Үлкен Жарылыс теориясы және қызыл ығысу. Физика, 11 сынып, қосымша материал 3.

12 сынып. Әлемнің ұлғаюы және Хаблл заңы

Үлкен жарылыс теориясы

Қазіргі ғылыми деректер ғаламның пайда болуына дейін ешнәрсе болмаған дейді.

Осыдан 13.7 миллиард жыл бұрын жарылыс болған…

Сол үлкен жарылыстан біздің ғалам пайда болды деген теория бар.

Теорияға сәйкес өте кішкентай, ыстық және тығыз күйде пайда болған ғалам кенеттен күрт ұлғайып...

Уақыт пен кеңістіктің пайда болуына себеп болды.

Ұлғаюдың алғашқы секундынан кейін-ақ ғалам алғашқы ұсақ материя бөлшектерінің құрылуына қажетті температураға дейін салқындады.

Келесі 380,000 жылда ғалам температурасы бөлшектердің бірігуіне қажетті деңгейге дейін төмендеп, алғашқы сутек атомдары, одан соң гелий түзілді.

Алғашқы атомдар: Сутек. Гелий

Жүздеген миллион жылдардан кейін олар тығыздалып, тұмандық деп аталатын газ бен тозаң бұлттарын құрады.

Тұмандық

Бұлар одан әрі тығыздалып, жұлдыздар қалыптасты…

Жұлдыздар болса, галактикаларға бірікті.

Үлкен жарылыстан кейін араға 1 миллиард жыл салып, біздің галактика – Құс жолы пайда болды.

Галактика – Құс жолы

Үлкен жарылыстан кейін 9 миллиард жылдан соң күн жүйесінің құрамдас бөлігі ретінде біз тұратын Жер ғаламшары пайда болды.

Үлкен жарылыстан бері 13.7 миллиард жыл өтсе де, ғалам әлі де кеңею үстінде.

Теорияға сай бұл ұлғаю мәңгі жалғасады.