Поиск по сайту

Екі жыл бұрынғы індет есірткінің қоғамға кең таралуына жол ашып берді. Жауыннан кейінгі саңырауқұлақтардай қаптаған интернет-дүкендер үлкендермен қатар жастарды, 13-14 жасар балаларды да өз ошағына магнитше «тартты». Есірткі сатушылар жаһантордың «жайлауын» жалпағынан басып, саудасының көрігін қыздырды. Бірақ олар «интернеттегі кәсібімізді ешкім байқамайды» дегенімен қателесіпті. Мысалы, бір жыл ішінде Астанада синтетикалық есірткіні дайындау, сақтау, тарату, сатуға қатысты 769 қылмыстық іс қозғалған. Иә, қазір әлемдік нарықта дәстүрлі есірткіні синтетикалық есірткі ауыстырып, бірінші орынға шықты. Бұл – бізді ғана емес, жаһан жұртын алаңдатқан ең өзекті, ең бірінші мәселе.

Өткізіл іп жатқан IPO шеңберінде « ҚазМұнайГаз » АҚ акцияларына тиімді ақша салу сылтауымен алаяқтар Play Market -тің ресми дүкенінде күмәнді қосымшаларды белсенді түрде жарнамалауда. App Store -да әзірге мұндай сервистер пайда бола қойған жоқ.  

Жастық шақтағы ең терең әрі салиқалы ойлардың төресі –  «жарымды қалай таңдаймын?», «жар таңдағанда неге мән беру керек?» деген сауалдар төңірегінде. Әйтеуір, біріміз Төлегеннің Жібегіндей, Абайдың Әйкеріміндей аруды аңсап жүрміз, ал екінші тарап қиялына Мұхаммед (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) пен оның сахабалары секілді иманды, парасатты жігіттердің образын сақтап қойған.

Жаңа 2022 жылға арналған құттықтаулар мен тілектер. Бұл жылда жағымды жаңалықтар мен телегей табыс мол болсын!

 I
Алайма, султан, алайма,
Астыма мінген арғымақ
Аяңдай түсіп қарай ма?
Арғымақ дейтін жығыл
Найза бойы жар келсе,
Жабыдайын жалтаңдап,
Түсер жерін қарай ма?!
Арғымақ атқа алтыннан таға қақтырса,
Кілегей қатқан көкше мұз
Ол көкше мұздан таяр ма?!
Атаның ұлы асылға,
Малынды бер де, басын қос,
Басыңа тарлық іс түссе, .... 

Алматы полициясы интернет-алаяқтарының құрбаны болмас үшін не істеу керектігін айтып берді, - деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.

 «Жігіт сүйсе алады, қыз сүйсе қалады» деген сөздің мағынасы тереңде жатыр. Расымен де, қазақ халқында арулар құлай ғашық болса да, өз сезімін ешқашан да ашық айтып білдірген емес. Олай жасау – біздің мәдениетімізге жат қылық. Сезімді алғашқы болып білдіруде жігіттердің жолы болғыш ақ. Алайда, сол сезімді білдірудің өзі кейде жігіттерімізге де оңайға соқпайды.

Банк карталарының әрбір төртінші иесіне қаржы алаяқтарынан қоңыраулар келіп түседі. Ал коронавирустық індет % кезінде олардың саны 30%-ға ұлғайды.

Ұшқыш, Кеңес Одағының екі мәрте батыры- Талғат Бигелдиновтың махаббат хикаясы.

"Жақсы сөз - жарым ырыс" демекші, аталы сөзге тоқтап, сөз төркінін жүйелеп, астарын тереңнен түсіне білген қазақ жүрекжарды лебізін туған күнде де зерделі сөзбен зерлеуге құмар. Осы мақалада туған күнге арналған топтастырған ақ тілектерімізді қабыл алыңыздар!

Құрметті оқырмандар! Осы мақалада қазақ ер балалардың есімдерінің мағынасымен жарияланды.

...Ұйықтап жатып Құртқа түс көрді, Қиыншылық іс көрді.

