Азық-түлік туралы мақал-мәтелдер


Жақсыға берсең асыңды,
Жақсы сыйлар басыңды.
Жаманға берсең асыңды,
Итке тастар басыңды.

Ас - адамның арқауы.


Асы бар аяқ әдемі.


Ас иесімен тәтті, табағымен жақсы.


Ас тұрган жерде ауру болмайды.


Ас үстінен аттама,
Астан үлкен емессің.

Ас - тамағым, тыныш - құлағым.

Асы жоқ алтын аяқты,
Алтынын ал да, отқа жақ.

Ас ішсең, атауыңдай іш,
Ауырсаң, мұрттай ұш.

Айға жетпес асыңды,
Ауылдастан аяма.

Барында батып іш,
Құрт, майыңды қатып іш.
Ауырсаң айран іш,
Сіңірің түйілсе сүт іш.
Қонақ айтпай қонады,
Қоңсы айтпай кіреді.
Аштың көңілі ақ ұнда,
Тоқтың көңілі сағымда.
Гүл сабағымен қадірлі,
Ас табағымен жарасты.
Табақ асымен жарасты,
Кәрі жасымен жарасты.
Қарның ашса,
Қазаншының қасына отыр.
Ерке сөйлеп,
Етегін басып отыр.
Балдан тамады,
Бардан жұғады.
Жауын бар жерде
Қақтың қадірі жоқ.
Қауын бар жерде
Ақтың қадірі жоқ.
Тары түйіп көже асқан —
Тапшылықтың белгісі,
Кісен сап, ат байласқан
Сақшылықтың белгісі.
Еттің бәрі қазы болмас,
Иттің бәрі тазы болмас.
Ертеңгі асты өзің іш,
Түскі асты түстенгішпен бөліп іш,
Кешкі асты жиналып көбің іш.
Асықтың етін
Аштан өлсең де жеме,
Тобықтың етін,
Тойып отырсаң да тастама.
Тарысы бардың —
тақаты бар,
Құрт, майы бардың —
рахаты бар.
Қауыны бардың —
сауыны бар,
Тілігі бардың —
тынымы бар.
Жоқты бар десең – құт болар,
Барды жоқ десең – жұт болар.
Сыйлап берсе суын іш.
Тату үйдің тамағы тәтті.
Ас тұрған жерде ауру тұрмайды.
Жарлының бір тойғаны шала байығаны.
Сыйласқанның суын іш.
Жейтін ауызды жемес ауыз байлайды.
Аштың ақылы астан әрі аспайды.
Шай ішіп үйренген, қымыз деп қыстамайды.
Тоқ адамды ұйқы басады,
Аш адамнан ұйқы қашады.
Дастарханда наны жоқтың,
Тамағының сәні жоқ.
Қарны ашқан қазанға қарар.
Ішіп тоймаған, жалап тоймайды.
Айран ішкен құтылар,
Аяқ жалаған тұтылар.
Тауы жоқ болса, тасқа қорлық.
Жеушісі жоқ болса, асқа қорлық.
Дәм мен дидар ғанибет.
Тас әулие,
Тастай жанды балқытатын ас әулие.
Жас қымыздың қызуы түске шейін,
Желігі кешке шейін.
Жеп жарымаған,
Ішіп жарымайды.
Сырдың әр қамысының
Түбінде бір кесек от жатады.
Адам айдаса барман,
Дәм айдаса қалман.
Таспен атқанды аспен ат.
Асты түскен кезінде жейді.
Егінді піскен кезінде орады.
Тоймай ішсең,
Көршіңнің көңілін аулайсың.
Тойып ішсең,
Бұтаның түбін аулайсың.
Сүлейе тойған сұмдық түс көрер.
Шірігенге шыбын үйір.
Нан бар жерде ән бар
Дәнді шашпа, нанды баспа.
Нан— тамақтың атасы
Ынтымақ — көптің батасы.
Нан — асалы,
Ана — адамның асалы.
Нан астығын жинаймын,
Елге астық сыйлаймын.
Ас атасы - нан.
Ас адамның арқауы.
Таңғы асты тастама.
Дастарқанның басында дұшпан да дос.
Атың барда – жер таны желіп жүріп,
Асың барда – ел таны беріп жүріп.
Берген ас түске жетпейді,
Ниет естен кетпейді.
Астың дәмін келтірген тұз әулие
Елдің сәнін келтірген қыз әулие.
Көріксіз қыз тұзсыз нанмен тең.

Қыз ауыр ма, тұз ауыр ма?
Досы жоқ адам – тұзы жоқ тағам.

Ішін пысса тұз жала

Доссыз адам,
Тұзсыз тағам
Бассыз үй болса да,
Ассыз үй болмайды.
Табақ тамағымен жарасты,
Батыр жарағымен жарасты.

Жат асыңа қарайды,
Дос басыңа қарайды.
Тоқты сойған тоқалдар,
Шөміш алып қоқаңдар.

Екі жас,
Екі жасқа желке менен жөргем де ас.
Тамақ тоқ,
Көйлек көк.
Келеді екен деп көп қойдым,
Келмеген соң жеп қойдым.

Сенде жазық жоқ,
Менде азық жоқ.

Пайдалы сілтемелер:


Қарап көріңіз 👇
  Жақсы мен Жаман ᐈ
  Ас, тамақ, азық-түлік, тағам туралы ᐈ
  Ас, тағам, тамақ, нан, азық-түлік туралы мақал-мәтелдер ᐈ
  Сыйластық туралы мақал-мәтелдер жиынтығы ᐈ
  Көрші ᐈ
  Тазалық туралы мақал-мәтелдер ᐈ
  Адалдық, шыңдық туралы мақал-мәтелдер ᐈ
kz | Мақал-мәтелдер


Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Пікір жазу