады.

4.Әркiмнiң тынығу құқығы бар. Еңбек шарты бойынша, жұмыс iстейтiндерге заңмен белгiленген жұмыс уақытының ұзақтығына, демалыс және мереке күндерiне, жыл сайынғы ақылы демалысқа кепiлдiк берiледi.

ЕҢБЕК ҚҰҚЫҒЫ

Еңбек құқығы тек жалданбалы еңбекке негізделетін еңбек қатынастарын ғана реттейді. Дербес еңбекке негізделген еңбек қатынастары (меншік иелерінің еңбегі) еңбек құқығының пәніне кірмейді.

ҚР Конституциясының 24-бабы:

1.Әркiмнiң еңбек ету бостандығына, қызмет пен кәсiп түрiн еркiн таңдауына құқығы бар. Ерiксiз еңбекке соттың үкiмi бойынша не төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол берiледi.

2.Әркiмнiң қауiпсiздiк пен тазалық талаптарына сай еңбек ету жағдайына, еңбегi үшiн нендей бiр кемсiтусiз сыйақы алуына, сондай-ақ жұмыссыздықтан әлеуметтiк қорғалуға құқығы бар.

3.Ереуiл жасау құқығын қоса алғанда, заңмен белгiленген тәсiлдердi қолдана отырып, жеке және ұжымдық еңбек дауларын шешу құқығы мойындалады.

4.Әркiмнiң тынығу құқығы бар. Еңбек шарты бойынша, жұмыс iстейтiндерге заңмен белгiленген жұмыс уақытының ұзақтығына, демалыс және мереке күндерiне, жыл сайынғы ақылы демалысқа кепiлдiк берiледi.

ЕҢБЕК ҚҰҚЫҒЫ

Еңбек құқығы тек жалданбалы еңбекке негізделетін еңбек қатынастарын ғана реттейді. Дербес еңбекке негізделген еңбек қатынастары (меншік иелерінің еңбегі) еңбек құқығының пәніне кірмейді.

ҚР Конституциясының 24-бабы:

1.Әркiмнiң еңбек ету бостандығына, қызмет пен кәсiп түрiн еркiн таңдауына құқығы бар. Ерiксiз еңбекке соттың үкiмi бойынша не төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол берiледi.

2.Әркiмнiң қауiпсiздiк пен тазалық талаптарына сай еңбек ету жағдайына, еңбегi үшiн нендей бiр кемсiтусiз сыйақы алуына, сондай-ақ жұмыссыздықтан әлеуметтiк қорғалуға құқығы бар.

3.Ереуiл жасау құқығын қоса алғанда, заңмен белгiленген тәсiлдердi қолдана отырып, жеке және ұжымдық еңбек дауларын шешу құқығы мойындалады.

4.Әркiмнiң тынығу құқығы бар. Еңбек шарты бойынша, жұмыс iстейтiндерге заңмен белгiленген жұмыс уақытының ұзақтығына, демалыс және мереке күндерiне, жыл сайынғы ақылы демалысқа кепiлдiк берiледi.

Төмендегі сұрақтарға 50-70 cөзден аспайтын түйін жазу.

Азаматтық құқық қандай қоғамдық қатынастарды реттейді?

Күнделікті өмірде азаматтық құқықтың алатын орны қандай?

Не себепті АҚШ-та Азаматтық кодексті екінші Конституция деп санайды?

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

«Еңбек: құқық па, әлде міндет пе?» екі тұжырымның біреуін дәлелдеңіз/50-70 cөз/.

  • ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

«Еңбек: құқық па, әлде міндет пе?» екі тұжырымның біреуін дәлелдеңіз/50-70 cөз/.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

«Еңбек: құқық па, әлде міндет пе?» екі тұжырымның біреуін дәлелдеңіз/50-70 cөз/.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

«Еңбек: құқық па, әлде міндет пе?» екі тұжырымның біреуін дәлелдеңіз/50-70 cөз/.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Терминдерге анықтама беріңіз.

Әлеуметтік норма ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Конституция_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Зайырлы мемлекет ___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Терминдерге анықтама беріңіз.

Әлеуметтік норма ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Конституция_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Зайырлы мемлекет ___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Терминдерге анықтама беріңіз.

Әлеуметтік норма ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Конституция_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Зайырлы мемлекет ___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Терминдерге анықтама беріңіз.

Әлеуметтік норма ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Конституция_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Зайырлы мемлекет ___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________



Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!


Қарап көріңіз 👇


Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Информация
Посетители, находящиеся в группе Читатель, не могут оставлять комментарии к данной публикации.