Ұлы қолбасшы Шыңғыс ханның қасиетін ашатын 11 дерек

Ұлы қолбасшы Шыңғыс ханның қасиетін ашатын 11 дерек

1. Міне, Ұлы қолбасшының қасиеттерін ашатын бірнеше фактілер: Туылғандағы аты Темучин. Темүчин қалыңдығын таңдағанда небәрі 9 жаста еді. Әкесі оның күшті рудан қыз таңдағанын қалағанымен, ол өзіне қалыңдық ретінде лайықты деп тапқан шағын және онша күшті емес рудың қызын таңдады.

2. Темүчин 9 жасында қайғылы оқиғаларға байланысты отағасы болды. Әкесі дұшпандарынан уланған. Ол әкесінің бұрынғы оң қолында тұтқында болды, бірақ ол өзін босатып, осы сатқынды өлтірді.

3. Әйелін жау руы ұрлап әкетті. Темүчин өзінің бала күнгі досына көмек сұрап, оны қайтарып алады. Сөйтіп жүргенде басқа еркектен бала тууға тура келді, өйткені амал жоқ. Темүчин баланы өз баласындай шын жүректен қабылдады.

4. Басқа хандардан айырмашылығы, Темучин әрқашан жомарт болды. Ол кезде естімеген Темүчин тапқан табысының 10 пайызын ғана өзіне қалдырып, қалғанын сарбаздары мен қолбасшыларына үлестірді. Ол өзі үшін шайқасқан, бірақ шайқаста қаза тапқан жауынгерлердің отбасыларына екі есе көп соманы ұсынды.

5. Бала күні досы оны тұтқынға алып, құлдыққа сатты. Темүчин әйелінің көмегімен кері серпіліп, әскерді қайта құрады. Темучин жеңілгенінің кегін алғанымен, досын кешірді.

6. 44 жасында Шыңғыс хан болып сайланды.

7. Ол империя құрды, оның негізгі принципі меритократия болды. Оның бір генералы ұстаның баласы болса, екіншісі бұрынғы жауы еді. Ұлты мен дініне қарамастан, жоғары лауазымдарға құзыретіне қарай адамдар іріктелді және ол адамзат тарихындағы ең үлкен іргелес империяға айналды.

8. Ол әйелдерге нақты мүмкіндіктер берді. Әкімшілікті әйелдер басқарды, мен 13 ғасырдағы Шыңғысханның Моңғолиясын айтып отырмын. Әйелдер тіпті ХХ - ші ғасырдың АҚШ - та да жалпыға бірдей сайлау құқығы үшін күресуге мәжбүр болды.

9. Пошта жүйесі мен Жібек жолы дәлізінің негізін салушы. Әлемнің қалған бөлігі оның нені білдіретінін түсінбеді.

10. Алғашқы қадам ретінде ол әрқашан көрші патшалықтар мен империялармен бейбітшілік пен сауданы ұсынды. Бірақ оның ұсынысы қорлау мен зорлық - зомбылыққа ұшыраған кезде ол толық соғыс жариялады.

11. Ол өзіне ескерткіш те, сарай да, вилла да салған жоқ. Ұрпақтарынан оның жерленген жерін құпия ұстауды өтінді.

Керімсал Жұбатқанов

Қарап көріңіз 👇