Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы. Биология, 7 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

7.1В: Адам қызметінің қоршаған ортаға әсері

Мектеп: Астана қаласы ФМБ НЗМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Канзелхан М

Сынып: 7

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

Оқушылар орындай алады:Адамның іс-әрекеттерінің экожүйеге әсер ететін салаларының мысалдарын келтіру

 Сабақ мақсаттары

ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің жануарлары мен өсімдіктеріне мысал келтіру

 Бағалау критерийлері

• Қызыл кітаптың маңызын біледі
• Қызыл кітапқа енетін ағзалар тобын сипаттайды
• ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің жануарлары мен өсімдіктеріне мысал келтіреді

 Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алады:

адамның іс-әрекетінің экожүйеге жағымсыз әсері туралы ауызша ақпарат алу үшін, сұрақтар мен жауаптар құрастыру.

топырақ, су, ауа, ғарыш, флора, фауна, биологиялық әртүрлілік, қышқыл жаңбырлар

адам тіршілігі, экожүйе, мекен ету ортасы, ормандар, қалдықтар, климаттық өзгерістер, атмосфера, қазба отын, түрлер,

өліп біту, жойылып кету, қоршаған ортаның ластануы, туындату, қоршаған ортаны ластау, өлтіру, әкелу, құрту, бүлдіру, өзгерту, өліп жоғалу, жасау.

адам тіршілігі су бетіндегі

ғарыштағы/ауадағы /су ішіндегі

экожүйеге қалай әсер етеді?

Адамдар У-тің қаңсырауына әкелетін Х-тің өзгеруі үшін жауапты

Тағы бір рет түсіндіріңізші, өтінемін?

Бұл қалай айтылады?

Бұл нені білдіреді?

Сізде қосымша ақпарат бар ма?

 Құндылықтарды дарыту

Ынтымақтастық, еңбек және шығармашылық . Өлкенің және Қазақстан Республикасының негізгі экологиялық мәселелеріне өз үлестерін қосуға, қоршаған ортаны қорғауға оқушыларды дағдыландыру.

 Пәнаралық байланыстар

Қоршаған орта мен тірі ағзаның байланысын біріктіре отырып география (қорықтар), зоология (сирек кездесетін жануарлар), ботаника (сирек кездесетін өсімдіктер), экология (экожүйенің орналасуына байланысты) пәнімен байланыстыру.

 АКТ қолдану дағдылары

Бейнебаян көрсету.Оқушыларға белсенді оқыту тақтасымен суреттік тапсырмалармен жұмыс жасау. Интернет желісін пайдалану арқылы өз бетінше жұмыс.

Бастапқы білім

«Жаратылыстану» курсынан оқушылар жаһандық экологиялық факторларды талдайды, Қазақстан Республикасындағы экологиялық мәселелерді атайды және анықтайды. Оқушылар Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабының маңызын біледі. Жергілікті жердің экологиялық мәселелері мен өз өлкесінің экологиялық паспортын біледі. 7-сыныптың «Биосфера, экожүйе» бөлімінде алған білімдері негізінде, оқушылар жергілікті жер факторларының тірі ағзалардың таралуы мен тіршілік әрекеттеріне әсерін сипаттай алады.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

• Сабақ басында оқушылар үш тілде амандасып, өз тілектерін айтад
• Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Мұғалім және оқушылар бір – бірімен әр түрлі тілде амандасады. (қазақша, орысша, ағылшынша)

Жж (жануарлардың суреттері беріледі)

Тапсырмалар:

- Берілген суреттен уақыт аралығындағы жануарлар түрлерінің жойылып кету себептеріне талдау жасаңыз.

- Биологиялық алуантүрліліктің жойылуының зардаптарын болжаңыз.

- Биологиялық алуантүрліліктің жойылуының алдын -алу шараларын ұсыныңыз.

