Қаныққан және қанықпаған бу, ауа ылғалдығы, қайнау, Фазалық диаграммалар, үштік нүкте, заттың критикалық күйі. Физика, 10 сынып, презентация.

www.themegallery.com

- Неліктен біздің қалада аяз бен ыстықты көтеру қиынға соғады?

- Неліктен біздің қалада ыстық 25 0С-тың өзінде өте ауыр өтеді, ал басқа қалаларда одан да жоғары температура жеңілірек өтеді?

– Неліктен қыста терезелерде оюлар пайда болады?

– Неліктен ыстық шайға үрлегенде, ол тезірек суиды?

– Неліктен ауыратын адамдар ауа ылғалдығы жайлы болжауға аса назар аударады?

www.themegallery.com

Қаныққан және қанықпаған бу, ауа ылғалдығы, қайнау, Фазалық диаграммалар, үштік нүкте, заттың критикалық күйі

www.themegallery.com

Оқу мақсаты

Гигрометр және психрометр көмегімен ауа ылғалдылығын анықтау

www.themegallery.com

Бағалау критерийлері

Оқушылар:

- Қаныққан және қанықпаған бу, қайнау, ауа ылғалдылығы, шық нүктесі түсініктерін түсіндіреді;

- Қаныққан бу қысымының температураға тәуелділігін тәжірибе жүзінде анықтайды;

- Психрометр мен гигрометр көмегімен ауа ылғалдылығын эксперименталды анықтау техникасы дағдыларын қалыптастырады.

www.themegallery.com

ҚАНЫҚҚАН ЖӘНЕ ҚАНЫҚПАҒАН БУ

Жылдамдығы уақыт өте азаятын булану процесі

Жылдамдығы уақыт өте ұлғаятын конденсация процесі

Өз сұйығымен термодинамикалық тепе –теңдікте болатын бу қаныққан бу деп аталады.

Уақыт өте ыдыста динамикалық тепе-теңдік орнайды

Қаныққан және қанықпаған бу

Қорытынды:

Өз сұйығымен термодинамикалық тепе –теңдікте болатын бу қаныққан бу деп аталады.

Сұйық өз буымен тепе-теңдікте болатын бу қысымы қаныққан бу қысымы деп аталады.

Қаныққан бу қысымы тек оның химиялық құрамы мен температурасына тәуелді және өзі алатын көлем шамасына тәуелсіз.

Температура артқанда, молекулалар жылдамдығы ғана емес, олардың концентрациясы да артады.

www.themegallery.com

Егер газ температурасы критикалыққа етң босла, онда газ қанығусыз, сұйық күйге өтеді.

Егер газ температурасы критикалықтан төмен болса, онда изотермиялық сығылу оны қаныққан бу күйіне ауыстырады, содан соң сұйыққа айналдырады.

Қорытынды:

Егер газ температурасы критикалықтан жоғары болса, ешқандай қысымда газ сұйық күйге ауыспайды;

Егер газ температурасы критикалыққа тең болса, онда газ қанығусыз, сұйық күйге өтеді.

3) Егер газ температурасы критикалықтан төмен болса, онда изотермиялық сығылу оны қаныққан бу күйіне ауыстырады, содан соң сұйыққа айналдырады.

www.themegallery.com

Сәйкестендіріңдер:

Сұйық бетінде жүретін заттың сұйықтан газ күйге ауысу процесі

Заттың сұйықтан газға айналу процесі

Сұйықтың барлық көлемінде жүретін заттың сұйықтан газға айналу процесі

Өз сұйығымен термодинамикалық тепе –теңдікте болатын бу

Өз сұйығымен термодинамикалық тепе –теңдікте болмайтын бу

А) қаныққан бу

В) қайнау

О) қанықпаған бу

Б) кебу

Р) булану

Қорытынды:

Қайнау - көпіршіктердегі қаныққан бу қысымы сұйық қысымымен теңескенде басталады.

Сыртқы қысым жоғары болған сайын, қайнау температурасы да жоғары.

Қайнау температурасын сыртқы қысымды төмендету арқылы түсіруге болады.

www.themegallery.com

ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc.

ЫЛҒАЛДЫЛЫҚ

ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc.

АБСОЛЮТТІК

ρ - 1 м3 ауадағы су буының мөлшері абсолюттік ылғалдылық деп аталады, яғни су буының тығыздығы.

Басқа газдар болмағандағы, су буының қысымы су буының парциал қысымы деп аталады

САЛЫСТЫРМАЛЫ

φ - ауаның салыстырмалы ылғалдылығы, будың қанығудан қаншалықты алыстығын көрсетеді (%)

ауадағы су буының рп парциал қысымының сол температурадағы рқ қаныққан бу қысымына қатынасын атайды.

Басқа газдар болмағандағы, су буының қысымы су буының парциал қысымы деп аталады.

1 м3 ауадағы су буының мөлшері абсолюттік ылғалдылық деп аталады;

Ауаның салыстырмалы ылғалдығы деп ауадағы су буының парциал қысымының сол температурадағы қаныққан бу қысымына қатынасын атайды.

Су буы қанығатын температура шық нұктесі деп аталады.

www.themegallery.com

Қорытынды:

www.themegallery.com

АУАНЫҢ САЛЫСТЫРМАЛЫ ЫЛҒАЛДЫЛЫҒЫН АНЫҚТАУҒА АРНАЛҒАН ҚҰРАЛДАР

Есептер шығар

Есеп 1.  Егер 19oС –та ауадағы су буының парциал қысымы 1,1 кПа болса, ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтаңдар.

Есеп 2. Егер 10oС температурада шық пайда болса, 18oС бөлме температурасындағы ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтаңдар.

www.themegallery.com

Бағалау критерийлері

Оқушылар:

- Қаныққан және қанықпаған бу, қайнау, ауа ылғалдылығы, шық нүктесі түсініктерін түсіндіреді;

- Қаныққан бу қысымының температураға тәуелділігін тәжірибе жүзінде анықтайды;

- Психрометр мен гигрометр көмегімен ауа ылғалдылығын эксперименталды анықтау техникасы дағдыларын қалыптастырады.

www.themegallery.com