Поиск по сайту

Жастық шақтағы ең терең әрі салиқалы ойлардың төресі –  «жарымды қалай таңдаймын?», «жар таңдағанда неге мән беру керек?» деген сауалдар төңірегінде. Әйтеуір, біріміз Төлегеннің Жібегіндей, Абайдың Әйкеріміндей аруды аңсап жүрміз, ал екінші тарап қиялына Мұхаммед (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) пен оның сахабалары секілді иманды, парасатты жігіттердің образын сақтап қойған.

Махамбет Өтемісұлына арналған арнау өлең

Туған күніңізбен! Өміріңіз қашан да көктемдей жарқын әрі шуақты, жаздай жылы әрі жайма шуақ болсын! Көңіліңіздің аспаны ешқашан түнермей, қақаған аяз жаныңызға батпасын! Кешегі батыл мақсаттарыңыз бүгінгі күн шындыққа айналсын!

Біздің өміріміз үлкен өзен іспетті. Сіздің қайығыңыздың қиындықтардан жеңіл өтіп, махаббат иірімінде басқаруын жоғалтпай, бақыт сарқырамасына жетуін тілеймін!

Әр Өлеңі-Бір Әлем...
Шығыстану факультеті, қытайтану кафедрасы 3 курс шетел филологиясы мамандығының студенті: Садибекова Айдана
Жетекші: Шарыпқазы Н.

Ыбырай Алтынсарин-қазақтың аса көрнекті ағартушысы, ақын, жазушы, этнограф, фольклоршы және қоғам қайраткері. Оның шын аты-Ибраһим. Ол Орта жүздің қыпшақ тайпасынан шыққан. 1841 жылы 20 қазанда қазіргі Қостанай облысы Затоболск ауданында дүниеге келген.

Алтынсариннің әкесі сауаты аз, еңбекқор шаруа болған. Оның анасы Айман (кейбір деректер бойынша Аймен) Арғын руынан Шеген есімді бишінің қызы болған. Ол сауатты адам, көптеген халық....

Ғашықпын! Шын ғашықпын сол адамға!
Мен болмасам, болмайын. Сол аман ба?!
О, тәңірім! Неткен жан қайрылмайтын!
Жүрегі еттен бе әлде....

Құрметті оқырман осы мақалада Қазақстан туралы өлеңдер жинағын авторын жаздық. Тағы да қандай өлеңдер осында болу керек деп санайсыз, онда астында өлеңнің толық нұсқасын авторын атын жазып қалдырыңыз! Қазақстанымыз өркендей берсін, ағайын!

Саған қыз ұнап жүр ма? Сол қызбен кездесу қалай бастауға болады? Бастаудың қандай қателердің түрлері болады? Соның бәрі осы мақалада оқи аласын.

Қызығушылық. Қызбен кездесуді бастамас бұрын алдымен сенің оған ұнайтыныңды білу керек. Оның саған деген қызығушылығы болу керек. Егер қыздың саған деген сезімін немесе ұнатуын байқамасаң, онда төмендегі берілетін кеңестердің қажеті шамалы. Мұндай жағдайда сенің бас қатырар мәселең тек қыздың қызығушылығын оятуға....

Туған жер... Туған ел... Осы екі ғана сөзде қаншама мағына, қаншама ой жатыр десеңізші?! Туған жердің қадірін әр адам әрқалай түсінетін шығар. Ал мен үшін туған жер қадірі дүниедегі ең ұлы деген нәрсемен пара-пар. Себебі, ол – менің әлпештеген анам, аялап өсірген әкем, туған-туысым, аға-әпкелерім, білімге ұмтылу жолындағы тай-құлындай тебіскен жора-жолдастарым дүниеге келген жер. Менің Туған жерім, Отаным – кішкентай болса да, мен үшін аса қымбат әрі киелі  Қарасу жері. Осы мекенде менің көңілді де шаттыққа толы, уайымсыз да бейкүнә балалық шағым өтті. Қызыққа толы...

Мен оның түнін сүйем, күнін сүйем,
Ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем.
Мен оның қасиетті тілін сүйем,
Мен оның құдіретті үнін сүйем.
(Фариза Оңғарсынова)

Туған жер! Әрбір адам осы сөзді естігенде ең бірінші өзінің туған жерін есіне түсіреді. Туған жер... Туған ел...  Осы екі ғана сөзде қаншама мағына жатыр десеңізші?! Барлық адам табиғаты керемет, ауасы таза ауылдан шығады. Ал сол ауылда сенің ыстық алақаны бар анамыз, алатаудай әкеміз, туған-туысқандарымыз, жора - жолдастарымыз, білімін аямаған ұстаздарымыз барлығы, барлығы да сонда. Бұл жерде менің уайымсыз, шаттыққа толы балалық....

