Батыр туса-ел ырысы. Әзілхан Нұршайықов «Ақиқат пен аңыз» (үзінді). Қазақ тілі (орыс сыныбы), 7 сынып, презентация.

Берілген сөздерге түсінік беріңіз;

Мағынасын ашыңыз;

көзсіз ерлік, өз еркімен, құрсау, мерген, шабуыл, тәртіп сақшысы,абыройлы міндет, кездейсоқ оқиға, қауіп,қаһарман, бейбіт күн,ерлік, майдангер,шайқас,

бейбітшілік,қос жұлдыз, нағыз батыр,

жан пида,ардагер, күрес,үлес, күймейсің, өлмейсің.

Сабақтың оқу мақсаттары:

7.ТБ1.7.Септеулік шылаулардың қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану.

Бағалау критерийлері:

Септеулік шылаулардың қызметін біледі;

Оларды ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдана алады

Бөлім: Батыр туса-ел ырысы.

Әзілхан Нұршайықов «Ақиқат пен аңыз» (үзінді)

Қызығушылықты ояту

Септеулік шылаулар белгілі септік тұлғадағы толық мағыналы сөздермен тіркесіп келіп, оған қосымша (мезгілдік, мекендік, шектік, себептік, мақсаттық) мән үстеп тұрады да, оны екінші сөзбен сабақтастыра байланыстырады.

Мысалы: Ол қалаға оқу үшін келді. Аян мектепке қарай аяңдады.

Септеулік шылаулар мьналар: үшін, сайын, туралы, арқылы, жайлы, тәрізді, дейін, шейін, қарай, таман, бері, бұрын, бірге, соң, кейін т. б. Олар септеуліктер деп те аталады.

Септеуліктер мынадай тұлғадағы сөздердін шылауында айтылады. 1. Түбір (кейде көптік, тәуелдік) тұлғадағы зат есім, есімдік, тұйық етістік, есімшемен тіркесетін септеуліктер; арқылы, жайында, үшін, туралы, сайын, тәрізді, сияқты

Тапсырма 1 Жұптық жұмыс

Берілген мақал сөзге (арқылы, туралы, үшін) шылауларының бірін қойып, сөйлемді толықтыру.

Отан ... күрес – ерге тиген үлес.

Отан .... отқа түс, күймейсің,

Арың .....арпалыс, өлмейсің.

Қойған шылауының себебін түсіндіру.(ауызша)

Себебін түсіндіріп айтқан оқушыны смайликпен марапаттау.

Мақалдың мағынасын ашу;

Қарамен берілген сөзді сөз табына талдау жасау.

Тапсырма 2.

1.Үзінділерді мұқият оқып шығу.

2.Кімдер жайлы екенін 2 сөйлеммен түсіндіру.

3.Шылауларды тауып, қай септікпен байланысып тұрғанын дәлелдеу.

Отан

күймейсің

арың

Рефлексия