Кен орындарынан металдарды алу. Химия, 7 сынып, сабақ жоспары.
7.4 B Геологиялық химиялық қосылыстар Күні: | Мектеп: Тараз қ. ФМБ НЗМ Мұғалімдер: | |
Сынып: 7 | Сабаққа қатысқандар: Сабаққа қатыспағандар: | |
Сабақ тақырыбы: |
| |
Оқу мақсаттары | 7.4.2.4 кеннен металды өндіру процесін білу; 7.4.2.5 кеннің құрамында металдар мен олардың қосылыстары бар екендігін түсіну; | |
Сабақ мақсаттары | Оқушылар:
| |
Бағалау критерийлері | Малахиттен мыстың тотықсыздануы процесіндегі сатыларды атайды Кеннен металл алу кезіндегі тотықсыздану процесін түсіндіре алады Метал алу процесінің сөздік теңдеуін жазады | |
Тілдік мақсаттар |
Химиялық қосылыстарды атау кезінде арнайы лексиканы қолданып дұрыс айту және жазу Кеннен метал алу процесін түсіндіру Пәнге қатысты лексика және терминология малахит, тотықсыздану, мыс, кен, мыс (ІІ) оксиді, әктас, Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер Қыздыру процесі ................ Металды оның ............................... алуға болады. Мыс (ІІ) оксидінен ...................... өткізгінде .................. тотықсызданады. | |
Құндылықтарды дарыту | Жауапкершілік, құрмет, өмір бойы оқу | |
Пәнаралық байланыс | География | |
Алдыңғы білім | 7.2А Қарапайым химиялық реакциялар 7.2 В Жану реакциялары |
Сабақ кезеңдері. | Жоспарланған іс-әрекет | Ресурстар |
Басталуы 0-2 3-10 | Сәлемдесу, жағымды атмосфера қалыптастыру. Сұрақ қою: Напалеон кезінде алюминий металы алтыннан да қымбат болған? Мұғалім оқушыларды дұрыс жауапқа бағыттау. Металдың қымбат болғаны, алюминийді өндіруіне байланысты. Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатымен танысу. Сабақтың мақсатын талқылау. | |
Білімді жаңғырту 11-17 18-35 36-40 | Алдыңғы сабақты алынуған білімді жаңғырту. Оқушылар жеке кесте толтырады. Кестеден металдың табиғаттағы кездесуіне байланысты таза күйінде (саф) және қосылыс күйінде кездесетін металдардың кенін жазу. Оқушылар жұпта кестені алмастырып, бірін-бірі бағалайды. Мұғалім кері байланыс береді, қажет болғанда түзетеді. Көрсетілім. Малахиттен мыс алу. Көрсетілім мұғалімнің түсіндіруі мен сәйкес реакция теңдеулерін жазып көрсетуі арқылы жүргізіледі. Оқушыларға өздерінің бақылауларын және реакцияның жүру шарттарын жазуға кесте тарату. Мұғалім малахиттен мыс алу процесінің әрбір сатысына оқушылардың назарын аударту керек. Оқушылар малахиттің ылырауы мен мыстың тотықсыздануының сөздік теңдеулерін жазады. Реакция жүру шарттарын көрсету керек. Бір оқушы осы тапсырманы тақтада орындайды. Өзін-өзін тексеру. Оқушылар тақтадағы жазылған дұрыс нұсқамен жауаптарын тексереді. | Қосымша 1 2 оқушыға Малахит – 5 г 0,5М тұз қышқылы – 10 мл Мырыш түйірі– 3 г тұрғы – 1 шт Спирт шам -1 шт сынауықтар – 2 шт Газ жүретін түтікше – 1 шт табақша – 1шт Қосымша 2 |
Рефлексия 41-43 44-45 | Алынған білімді бағалау мен жинақтау. «Ойлан, тап» стратегия Оқушыларға жұпта бір-біріне, берілген қима қағаздағы тапсырмаларды оқиды. Қима қағазда тұжырымдар жазылады, ол тұжырымда бірнеше сөздер сызылған, сол сөздерді тастап оқу керек. Қарама-қарсы оқушы жіберілген (пропушенный) сөзді табу керек. Мақсатқа қайта оралу. | |
0-3 4-10 11-18 19-25 26-30 31-40 41-43 44-45 | Ұйымдастыру сәті. «Сергіту сәті» Сабақтың тақырыбы мен сабақтың мақсатымен таныстыру. «Өрмекші» әдісі Оқушылар топта малахиттен мыс алынуына кезекпен тұжырымдар айтып, бір-біріне жіп орымдарын береді. Оқушылар өршекші өрмегін жасау керек. Топтық жұмыс 5 топқа өндірістік жолмен метал өндірудің кезеңдерін әрбір топқа беріледі. Сонымен қатар топқа қысқаша өндірісте алынуын сипаттайтын мәлімет беріледі. Оқушылар топта мәтінді қысқаша хабарлама ретінде постер, пезентация не басқаша формада оқушыларға таныстырады Жұптық жұмыс Оқушыларға кеннен металл алудың кезеңдері жазылған қима қағаздар (карточка) таратылады. Оқушылар әрбір сатысын өз ретімен орналастырып, дәптерлеріне кезеңдерін ретімен жазып алады. Оқушылар жеке жұмыс дәптерлеріне кесте түрінде әрбір кезеңін сипаттап жазу керек. Оқушыларға дұрыс жауап жазылған кесте таратылып, жауапбарын тексереді. Мұғалім кері байланыс береді. «Кері байланыс» Оқушылар кестені толтырады. . | Жіп Қосымша 4 Қосымша 5 Қима қағаздар Қосымша 6 Қосымша 7 Қосымша 8 |