Саған арналған хатымды неден бастарымды білмей отырмын. Әйтеуір бойымды сағыныш билеп алғанын білемін. Жазғым келді… Арамыздың алшақтағанына біраз жылдар өтсе де мен әлі сені ойлаймын, сағынамын… Оның бәрі сенің орныңды ешкімнің де баса алмағанынан. Болашақта баса ала ма екен деген сұрақтар да жиі мазалайды.

Елдің көңілін қалдырудан да шаршадым, алдыма келгеннің бәрін сенімен салыстырып, әркез ойымнан шықпағанынан, бәрі ренжіп қайтады. Өйткені олардын әрбір іс-қимылдарында “Ол болса....

Мен оның түнін сүйем, күнін сүйем,
Ағынды өзен, асқар тау, гүлін сүйем.
Мен оның қасиетті тілін сүйем,
Мен оның құдіретті үнін сүйем.
(Фариза Оңғарсынова)

Туған жер! Әрбір адам осы сөзді естігенде ең бірінші өзінің туған жерін есіне түсіреді. Туған жер... Туған ел...  Осы екі ғана сөзде қаншама мағына жатыр десеңізші?! Барлық адам табиғаты керемет, ауасы таза ауылдан шығады. Ал сол ауылда сенің ыстық алақаны бар анамыз, алатаудай әкеміз, туған-туысқандарымыз, жора - жолдастарымыз, білімін аямаған ұстаздарымыз барлығы, барлығы да сонда. Бұл жерде менің уайымсыз, шаттыққа толы балалық шағым өтіп жатыр. Осы қазақ халқының барлық танымал шешен, ақын адамдарының барлығы ауылдан шығады. Шыны керек, қазір....

«Елім-ай,
Туып, өскен жерім-ай.
Топырағың тартады-ай,
Алыстағы мені-ай елім-ай»

Отан- ұлы ұғым. Отан әр адамның кіндік қанының тамған жері. Отан- ұшқан құс пен жүйткіп соққан желде де, бар әлемге шуағын төккен күн де болады. Анамның сүтімен, атамның қанымен берілген айбынды, асқақ рухты тілім -Отанымның айшықты белгісі. Отан үшін найзаның ұшы мен білектің күшін жұмсаған Ұлы даланың ұрпағымын. Мен осы елде тудым. Бір кеудеге екі жүрек сыймайды дейді ғой. Қазақ үшін Отан жалғыз, Ту жалғыз! Туған жер! Бұл сөз біздің....

«Туған жердің күні де ыстық, түні де ыстық» деп тегін айтылмаса керек. Әрбір Отан ұғымының қадірін білетін, туған жер сөзінің терең мағынасын түсінетін азамат үшін кіндік қаны тамған топырақ киелі де қастерлі.Туған жерге деген махаббат ана сүтімен дарыса керек. Бала шақтан бастап топырағына аунап, шаңын жұтқан жер, туған ауыл, асыр салып ойнаған көше адамның есінде мәңгі қалады, жүрегінде жатталады.Туған өлке қадірін білу осы сәттен-ақ бастау алады. Себебі, жазғы демалыста өз ауылыңнан басқа қалаға қыдырып кетсең, туған ауылдың көшелері көз алдыңа келіп, қол бұлғап....

Адам баласы туған жерден жырақтаған сайын, туған жердің қадірін тереңнен түсіне білмек. Туған жердің асыл да киелі топырағынан жаратылған пенденің пейілі бір уақыт туған жерге анандай жетектеп, жанынды жер - көкке сыйғызбай, өзің туып - өскен елді мекенге əлдилеп əкелмек. Балдырған бала шағынның ізі қалған қыраттардың қырқасынан асқанда сол балалық көңілдің көңілге келер ыстық лебі есіп, жанынды жайлылық пен жайбарақаттық сезімі сенімен бірге серуеңдеуге серт еткендей, аяғынды асықпай бастыра, балалықтың бал дəуреніне көз жібертпек.
Бəрімізде қазақи ауылдан қазақи тəлім - тəрбие алып, қанатымыз қатқанда арман қуып алысқа жол тарта кеткенбіз. Аядай ауылдан аялы алқан жылуын сезіне, мейрімді көздерге күнəсіз балалық көңілмен куəлік еткен жандармыз. Ауылдың ардақты жандарын жаныма жақын деп танығандықтан ба? Барлығы мен үшін тым....