Тұрып Құртқа жылады, Айтпаған нәрсе қалмады. Қайдағы нәрсе қозғалды, Көзінің жасы төгіліп.

Жағасының бауы сөгіліп, Өзінің туған анасы Ақзарбапқа барады, Барады да жылады.

Жылады да толғады:

—Бүгін түнде түс көрдім, Түсімде жаман іс көрдім. Кешегі кеткен балаңның Қанатына қаз қонып, Қайрыла алмай барады. Мұртынан мұз жауып, Бұрыла алмай барады.

Қараша таудай нас басып, Көтеріле....

Бір сөзім Мың бір түннен оқып жүрген,

Өлең қып сол сөзімді айтқым келген.

Болыпты ағайынды екі жігіт,

Бағдатта Мұстапа мен Сапа деген.

Екеуі жетім еді әкесі өлген,

Талаптан жетеміз деп....

Я, алла, құрметіне достың Махмұт,

Тілге яр бер, білінсін тұғры мақсұт.

Һаруан - Рашид халифа заманында

Бағдатта бір жігіт бар аты Масғұт.

Шаһардан бір күн Масғұт шықты тысқа,

Барды ма кезі келіп бір жұмысқа?

Бір ұры бас сап тонап....

Жыл бойы өткенді қайталау.

 И, й, у әріптерінің жазылуын қайталау.

Сөздік диктант

1. Уақыт, уылдырық, меруерт, уыстау, қырау, тұсау, ашудас, хайуанат, миуа, қиюластыру, уағда, уілдеу, уылдырық, татулық, шашу, бурыл.

• Өзің қалаған үш-төрт сөзбен сөйлем құрастыру.

1. Қайық, күйші, тыйылды, байиды, қайықшы, сыйлық, қайшы, торғай, лайықты, сыйымды, таңдай, сыйлау, тайлақ, шайнек, түйнек, тыйым.

• Сыйлық сөзінің түбірін тап, басқа қандай....

 Айта берсек таусылмас
Жаңа жылда жаңа жыр
Кел оданда, халайық
Ойын ойнайық жаңа бір.

Бір апталық жұмыс күнінен қажыған адам жексенбінің таңында қолына газет алып шаршағанын басып, күні бойы үйде отыруды ұйғарады. Дәл осыны ойлап отырғанында баласы жүгіріп келіп паркке қашан баратынын сұрайды. Әкесі оған демалыс күні паркке алып баратына уәде берген болатын. Бірақ мүлдем сыртқа шығуға....

Рухани жаңғырудың аясында
Адырна жобасының арнасында
Жалғадым Абай «Әзім» әңгімесін
Мерейлі той барша қазақ даласында

Жаңғыру тамырдан тарап, бойға енген ұлттық құндылық пен байлықты игеру. Игере отырып, соның жолында қайта жаңғыру, қайта өсу. Жаңғыру жолында бабалардан мирас болып, бүгінде бойымызға сіңген ізгі қасиеттерді қайта түлетуіміз керек. 12 сәуір 2017 Н.Ә.Назарбаевтің «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласында бұл жайлы ерекше айтылған. Абай шығармашылығын жаңғырту мақсатында қолыма қалам алым аяқталмаған «Әзім» әңгімесін аяқтауға....

«Туған жердің күні де ыстық, түні де ыстық» деп тегін айтылмаса керек. Әрбір Отан ұғымының қадірін білетін, туған жер сөзінің терең мағынасын түсінетін азамат үшін кіндік қаны тамған топырақ киелі де қастерлі.Туған жерге деген махаббат ана сүтімен дарыса керек. Бала шақтан бастап топырағына аунап, шаңын жұтқан жер, туған ауыл, асыр салып ойнаған көше адамның есінде мәңгі қалады, жүрегінде жатталады.Туған өлке қадірін білу осы сәттен-ақ бастау алады. Себебі, жазғы демалыста өз ауылыңнан басқа қалаға қыдырып кетсең, туған ауылдың көшелері көз алдыңа келіп, қол бұлғап....

- Анашым, мен сізді Түркияға апарамын!

