Мембраналық рецепторлар арқылы гормондық сигналдардың берілуі. Инсулин мен эстроген мысалдарында гормондардың нысана-жасушаларға әсер ету механизмі. Биология, 11 сынып, презентация.

СУРЕТТЕ ҚАНДАЙ ПРОЦЕСС КӨРСЕТІЛГЕН ДЕП ОЙЛАЙСЫЗ?

https://nursekey.com/nursing-assessment-endocrine-system/

САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ:

Гормондардың әсер ету механизмі.

САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:

гормондардың әсер ету механизмін түсіндіру

БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙЛЕРІ:

гормондардың қасиеттерін біледі;

- гормоналды қабылдау түрлерін біледі;

- нысана-жасушаларға гормондардың әсер ету механизмінің сызбасың жасайды

ГОРМОНДАРДЫҢ ҚАСИЕТТЕРІ

Гормондардың биологиялық белсенділігі жоғары;

Гормондар салыстырмалы ерекшелікке ие;

Гормондар белгілі бір қашықтықта әрекет етеді.

Гормондардың екі типіне сәйкес гормондардың әсер ету механизмі келесі түрлеріне бөлінеді:

-мембраналық (байланыс) - оның сыртқы бетінде;

-жасушаішілік (рецепторлық аппарат жасуша ішінде орналасқан);

ГОРМОНДАРДЫҢ ӘСЕР ЕТУ МЕХАНИЗІМІ

Егер гормондар жасуша мембранасына жақсы өте алмаса (амин қышқылы туындылары және пептидті гормондар)

ГОРМОН

МЕМБРАНАЛЫҚ РЕЦЕПТОРЛАР

ДЕЛДАЛДАР: (ПРОСТАГЛАНДИНДЕР)

ФЕРМЕНТ АДЕНИЛАТЦИКЛАЗА АТФтен

ЦАМФ СИНТЕЗІН КАТАЛИЗДЕЙДІ

КЕРЕК АҚУЫЗ ФЕРМЕНТТЕРІНІҢ СИНТЕЗІ

ГОРМОНДАРДЫҢ ӘСЕР ЕТУ МЕХАНИЗІМІ

ГОРМОНДАРДЫҢ ӘСЕР ЕТУ МЕХАНИЗІМІ

Егер гормон жасуша мембранасынан оңай өтсе (стероидты гормондар):

ГОРМОН

ЖАСУШАІШІЛІК РЕЦЕПТОР

ГОРМОН-РЕЦЕПТОРЛАР КОМПЛЕКСІ

АҚУЫЗ ФЕРМЕНТТЕРІНІҢ СИНТЕЗІ

ГОРМОНДАРДЫҢ ӘСЕР ЕТУ МЕХАНИЗІМІ

МЕХАНИЗМ ДЕЙСТВИЯ ГОРМОНОВ

Нысана-жасушамен гормондардың әсер ету механизмі келесі қадамдарды қамтиды:

1) мембрана бетінде «гормон-рецептор» комплексінін құрылуы;

2) мембраналық аденилциклазаның белсендірілуі;

3) мембрананың ішкі бетінде АТФ-дан цAMФ синтездеу;

4) «цАМФ -рецептор» комплекстін құрылуы;

5) ферменттің бөлінуіне байланысты каталитикалық ақуыз киназасын белсендіру, бұл ақуыз фосфорлануына, ақуыз синтез процестерін ынталандыруға, ядродағы РНҚ, гликогеннің ыдырауына әкеледі;

6) гормонды, цАМФ және рецепторларды инактивациялау.

ГОРМОНДАРДЫҢ ӘСЕР ЕТУ МЕХАНИЗІМІ

ЖЕКЕ ЖАЗБАША ЖҰМЫС

ЖАУАПТАР:

1) A

2) А

3) Стероидты гормондар жасушаның цитоплазмасына жасушалық мембрана арқылы оңай өтеді. Онда олар гормон-рецепторлық кешен құрып, арнайы рецептормен байланысады. Соңғысы ядроға түсіп, ДНҚ-мен өзара әрекеттеседі және цитоплазмаға тасымалданатын және ақуыз синтезіне бастамашылық ететін иРНК синтезін белсендіреді. Синтезделген ақуыз биологиялық жауапты анықтайды.

ОТВЕТЫ

A

B

Стероидные гормоны легко проникают через клеточную мембрану в цитоплазму клетки. Там они связываются со специфическим рецептором, образуя гормон-рецепторный комплекс. Последний, попадая в ядро, взаимодействует с ДНК и активирует синтез иРНК, которая далее транспортируется в цитоплазму и  инициирует синтез белка. Синтезированный белок определяет биологический ответ.

Қайнар көз:

https://nursekey.com/nursing-assessment-endocrine-system/

https://studfile.net/preview/1575956/page:17/

https://www.google.com/search?rlz=1C1GCEV_en&biw=1366&bih=625&tbm=isch&sxsrf

http://www.myshared.ru/slide/686635/

https://stepik.org/lesson/222120/step/1?unit=195041

https://www.youtube.com/watch?v=QoSeNhcAbx4

https://biohimist.ru/referaty-po-biokhimii/29-gormony-otvety-na-voprosy/254-mehanizm-dejstvija-steroidnyh-i-tireoidnyh.html

http://scask.ru/c_book_len3.php?id=42

http://biochem.vsmu.edu.ua/biochem_common_r/sbor_gormons_rus.pdf

http://ebooks.grsu.by/osnovi_biohimii/17-gormony.htm