Қосымша ақпарат | |||
Бөліп оқыту – Көбірек қолдау көрсету үшін Сіз не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушылар алдында қандай міндеттерді қоюды жоспарлайсыз? | Бағалау – Оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалайша тексеруді көздейсіз? | Пәнаралық байланыс Денсаулық пен қауіпсіздік ережелері АКТ Құндылықтар мен байланыс (тәрбие) | |
Барлық оқушылар: Кендерден металл алу жолдарын біледі. Көптеген оқушылар: Кендерден металл алу жолдарының схемасын түсіндіреді. Кейбір оқушылар: Кендерден металл алу жолдарына байланысты өз схемасын ұсынулары керек | Сабақта, әсіресе, өзін-өзі, бірін-бірі бағалауға үлкен мән беріледі. Мұғалімнің кері байланысы арқылы бағаланады | Сабақтың тақырыбы география пәнімен тікелей пәнаралық байланысты қамтиды. Экологияға байланысты кейбір сұрақтар Биология пәнінде де қарастырылады. Оқушылардың сыни ойлай отырып, алдарындағы тапсырмаларды орындауларына ерекше мән беріледі. Қышқылдар мен қызған құралдармен жұмыс істеуде сақтық талап етіледі. | |
Рефлексия Сабақ мақсаттары/оқыту мақсаттары қол жетімді болды ма? Бүгін оқушылар нені үйренді? Оқыту ортасы қандай болды? Менің бөліп оқытқаным жоспарлағандай жүзеге асты ма? Мен өз уақытымды ұтымды пайдалана алдым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгізуім қажет және неліктен? |
| ||
Қорытындыбағалау Ең жақсы өткен екі әрекетті атап көрсетіңіз (оқытуға және үйренуге қатысты) 1: 2: Қандай екі әрекет сабақтың оданда жақсы өтуіне ықпалын тигізуші еді? (оқытуға және үйренуге қатысты) 1: 2: Осы сабақтың барысында менің келесі сабағыма қажет болуы мүмкін барлық сынып немесе жекелеген оқушылар туралы қандай ақпаратты алдым? |
Қосмыша 1
Таза күйінде кездесетін металдар | Металл кендері (қосылыс түрінде кездесетін металдар) |
Қосымша 2
№ | Сатылары | Реагенттер | Реакция жүру шарттары | Бақылаулар | Өнімдер |
1 | Күйдіру | ||||
2 | Тотықсыздану |
Бірінші қатар
№ | Тұжырымдар |
1 | Мысты алуда шикізат ретінде малахит қолданылады. |
2 | Лабораторияда мысты алудағы бірінші саты қыздыру деп аталады |
3 | Мыс (ІІ)оксидінен мыстың түзілуінің белгісі қара түстен қызыл түске өзгеруі |
Екінші қатар
№ | Тұжырымдар |
1 | Мысты мыс (ІІ) оксидін тотықсыздандыру арқылы алады. |
2 | Малахиттен мыс оксидін алудағы реакцияның шарты жоғарғы температура. |
3 | Мыс оксидінен мысты тотықсыздандыратын сутек газы. |
Қосымша 4 Мәтін
Кен орны, кен байлықтары – мөлшері мен сапасы жағынан өндірістік игеруге тиімді жер бетіндегі немесе қойнауындағы минералдық заттардың шоғыры. Металл өндірудің бірінші сатысы өндіру деп аталады, яғни кенді жерден алу. Екінші саты ненді байыту — бос тау жыныстарынан пайдалы минералдарды бөліп алу мақсатында минералдық шикізаттарды алдын ала өңдеу процестерінің жиынтығы.Кен байыту нәтижесінде екі түрлі өнім түзіледі: пайдалы құраушыларының негізгі массасы топтасқан концентрат және қалдық. Табиғи жағдайда кездесетін минералдық шикізаттың құрамындағы пайдалы құраушылары мардымсыз аз болды. Сондықтан оны өндіріске тікелей пайдалану тиімсіз. Мыс., кентастағы қорғасынның мөлш. 1,5 – 2%-тен аспайды, ал металлургиялық балқыту шарты бойынша оның мөлш. 20 – 30%-тен кем болмауға тиіс. Сондықтан кентас алдын ала байыту процесінен өтеді. Осыдан кейін кеннің құрамында метал оксидді тотықсыздандыру арқылы темалға айналдырады. Тотықсыздандырғыштар ретінде көміртегі, көміртек монооксиді және сутекгі қолданылыуы мүмкін.
Қосымша 5 Қима қағаздар
Қосымша 6
Кесте
Сатылары/кезеңдері | Өндіру | Байыту | Қалпына келтіру/тотықсыздандыру | Тазарту | Икемдеу |
Қосымша 7
№ | Мен орындай аламын | Өте жақсы | Көмек керек | Тағыда қайталау керек |
1 | Кеннен метал алу кезеңдерін атай аламын; | |||
2 | Күйдіру мен тотықсыздандыру/қалпына келтіру кезеңдерінің шарттарын атай аламын; | |||
3 | Металл алыну реакцияларының сөздік теңдеулерін жазамын. |
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру