Поиск по сайту

Новость отредактировал: zharar2022 - 20.10.2023

 • Абыройлы бол – Будь в чести у людей
• Адалынан берсін – Пусть одарят тебя самым чистым
• Азаматым аман болсын – Здоровья доблестному мужу
• Айдай таза, күндей нұрлы болсын – пусть будет чистым как месяц, сияющим как солнце
• Айың тусын оңыңнан, күнің тусын солыңнан – Пусть солнце и луна сопровождают тебя в пути, т.е. счастливого пути
• Айтқаның келсін – Да сбудутся твои слова
• Ақ көңілің мүлде ағарсын – Пусть ни облачко не омрачит твоей светлой души
• Ақсақал қария бол – Доживи до возраста белобородого старца
• Ақыл құсы адаспай аспандасын – Пусть птица твоего разума....... 

 I
Алайма, султан, алайма,
Астыма мінген арғымақ
Аяңдай түсіп қарай ма?
Арғымақ дейтін жығыл
Найза бойы жар келсе,
Жабыдайын жалтаңдап,
Түсер жерін қарай ма?!
Арғымақ атқа алтыннан таға қақтырса,
Кілегей қатқан көкше мұз
Ол көкше мұздан таяр ма?!
Атаның ұлы асылға,
Малынды бер де, басын қос,
Басыңа тарлық іс түссе, .... 

Бір үйде қос сұлу қыз ағайынды,

Екеуі қызықтырған талайыңды.

Жүдемес төрт маусымда мұңаймаса,

Тұрады нұрға малып маңдайыңды.

/Ай, күн/.

Су ішінде екі жайын,

Бірі кетсе, бірі дайын.

/Ай, күн/.

Туған күніңізбен! Өміріңіз қашан да көктемдей жарқын әрі шуақты, жаздай жылы әрі жайма шуақ болсын! Көңіліңіздің аспаны ешқашан түнермей, қақаған аяз жаныңызға батпасын! Кешегі батыл мақсаттарыңыз бүгінгі күн шындыққа айналсын!

Біздің өміріміз үлкен өзен іспетті. Сіздің қайығыңыздың қиындықтардан жеңіл өтіп, махаббат иірімінде басқаруын жоғалтпай, бақыт сарқырамасына жетуін тілеймін!

Наурыз мейрамы құтты болсын оқырмандар! Алаштың баласына нәсіп болған, Құтты болсын НАУРЫЗ мерекесі! 22 наурызға тілектер ұсынамыз.

1. Абыройды ақ отау жапты.

2. Алтын, күміс жауған жерден де Туып-өскен ел артық.

3. Аспандағы бұлтқа қарама, Жердегі жұртқа қара.

"Жақсы сөз - жарым ырыс" демекші, аталы сөзге тоқтап, сөз төркінін жүйелеп, астарын тереңнен түсіне білген қазақ жүрекжарды лебізін туған күнде де зерделі сөзбен зерлеуге құмар. Осы мақалада туған күнге арналған топтастырған ақ тілектерімізді қабыл алыңыздар!

Құрметті оқырмандар! Осы мақалада 22 наурыз мейрамына арналған құттықтау тілектер жарияланды. Сіздерді келе жатқан Ұлыстың ұлы күні – Наурыз мейрамымен шын жүректен құттықтаймын!

...Ұйықтап жатып Құртқа түс көрді, Қиыншылық іс көрді.

Тұрып Құртқа жылады, Айтпаған нәрсе қалмады. Қайдағы нәрсе қозғалды, Көзінің жасы төгіліп.

Жағасының бауы сөгіліп, Өзінің туған анасы Ақзарбапқа барады, Барады да жылады.

Жылады да толғады:

—Бүгін түнде түс көрдім, Түсімде жаман іс көрдім. Кешегі кеткен балаңның Қанатына қаз қонып, Қайрыла алмай барады. Мұртынан мұз жауып, Бұрыла алмай барады.

Қараша таудай нас басып, Көтеріле....

Президентім-мақтанышы елімнің,

Иесісіз  ұлан-байтақ жерімнің.

Қаншама жыл «қазағым» деп күн кешіп,

Қорған болдың, қыранындай көгімнің.

Мәңгілікке біздер үшін «Ұлысыз»,

Үлгі тұтар азаматтың бірісіз.

Қараңғыда қапа....

Құрметті оқырмандар, осы постта әр-түрлі, тамаққа, құстарға, аңдарға және төрт тұлік малға байланысты түс жору жинағы жиналды. Егер сізге байланысты түсті таппасаңыз, астына жазыңыз, мүмкін табылар.

Бір сөзім Мың бір түннен оқып жүрген,

Өлең қып сол сөзімді айтқым келген.

Болыпты ағайынды екі жігіт,

Бағдатта Мұстапа мен Сапа деген.

Екеуі жетім еді әкесі өлген,

Талаптан жетеміз деп....

Я, алла, құрметіне достың Махмұт,

Тілге яр бер, білінсін тұғры мақсұт.

Һаруан - Рашид халифа заманында

Бағдатта бір жігіт бар аты Масғұт.

Шаһардан бір күн Масғұт шықты тысқа,

Барды ма кезі келіп бір жұмысқа?

Бір ұры бас сап тонап....

Дәмі де жоқ, түсі жоқ
Пайдаланбас кісі жоқ.
Су

Қара таудай буралар,
Қара бұйра шудалар.
Бура жерге шөгеді,
Бұлау терін төгеді.
Бұлт пен жаңбыр

Бір дәруіш ұзақ жол жүріп бір ауылға келеді. Алдынан шыққандардан қонақтайтын мекен сұрайды. Сонда ауылдықтар Садық деген байға баруын айтады. Дәруіш келе жатып, бірнеше ауылдарға жолығады. Олардың сөздерінен сол жердің ең бай адамы Садық және одан кейінгі бай....