- Құлыным-ау, Түркиядан бұрын Топай мен Ақтұманы бір көрсетші!

Топай мен Ақтұма – анамның балалық шағының куәсі, Марқакөлдегі жайлаудың төрі – Топай, қыстаудың төресі – Ақтұма болған екен. Марқұм нағашы атам Ниязбек көшіп-қонудың әуре-сарсаңы көп болса да, жанға да, малға да жайлы деп, жаз Алтайдың биігін жайлайды екен. Содан еңбекқорлығымен өзін аямайтын нағашы атам мен апамның малы тез жетіліп, тегене құйрық қойлары әбден семіретін көрінеді. Етектегі ел маса-сонаға таланса, Топайда....

Балаға есім беру аса жауапкершілікті іс екені сөзсіз. Психолог мамандардың айтуынша, жақсы есім баланың болмысына, тұлға болып қалыптасуына тікелей әсер етеді. Оған өзінің есімінің артықшылықтарын, өзімен аттас тұлғалардың өмірі, жеке қасиеттері туралы жиі айтып отырған жөн. Сонда ізгі қасиеттер баланың бойына да даритын болады. 

(Қарыздан құтылу, берекелі ризық, қайырлы жұмыс, салиқалы жар, ізгі ұрпақ, қиындықтан шығар жол, аурудан шипа сұрайтын дұғалар)

Ислам ғұламалары: «Қадір түні – тағдыр түні.  Оның бұлай аталуының себебі, Алла Тағала бұл түні келесі жылғы Қадір түніне дейін кімнің өмірге келетінін, кімнің ажалы жететінін, кімге қанша  ризық-несібе бөлінетінін белгілейді. Содан соң барлығын төрт періштеге: Жәбірәйіл, Исрафил, Микәйіл және Өлім періштесіне тапсырады», ‒ деген. 

Ал, атақты сахаба Абдулла Ибн Аббас (Алла әкесі екеуінен разы болсын): «Сол түні кітаптың анасынан, яғни Ләухул Махфуздан (тағдыр жазылған кітап) бір жылдың ішінде кімге қанша ризық (байлық, табыс) бөлінетіні, жер бетіне қашан, қанша жаңбыр жауатыны, кімнің дүниеге келетіні, кімнің дүние салатыны, кімнің қажылыққа баратыны да жазылады», ‒ деген. 

Яғни, бұл – тілектер қабыл болатын түн. Әрине, әр адамның жүрек төрінде орындалмай жүрген арманы, қажеттіліктері бар. Алла Тағала тілектерді әр адамның өз тілінде де естиді. Дегенмен, Құран мен Сүннетте келетін дұғалардың қабыл болу мүмкіндігі жоғары болғандықтан ең таңдаулы дұғаларды топтастырдық. Қағазға шығарып, Рамазанның аспаннан періштелер жауатын соңғы түндерін дұға жасаумен өткізіңіз.  

Әрбір адам ұйқы кезінде қызықты және мағыналы түстер көреді. Көптеген адамдар, оның көмегімен болашақта болатын оқиғаларды білуге болатындығына сенеді. Адам түс көріп уайымдай бермесін деп қазақ мынадай мәтел айтқан: «Түс түлкінің боғы». Сондықтан әр қашан Аллаға сиынып, өзінен амандық тілейік. Бұл мақаладағы материалдар, Миллердің түс жору кітабы және т.б. алынған.

Алфавит бойынша түс жору осы ақпаратымыз əр заттың артында мағына жататынына сенетіндерге арналған. Өз түсіңізге қол сілтемеңіз! Олар – сіздің ішкі жан-дүниеңіздің айнасы, оның бағыт-бағдарын бағыңыз. Мұқият болыңыз, бүгінгі түсіңіз сізге қандай сыр жасырмақ? Түс жору қазақша алфавит бойынша
Түнде түсіңізге кірген тылсым, құпия түстің мағынасын білгіңіз келеді ме? Біздің түс жорамалдарымыздың арқасында күнделікті түсіңіздің сырын ашып, бүгігіңіз бен ертеңіңізді зерттеп, ішкі уаймыңыз бен шешілмеген сұрақтарыңыздың жауабын табуыңызға болады. 

