Жарық кванттары туралы Планк гипотезасы. Физика, 9 сынып, дидактикалық материал.

Сабақтың маршруты 9 сынып

Сабақтың тақырыбы: Жарық кванттары туралы Планк гипотезасы

Мақсаты: 9.6.1.2 Планк формуласын есептер шығаруда қолдану

Пәндік лексика және терминология:

Жарық, квант, энергия, фотон, жиілік

Свет, квант, энергия, фотон, частота

Light, quantum, energy, photon, frequency

Диалогқа/жазуға қажетті сөз тіркестері:

Сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес энергия квант деп аталады.

Абсолют қара дене энергияны үздікті шығарады және жұтады.

Квант – порция энергии при распространении и поглощении.

Абсолютно черное тело выделяет и поглощает энергию прерывно, отдельными порциями (квантами).

Quantum - a portion of the energy during propagation and absorption.

An absolutely black body releases and absorbs energy intermittently, in separate portions (quanta).

Сабақтың барысында

• Жаңа материалды игеру – 12 мин
• Есептерді топпен және жұппен шығару – 10 мин
• Жеке жұмыс – 8 мин
• Қалыптастырушы бағалау – 6 мин
• Рефлексия

(W) Жаңа материалды игеру – 12 мин

• Планк гипотезасы – 1900 жыл
• Абсолют қара дене жылулық сәулелерді үздіксіз шығара да, жұта да алмайды; оларды тек үзікті (дискретті) үлес – квант түрінде ғана шығарады немесе жұтады. Сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес энергия квант деп аталады.
• Планк формуласы
• - квант энергиясы (фотон энергиясы)
• сәуле шығарудың жиілігі, толқын ұзындығы

Ультрафиолет апат, кванттық физикаға кіріспе

• https://www.youtube.com/watch?v=GbwehbE8TtQ 1:30-4:20

(G) Есептерді топпен және жұппен шығару – 10 мин

Есепті топпен шығару

Сынып екі топқа бөлінеді, әр топ бір есепті шығарады, кейін бөліседі

• (№38-1) Фотонның энергиясы 2,8·10^-19 Дж. Электромагниттік сәуленің толқын ұзындығы қандай?

• (№38-3) Қуаты 100 Вт жарық көзі 1 секундта 5·10²⁰ фотон шығарады. Сәуленің орташа толқын ұзындығы қандай?

Есепті жұппен шығару

Әр жұп бір есепті шығарады, кейін бөліседі

• Фотонның энергиясы 4,1375 эВ. Толқын ұзындығы қандай?

• 6·10^-7 м толқын ұзындығына сәйкес келетін фотонның энергиясы қандай?

• Жиіліктері 5·10¹⁵ Гц және 1,5·10¹⁶ Гц фотон энергияларын қатынасын тап.

• Қуаты 200 Вт жарық көзі 2 минут ішінде жиілігі 3·10¹⁵ Гц сәуле шығарады. Осы жағдайда неше фотон шығарылады?

(I) Бекіту – Кесте толтыру – 8 мин

Әр оқушы берілген кестені толтырады, өзін-өзі бағалайды

(f) Қалыптастырушы бағалау – 6 мин

• Ультракүлгін, рентген немесе инфрақызылсәулелердің қайсысы электромагниттік энергияны басқалардан көп тасиды?

• Қуаты 150 Вт жарық көзі 5 минут ішінде 7·10²² фотон шығарады. Сәуленің толқын ұзындығын табыңыз.

Рефлексия

Үй жұмысы: п.48 оқу

Келесі тақырыпты алдын алу – видео қарау, сабақты өту

https://bilimland.kz/kk/courses/physics-kk/kvanttyq-fizika/zharyq-kvanty/lesson/fotoehffekt-foton-foton-ehnergiyasy