Реакция теңдеулері бойынша есептеулер. Химия, 10 сынып, қосымша материал 1.

ЕСЕП

№1. Алюминий мен мыстың 3 г қоспасы сілті ерітіндсінің артық мөлшерімен әрекеттескенде 2,24 л (қ.ж) газ бөлінді. Берілген қоспаның массалық үлесін анықтаңдар.

Шешуі:

1. Қоспа құрамындағы компоненттердің тек біреуі ғана ( алюминий) сілтімен әрекеттеседі. Алюминийдің калий гидроксидімен әрекеттесу реакциясын ықшам түрінде жазамыз:

2Al + 2 KOH + 2 H2O →2KAlO2 + 3H2↑

2. Түзілген сутектің мөлшерін табамыз:

ⱴ(Н2) = V(Н2) /Vm = 2.24 л / 2.24 л/моль=0.1 моль

3.Алюминийдің мөлшерін табамыз:

2 моль АІ әрекеттескенде 3моль Н2 бөлінсе,

 Х моль АІ 0,1 моль Н2 бөлінеді.

Х= 2*0.1/3 = 0.067 моль АІ

4. Қоспадағы алюминий массасы:

m(Al) = ν(Al) ∙ M(Al) = 0,067 моль ∙ 27 г/ моль = 1,8 г

Қоспадағы мыстың массасы:

m (Cu) = 3 г -1,8 г = 1,2 г

5. Қоспадағы компоненттердің массалық үлесі:

ԝ(Al) =m(Al) / m(қоспа) = 1,8г / 3,0г = 0,6 (немесе 60%)

ԝ(Cu) = m(Cu) / m(қоспа)= 1,2г /3,0 г =0,4 (немесе 40%)

№2. 20% қоспасы бар 7 г техникалық кальцийді 100 г суда ерітті. Алынған ерітіндідегі кальций гидроксидінің массалық үлесін анықтаңдар.

Бер: Шешуі:

w= 20% Ca + 2H2O = Ca(OH)2 + H2↑

m(қоспа)= 7 г 100% - 20% = 80%

 m(H2O)=100 г m(Ca) = w∙m/100%= 80% ∙ 7 г/ 100% = 5,6 г

т/к: w(Ca(OH)2)-? 5,6 г х г

Ca ----------- Ca(OH)2 + H2↑

40 ----------- 74 г x=10,36 г

w(Ca(OH)2)=10,36г ∙100% /100г=10,36% Ж: 10,36 %

№3 есеп Қыздырылған Ғе2О3 үстінен сутек жібере отырып, темір алуға болады. 2 моль сутек жібергенде түзілген темірдің массасын аныктаңдар. Өнімнің шығымы теориялыкпен салыстырғанда 95%.

 Бер: Шешуі:

ν(Н)=2 моль m= ν·M

 φтеор=95% m=2 моль·2г\моль=4г

т/к: m(Fe)=? 4г х г

Ғе203+3Н2→2Fe+3H2O

6г 112г

4 г------------х г

6 г------------112 г х г=74,6 г

74,6г-------- 95%

х г------------100% х=78,4г

Жауабы: m(Fe)=74,6 г

ТЕСТ

1) 3 л аммиак (қ.ж.) алу үшін қажет алюминий нитридінің массасы:

A) 6,24 г

B) 6,04 г

C) 5,49 г

D) 7,22 г

E) 5,12 г

2) 91 мл 25 барий хлориді ерітіндісімен (=1,144 г/мл) әрекеттесетін натрий сульфатының (моль) зат мөлшері

A) 0,26

B) 0,125

C) 0,110

D) 0,15

E) 0,045

3) 0,1 моль бензол алу үшін қажет циклогексанның массасы:

A) 6,4 г.

B) 9,4 г.

C) 7,4 г.

D) 8,4 г.

E) 5,4 г.

3вар

4) 16 г темір (III) оксидін толық тотықсыздандыру үшін қажет сутегінің мөлшері тең:

A) 2 моль.

B) 3 моль.

C) 0,1 моль.

D) 5 моль.

E) 0,3 моль.

5) 2 моль күкіртсутек және 128 г күкірт (ІV) оксиді әрекеттескенде түзілетін күкірттің массасы

A) 32 г

B) 3,2 г

C) 96 г

D) 9,6 г

E) 64 г

6) 102,6 г сахароза гидролизденгенде алынған глюкозаны тотықтырғанда түзілген күмістің массасы

A) 64,8 г

B) 56,2 г

C) 62,4 г

D) 58,6 г

E) 60,2 г

7) 0,25 моль метилциклопропанды жаққанда түзілетін көмір қышқыл газының зат мөлшері (қ.ж.)

A) 1 моль

B) 2 моль

C) 0,1 моль

D) 0,2 моль

E) 3 моль

6вар

8) 6,0210²² сутек атомдарын алу үшін тұз қышқылымен әрекеттесетін алюминийдің массасы

A) 1,8 г

B) 18 г

C) 27 г

D) 5,4 г

E) 2,7 г

9) 4,48 л фтор (қ. ж.) сумен әрекеттескенде, алынатын оттектің массасы

A) 1,2 г

B) 3,2 г

C) 2,4 г

D) 2 г

E) 1,6 г

 10) 4г екі валентті металл сумен әрекеттескенде қ.ж. 2,24 л сутек түзіледі. Бұл металл ...

 A) Zn.

 B) Mg.

 C) Be.

 D) Ca.

 E) Ba.

11) 68 г 1,3,5-триметилбензол алуға жұмсалатын пропиннің (қ.ж.) көлемі

A) 39,1 л

B) 38,1 л

C) 35,1 л

D) 37,1 л

E) 36,1 л

12) 100 г 4,6 құмырсқа қышқылы этил спиртінің артық мөлшерімен әрекеттескенде түзілген күрделі эфирдің массасы

A) 7,4 г

B) 5,4 г

C) 6,7 г

D) 8,1 г

E) 6,2 г

13) Егер глюкоза спирттік ашығанда 448 л (қ.ж.) көмір қышқыл газы бөлінген болса, түзілген спирттің массасы

A) 800 г

B) 1020 г

C) 860 г

D) 450 г

E) 920 г