Мұнай, құрамы, өңдеу әдістері және мұнай өнімдері. Химия, 10 сынып, дидактикалық материал, 2 сабақ.

Формативті бағалау.

Оқушының аты-жөні_______________________________________Сынып____________

Оқу мақсаттары:

• 10.4.2.12 мұнайды фракциялау процесін және фракциялардың қолдану аясын түсіндіру;
• 10.4.2.13 термиялық және катализдік крекинг процесін түсіндіру

Бағалау критерийлері:

Оқушылар мақсатқа жетеді, егер:

• Шикі мұнайды өңдеу процесін сипаттай алса;
• Фракциялардың қолдану аймақтарын білсе;
• Каталитикалық және термиялық крекингтерді ажырата алса.

Тапсырма 1.

Мұнай - көмірсутектер қоспасы болып табылатын, жанатын майлы сұйықтық; қызыл-қоңыр, кейде қара түске жақын, немесе әлсіз жасыл-сары, тіпті түссіз түрі де кездеседі; өзіндік иісі бар; жерде тұнбалық қабатында орналасады; пайдалы қазбалардың ең маңызды түрі.

а) Көмірсутектер дегеніміз не?

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

b) Мұнай өңдеу әдісінің бірі - айдау.

• Мұнай өнімдерін қолдану кестесін толтырыңыз.

• Кестеде көрсетілмеген фракцияны анықтаңыз:

____________________________________________________________________________

с) С₁₂Н₂₆ заты крекингке ұшырады.

• Осы крекингтің нәтижесінде түзілетін алканның формуласын жазыңыз:

_____________________________________________________________________________

• Осы крекингтің нәтижесінде түзілетін алкеннің формуласын жазыңыз:

_____________________________________________________________________________

Тапсырма 2.

Мұнай фракцияларын қайнау температураларымен сәйкестендіріңіз.

Жауабы:

1). __________

2). __________

3). __________

4). __________

5).___________

6). __________

3. (а) Термохимиялық теңдеу берілген:

С6Н14 (ж.) + 7,5О2 (г.) = 3Н2О (г.) + 6СО2 (г.) + 4194,8 кДж. Масасы 43 г гексан жанғанда түзілетін жылу мөлшерін есептеңіз.