Блум таксономиясын қолдану

1.Мұғалім оқушыларға сыныптың әр бұрышында (тақтада, қабырғада) түрлі түсті фонда Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енген жануарлар мен өсімдіктер бейнеленген суреттерді мұқият қарап шығуды ұсынады. (Оқушылар суреттерді бақылап отырған кезде «табиғаттың» немесе «құстардың» дауысы берілген музыканы қосу)

М: - Осы суреттерге қарап сіздер нені байқадыңыздар? Табиғаттың осындай керемет сәттерін біз жиі кездестіріп, тамашалай аламыз ба?

О: - Жоқ

М: - Не себепті? (оқушылар 1 минут ойланады, жұппен талқылайды)

О: - Адам қоршаған ортаға теріс әсерін тигізуінен жер бетінде тіршілік ететін жануарлар мен өсімдіктің саны азаюда, ал кейбір түрлері мүлдем жойылып кетті.

М: - Жойылып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрін сақтап қалу үшін қазіргі кезде қандай іс шаралар қолданылуыда?

О: - ...(оқушылардың алуан түрлі жауаптары)

2. Суреттер нәтижесінде сабақтың тақырыбын болжатып анықтау, мақсатын айту, бағалау критерийін қарастыру.

3. Бейнебаян көрсету «Қызыл кітап» жайлы.

Қызыл кітап тақырыбына түсініктеме

Оқушылар (жеке, жұппен, топпен талқылайды)

Жұмысты бастамас бұрын мұғалім оқушылармен бірге бағалау критерийлерін құрастырады.

Мысалы,

• Берілген уақытты ұтымты қолдана алды;
• Бір-бірін тыңдай білді
• Тақырыптың мазмұнын аша алды
• Қызыл кітаптың маңызын, себебін түсіндіреді
• Қызыл кітапқа енгізілген өсімдіктер әлемін толық сипаттай алды;
• Қызыл кітапқа енгізілген жануарлар әлемін толық сипаттай алды;
• Қызыл кітапқа кіретін ағзалар тобын сипаттайды.
• Ұсыныстар айта алады

Тапсырма. Зерттеу.

Тж (топтық ереже бекіту)

Сынып 5 топқа бөлінеді (пазл арқылы)

«5 қалпақ» ойлау әдісін әр түстегі қалпақтардағы оқушылар ҚР Қызыл кітабын зерттеу үшін пайдаланамыз.

ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің жануарлары мен өсімдіктерін білу мақсатында қалпақтарды келесідей жіктейміз.

• Қызыл қалпақтылар – Қызыл кітаптың маңызын, себебін түсіндіреді

(аталуы,тарихы);

• Жасыл қалпақтағылар – ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің жануарларның тізімін жасап, олар туралы айтады. ( мекен ету ортасы, Қызыл кітапқа енгізілуінің себептері, жойылып кету қаупі)
• Cары қалпақтағылар – Қызыл кітапқа

кіретін ағзалар тобын сипаттайды. (жойылған, азайған, сирек кездесетін, анықталмаған, қалпына келген)

• Қара қалпақтағылар- ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің өсімдіктерінің тізімін жасап, олар туралы айтады. ( мекен ету ортасы, Қызыл кітапқа енгізілуінің себептері, жойылып кету қаупі)
• Көк қалпақтағылар – ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің өсімдіктері мен жануарларын жойылып кетуден қорғау үшін ұсыныстар айту.

Жұмысты орындап болған соң әр топ өз жұмыстарын ұсынады. (постер дайындайды)

Ал қалған топтар ұсынылған критерийлер бойынша бағалайды.

4. Деңгейлік тапсырмалар беру

Жж. Қабілеті орташа, төменірек оқушыларға ақпараттық бюллетень ұсынуға болады, онда оларға қажетті ақпарат берілген. Бұл зерттеу жүргізу қажеттілігін қысқартуға мүмкіндік береді.

Тапсырма ( білім төмен оқушы)

Берілген тапсырманы мұқият оқып орындаңыз

А. Өз мекен жайыңызды картадан белгілеңіз.