Балаға есім беру аса жауапкершілікті іс екені сөзсіз. Психолог мамандардың айтуынша, жақсы есім баланың болмысына, тұлға болып қалыптасуына тікелей әсер етеді. Оған өзінің есімінің артықшылықтарын, өзімен аттас тұлғалардың өмірі, жеке қасиеттері туралы жиі айтып отырған жөн. Сонда ізгі қасиеттер баланың бойына да даритын болады. 

Туған жерім –Қазақстан! Осы сөздің өзінде соншама күш, соншама ұлылық. Барша қазақ жері менің туған жерім, Отаным.Адам баласы шыр етіп дүние есігін ашқаннан-ақ, оның тарихы сол кіндік қаны тамған жерге жазылады. Туған жеріміз біздің өткеніміз, біздің болашағымыз. Қай жерде тіршілік ет, қандай ғажап жердің мөлдір суын татсаңда, туған жердің суындай кәусәр, оның шаңындай қымбат жер табылмайды. Тағдырың мен байланған тарихың сенің өзегің,тұтас өзің. Ғаламның жеті ғажабын ғаламаттап жатсаңда, соңғы деміңді туып-өскен өлкеде шығарып, сол жердің....

Алфавит бойынша түс жору осы ақпаратымыз əр заттың артында мағына жататынына сенетіндерге арналған. Өз түсіңізге қол сілтемеңіз! Олар – сіздің ішкі жан-дүниеңіздің айнасы, оның бағыт-бағдарын бағыңыз. Мұқият болыңыз, бүгінгі түсіңіз сізге қандай сыр жасырмақ? Түс жору қазақша алфавит бойынша
Түнде түсіңізге кірген тылсым, құпия түстің мағынасын білгіңіз келеді ме? Біздің түс жорамалдарымыздың арқасында күнделікті түсіңіздің сырын ашып, бүгігіңіз бен ертеңіңізді зерттеп, ішкі уаймыңыз бен шешілмеген сұрақтарыңыздың жауабын табуыңызға болады. 

 Ислам діні балаға мағынасы дұрыс, естір құлаққа жағымды, көркем ат қоюға шақырады. Сондықтан балаға есім беру – аса жауапкершілікті іс. Тіпті, Ибн Аббас (оған Алла разы болсын) айтқандай, баланың әкесіндегі үш хақысының бірі саналады.
Жақсы есім – баланың болмысына, тұлға болып қалыптасуына тікелей әсер етеді. Оған өзінің есімінің артықшылықтарын айтып, өзімен аттас тұлғалардың өмірі, жеке қасиеттері туралы жиі айтып.....

Қазіргі кезде ел болашағы – жастар, Қазақстанның келешегін көркейтетін білімді ұрпақ деген сөздерді жиі еститін болдық. Әлбетте, қай халықтың да болмасын, мемлекеттік даму стратегиясында жастарға, жас буынға, олардың тәрбиеленіп, ортаға сай озық білім игеріп шығуына баса назар аударылады. Бүгінгідей ақпарат пен техникалық жаңалықтар кезек шарпыған заманда, оқуға, ғылымға, тәжірибеге сүйеніп, бұл салалардағы жетістіктерге иек артқан дұрыс-ақ. Алайда жастардың саналы азамат болып қалыптасуының кілті тек құрғақ білімде тұр деп айтсақ, қатты қателескеніміз.....

Өз еліңде бақытты, тыныш өмір сүргенге не жетсін! Айналаңдағы алыс-жақын елдерде соғыс болып жатқанда, ең алдымен, аспанымыз ашық, бейбіт ғұмыр кешудеміз. Сол бейбітшіліктің арқасында мен емін-еркін өмір сүріп, еркін білім алған ерікті елдің ерке қызымын. Мен болашаққа нық сеніммен, үлкен үмітпен қараймын....

16 желтоқсан – Қазақстанның Тәуелсіздік күні. Бабаларымыз аңсаған бостандықты, ұлы күнді жырға қосқан ақындар аз емес. zharar.com қазақ ақындарының тәуелсіздік туралы үздік 14 өлеңін ұсынады.

Абай (Ибраһим) Құнанбайұлы (1845-1904) — ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, философ, композитор, аудармашы, саяси қайраткер, либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор. Абай ақындық шығармаларында қазақ халқының әлеуметтік, қоғамдық, моральдық мәселелерін арқау еткен.

Дауылпаз ақын Мағжан Жұмабаевтың өмірден өз орнын анық тауып, артына өшпес мол мұра қалдырғанын анық білеміз. Оның лирик ақын екені де баршаға аян.