Құрметті оқырман осы мақалада Қазақстан туралы өлеңдер жинағын авторын жаздық. Тағы да қандай өлеңдер осында болу керек деп санайсыз, онда астында өлеңнің толық нұсқасын авторын атын жазып қалдырыңыз! Қазақстанымыз өркендей берсін, ағайын!

Туған күніңмен құттықтаймын! Сізге әдемі өмір тілеймін және оның әр бұрылысында әрдайым керемет оқиғалар болсын. Сізге қуаныш пен денсаулық үшін көптеген себептер тілеймін! Әр таң бақытты және шуақты болсын.

Өткен ғасырдың 60-шы жылдары екінші сынып оқушыларына төмендегі жұмбақ ұсынылған. Суретке мұқият қарап 6 сұраққа жауап беру керек:
1. Пароход өзен ағысымен жоғары ма, әлде төмен бе кетіп барады?
2. Жылдың қай мезгілі бейнеленген?
3. Өзен осы жерінде терең бе?
4. Айлақ алыс па?
5. Айлақ өзеннің қай бетінде орналасқан (оң, сол)?
6. Суретші күннің қай уақытын бейнелеген?

 Маймыл тісті доңғалақты айналдырғанда тілше қандай санды көрсетеді? 1 немес 2? Жұмбақты шешудің екі жолы бар.

Жауабы:
Тілше 2 санын көрсетеді. Шешімнің бірінші жолы суретте көрсетілген. Екінші жолы:
Тісті доңғалақтарды зерттейік:
— әр тісті доңғалақ тіркелген келесі доңғалақты кері бағытта айналдырады,
— белбеулі доңғалақ айналу бағытын өзгертпейді,
— сегізді-белбеулі доңғалақ қарапайым тіркестегідей доңғалақтың бағытын өзгертеді.
Доңғалақтарды санап шығайық. Айналу бағытын өзгертетін беріліс жұп болған жағдайда, соңғы доңғалақтың айналу бағыты өзгермейді. Тақ болса – кері бағытқа өзгереді. Бізде 16 беріліс: 14 жағдайда бағыт өзгереді, 2 жағдайда өзгермейді.
Нәтижесінде тілше 2 санын көрсетеді.

Жыл бойы өткенді қайталау.

 И, й, у әріптерінің жазылуын қайталау.

Сөздік диктант

1. Уақыт, уылдырық, меруерт, уыстау, қырау, тұсау, ашудас, хайуанат, миуа, қиюластыру, уағда, уілдеу, уылдырық, татулық, шашу, бурыл.

• Өзің қалаған үш-төрт сөзбен сөйлем құрастыру.

1. Қайық, күйші, тыйылды, байиды, қайықшы, сыйлық, қайшы, торғай, лайықты, сыйымды, таңдай, сыйлау, тайлақ, шайнек, түйнек, тыйым.

• Сыйлық сөзінің түбірін тап, басқа қандай....

Аңдатпа

Диктанттар мен мазмұндамалар жинағы 5–6 - сыныптар үшін «Қазақ тілі» пәнінен типтік оқу бағдарламасына сай құрастырылған. Әр сыныпқа ғылымдық және тәрбиелік мәні бар мәтіндер енгізіліп отыр. Оқу-әдістемелік құрал (оқыту қазақ тілді) қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімдеріне ұсынылып отыр.

 
Пікір жазғанғандар:
А.А.Токкужин  Новоселов орта мектебінің жоғары санатты қазақ тілі мен әдедиет пәні мұғалімі
Г.Б. Бекиш Аудандық білім бөлімінің әдіскері

Тасыр қоғам ілмей мені қаперге,
Мен көбеңсіп жүрмін мынау жат елде.
Тұсауымды сенде кестім ең алғаш,
О,туған жер, сенсің анам, әкем де!

Сағынышқа саған деген ұмсынып,
Ойланамын, барсам ба деп құлшынып.
Дәруіштей күйге салып қойды ғой,
Қаладағы мынау...

«Елім-ай,
Туып, өскен жерім-ай.
Топырағың тартады-ай,
Алыстағы мені-ай елім-ай»

Отан- ұлы ұғым. Отан әр адамның кіндік қанының тамған жері. Отан- ұшқан құс пен жүйткіп соққан желде де, бар әлемге шуағын төккен күн де болады. Анамның сүтімен, атамның қанымен берілген айбынды, асқақ рухты тілім -Отанымның айшықты белгісі. Отан үшін найзаның ұшы мен білектің күшін жұмсаған Ұлы даланың ұрпағымын. Мен осы елде тудым. Бір кеудеге екі жүрек сыймайды дейді ғой. Қазақ үшін Отан жалғыз, Ту жалғыз! Туған жер! Бұл сөз біздің....

Рухани жаңғырудың аясында
Адырна жобасының арнасында
Жалғадым Абай «Әзім» әңгімесін
Мерейлі той барша қазақ даласында

Жаңғыру тамырдан тарап, бойға енген ұлттық құндылық пен байлықты игеру. Игере отырып, соның жолында қайта жаңғыру, қайта өсу. Жаңғыру жолында бабалардан мирас болып, бүгінде бойымызға сіңген ізгі қасиеттерді қайта түлетуіміз керек. 12 сәуір 2017 Н.Ә.Назарбаевтің «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласында бұл жайлы ерекше айтылған. Абай шығармашылығын жаңғырту мақсатында қолыма қалам алым аяқталмаған «Әзім» әңгімесін аяқтауға....