В. Кестеге жергілікті өңірде кездесетін Қызыл Кітапқа енген бір жануарды толтырыңыз

С. Жергілікті өңірде Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабына енгізілген қандай өсімдікті білесіз, мысал келтіріңіз ..................................................................................

Тапсырма (білімі орташа)

А.Төмендегі суреттегі жануарлар Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілген. Қызыл кітапқа енгізу үшін ғалымдар түрдің 5 категориясын анықтаған. Ол қандай топтар? Өз жаубыңызды мысалмен бекітіңіз.

В.

............................................................................................................................................................................

С. Қызыл кітаптың құрылуының қандай маңызы бар?

.................................................................................................................................................................................................................................................................

Қабілеттірек оқушыларға қосымша ақпарат көздерімен жұмыс жасауды ұсыну. Сайт арқылы қызыл кітапқа тіркелген жануарлар мен өсімдіктерді қарастырады, талдайды (қандай жануар мен өсімдік түрі жоқ немесе қандай климатта орналасқан және т.б.)

Тапсырма

А. Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабына енгізілген бір өсімдік пен жануарды сипаттаңыз.

Қорғауға ұсыныс айтыңыз ___________________________________

Оқушылар берілген тапсырманы өз таңдаулары бойынша орындайды. Яғни оқушыларға 3 деңгейдің тапсырмасы беріледі. Орындап болған соң бағаланады. Оқушылардың жауаптары тыңдалады.

5. «Кім жылдам» ойыны (өтілген тақырыптарды экология, георгафия, ботоника салаларымен байланыстыру арқылы сұрақтар дайындау)

Конверт беріледі соның ішіндегі сұрақтарға жауап беруі қажет. Кім дұрыс, әрі жылдам жауап берсе сол оқушы жеңімпаз атанады. Қанша сұраққа жауап береді сол бойынша бағаланады.

Тақырыпты бекіту.Сіз не білесіз? Оқушыларға бүгінгі сабақтың тақырыбына байланысты қысқаша қорытындылауды ұсыну.

Қалыптастырушы бағалау:

Оқушыларға тапсырмалар беріледі арнайы уақыт бойынша орындайды, болғаннан соң бір-бірінің жұмысын тексереді.

Үйге тапсырма: Сұрақтарға жауап бер (өткен тақырыпты байланыстыру)

Қорық дегеніміз не?

Неліктен қорықтарды ұйымдастырды?

Қазақстанда қанша қорық саны бар?

Олардың орналасу аймағын атап өтіңіз?

Онда тіршілік ететін жануарлар мен өсімдіктерге сипаттама беріңіз?

Қызыл кітаппен қорықтың байланысы қандай?

Қорық пен Ұлттық парктің айырмашылығы неде?

Кері байланыс «Квадрат»

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлығы дерлік: ҚР қызыл кітапқа енген жануарларды , өсімдіктерді атай алады.

Көпшілігі: Қ.Р.Қызыл кітапқа тіркелген жануарлар мен өсімдіктерді ажырата алады.

Аз бөлігі: жергілікті өңірдің сирек кездесетін түрлерін біледі

Қабілеті төменірек оқушыларға ақпараттық бюллетень ұсынуға болады, онда оларға қажетті ақпарат берілген. Бұл зерттеу жүргізу қажеттілігін қысқартуға мүмкіндік береді.

Қабілеттірек оқушыларға қосымша ақпарат көздерімен жұмыс жасауды ұсыну.

Видео қарау арқылы

Кесте толтыру арқылы әрқайсысын ажырата алады.

Оқушыларды алдын- ала ұсынылған критерийлер бойынша бағалауға мүмкіндік туады;

Топтық жұмыс барысында оқушылардың бір – біріне көмектесу, бір – біріне деген сыйластығын арттырады.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелері

АКТ

Құндылықтармен

байланыс

(тәрбиелік элемент)

Сабақта қауіпсіздік ерелерін сақтау.

«Молекула» ойынын өткізу

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?