Шөмішбай Сариев кім? Шөмішбай Сариевтің шығармашылығы мен өмірі
Қызылордалық ақын-Шөмішбай Сариевтің шығармашылығыАннотацияБұл мақала қазақ поэзиясының көрнекті өкілі,сазгер,зерттеуші ғалым Шөмішбай Сариевтің шығармашылығы мен қазақ әдебиетінде алатын орны жайлы зерттеу еңбегі. Мақаланың басым бөлігі ақынның поэзиясы мен сазгерлігіне арналады. Көзі тірісінде жаз...Ыбырай Алтынсарин (1841-1889) — қазақтың аса көрнекті ағартушы-педагогы, жазушы, этнограф, фольклоршы, қоғам қайраткері.
Ыбырай Алтынсарин қазақ халқының ағартушылық тарихында және ұлттық мектебінің қалыптасуында терең із қалдырған тұлға. Ол 1841 жылы қазіргі Қостанай облысының аумағында дүниеге келген. Әкесінен ерте айырылған ол атасының - белгілі би және старшын Балқожа Жаңбыршиннің қолында тәрбиеленді. Ыбырай бала кезінен бастап білімге және өз бетінше оқып білуге бейім екенін байқатты. Көп оқыды, Ресей қоғамының білімді адамдарымен жиі араласып тұрды. Орынборда оқып жүрген кезінде шығыстанушы ғалым В.В Григорьевпен жақын танысып алды. Ол өзінің бай кітапханасымен Ыбырай Алтынсариннің еркін пайдалануына рұқсат етті. Білімге құштар жас бос уақытының бәрін де сол кітапханада өткізді. Білген үстіне біле түссем деген құмарлық пен өз халқыма неғұрлым көбірек пайда келтірсем деген абзал арманға ұмтылыс жас Ыбырайдың өмірлік кредосына айналды. Өзінің мінез-құлқы жағынан қарапайым әрі еңбексүйгіш еді, көп оқыды, өзге халықтардың қол жеткен табыстарын неғұрлым көбірек біле түссем деп армандады. Алған білімін өз халқының пайдысына асыруға талпынды
Ол қуаныш іляс ұлы сөзін, айнұр үрістем қызы әуенін жазған, кәбира үрістем қызы шырқаған «Анаға сағыныш» атты жаңа ән.
Я, аяулы ана, ардақты есім, күллі ғалам осы бір ғана сөзге сыйып тұрғандай, бұл ғаламда ананы жырламаған ақын, ана жайында ән шығармаған сазгер жоқ шығар-ау! дүниедегі сағыншытың ең бигі, асқағы анаға сағыныш болар, сол сан мың жүректің сағынышын бір жүрекке сиғызып, жеткізу екінің бірінің қолынан келе бермейтін дарын болса керек.
Аңғарлы оймен ән әлеміне көз салсақ, ана жайында шырқалған талай әнге куә екенбіз.
Нұрғиса тіленді мен қадыр мырза-ٴалының «Асыл әже»....
Құрметті оқырмандар! Алғашқы қоңырауға балабақшада мектепте балалар айтатын тақпақтар мен өлеідер жарияланды. 1 қыркүйекте білім күнінен арналған тақпақтарды айтып ата-аналарыңызды қуанта аласыз!
22 наурыз мейрамына арналған тақпақтар
Құрметті оқырмандар сіздерге арнап наурыз мейрамына тақпақтар мен өлеңдер жарияланды! Таза тақпақ қажет болса, мында жарияланды.
Құрметті оқырмандар, осы постта 22 наурызға арналған наурыз мейрамы туралы өлеңдер жинағы жарияланған!
Оның қияли түгі де жоқ, ауылдың көп адамдарының бірі ғана. Бірақ қиялилау екені де рас, жұрттың бəрі айтып жүр.
«Əдейі күлдіру үшін істейді» деп, ол жігіттің барған сайын ел аузынан тастамайтын қылжақбас атанып бара жатқанын қызғанатындар да табылатын. Басқаларды білмеймін, əйтеуір, өзім қара жолдың шетіндегі қос бөлмелі ағаш үйге көзім түскенде, сол алқам-салқам қорасы бар, жұпыны баспананың маңында жыбыр-жыбыр....
Достым, сен алаңдама, сенің маған хабарласпай қоюыңа, менің саған хабарласпай қоюыма біздегі достық сезімнің өзгеруі кінәлі емес, қайта біздің өмір сүру ортамыздың өзгергені себеп болды. Тек қана біздің бір кездері дос болғанымыз есімізден көтеріліп кетпесе екен деп тілеймін! Біз үнемі бір-біріміздің жанымызда жүре бермейміз, қазір тіпті СМС жазу деген атымен жоғалған. Әр кім өз басындағы қуанышы мен қайғысын бірінші болып сенімен бөлісуге....
Сәуле шашқан, алаулаған шырайлы,
Мамырсүйген деп атайық бұл айды,
Себебі, бір жамандықтан аулақ боп,
Бір жақсылық болатұғын сыңайлы.
Сирень өскен бақшаларға бір барып,
Іңкәрдария сезімінде ырғалып,
Жүрейікші, кеудеге...
Туған жердің сағындым топырағын,
Сағым қуып жүреді жиі жаным.
Қасиетіңнен айналдым мен туған жер,
Маңдайыма бұйырған алтын бағым.
Алтын бағым, арайлы алтын таңым!
Шуағы мол қашанда от құшағың.
Арман бар ма сенде өсіп, бой түзеген,
Тең келмейтін ешнәрсе жер жұмағым.
Жер шарында, рас, жұмақ екенің,
«Қаратаудың» бойлап жатқан етегін...
Шапағатын бөлеп....
Туған жердің сағындым топырағын,
Сағым қуып жүреді жиі жаным.
Қасиетіңнен айналдым мен туған жер,
Маңдайыма бұйырған алтын бағым.
Алтын бағым, арайлы алтын таңым!
Шуағы мол қашанда от құшағың.
Арман бар ма сенде өсіп, бой түзеген,
Тең келмейтін....
Әкеме деген сағынышым көп менің,
Жаза берсем шыға берер сағыныш,
Өмір бойы жазып өтсемде
Бітпес бұл сағыныш ешқашан.
Сағындым әке, бейнеңді өзіңнің.
Жалыны сөнді, үміттің,
Асқары құлап бағымның....
8 жыл бірге болып ойнаған
Көшіп кеттің сен неге
Қатты сағындым сені
Жыладым мен...
Абай (Ибраһим) Құнанбайұлы (1845-1904) — ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, философ, композитор, аудармашы, саяси қайраткер, либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор. Абай ақындық шығармаларында қазақ халқының әлеуметтік, қоғамдық, моральдық мәселелерін арқау еткен.