 Ислам діні балаға мағынасы дұрыс, естір құлаққа жағымды, көркем ат қоюға шақырады. Сондықтан балаға есім беру – аса жауапкершілікті іс. Тіпті, Ибн Аббас (оған Алла разы болсын) айтқандай, баланың әкесіндегі үш хақысының бірі саналады.
Жақсы есім – баланың болмысына, тұлға болып қалыптасуына тікелей әсер етеді. Оған өзінің есімінің артықшылықтарын айтып, өзімен аттас тұлғалардың өмірі, жеке қасиеттері туралы жиі айтып.....

 Бірде ай өзіне көйлек тіктіріп алмақ болыпты. Тігінші айдың бой тұрқын өлшеп алады да көйлекті пішіп, тігуге кіріседі. Уәделескен шағында Ай көйлегін алуға келсе, көйлегі әрі тар, әрі қысқа болып шығыпты.
- Иә, мен қателескен екем, - дейді тігінші. Сөйтіп, көйлекті қайта пішіп...... 

Бата беру — Қазақ халқының ежелден келе жатқан өзіндік орны бар салт-дәстүрлерінің бірі. Халқымыз ақ ниетпен бата беріп, жақындары үшін тілек тілеуді дәстүрге айналдырған. Оны кез келген адам айта бермейді және тойдағы тілектен айтарлықтай өзгешеленеді. Кімге қаратып айтылатынына қатысты да мәтіні өзгеріп отырады. Батаның түрлері — Баталардың түрлері

Баталардың түрлері

Бата қай кезде және кімге қарата айтылып тұрғанына қарай бірнеше түрге бөлінеді. Олар — жарапазан батасы, серттесу батасы, жол батасы, жаңа ай батасы, теріс бата, соғым батасы, көші-қон батасы, жас отау иелеріне арналған бата және өлім шыққан үйде айтылатын бата және т.б.

Қытайлық әйел жігіттің қаншалықты жомарт екенін тексермек болып, алғашқы кездесуге 23 туысын әкелді.

Адамзаттың таңдаулысы (с.ғ.с.) бала өмірге келмей жатып-ақ оған қамкөңілділік танытатын. Баланың өмір есігін ашқанын қуаныш көретін. Туыла салысымен мұсылмандық тәрбие нышандарын жасайтын. Айталық, қызы Фатима (р.а.) босанып, немересі Хасанды алғаш көргенде, үстіндегі сары жаялығын шешіп, ақ жаялыққа ораған[1]. Бұл оның сәби жынысына сай түсті таңдағанын білдірсе керек.

Тәуелсіздік-тұғырым,елім менің,

Жігіт тұңғыш рет қыздың ерінінен сүйгенде дәл осы жігітпен ғұмыр бойы бірге болуым керек деп ойлапты қыз

Ырыс алды – ынтымақ

Бірлік болмай – тірлік болмас.

Ауылы бірдің – ауызы бір.

Алтау ала болса,
Ауыздағы кетеді.
Төртеу түгел болса,
Төбедегі келеді.

Мақсаты: М.Әуезовтың «Абай жолы» роман-эпопеясындағы Абай Құнанбаевтың балаларының бейнесін ашу.

Міндеті:

1. Абайдың балалары жайында мәлімет жинастыру.
2. Абайдың балаларының берілген 5 талап бойынша: 1) сезімі; 2)портреті; 3)іс-әрекеті; 4)сөйлеген сөзі; 5)мінез-құлқы бейнесін құру.
3. Абай мен балаларының арасындағы қарым-қатынасты Құнанбай мен Абай арасындағы қарым-қатынаспен салыстыру. 
4. Абайдың әкелігіне баға беру.

Болжам: Қазақтың ұлы, дана ақыны Абай Құнанбаев өз артынан білімді, тәрбиелі, еліне пайда тигізетін ұрпақ қалдыра білді.